Urban Industrial (UI) werd in december 2016 eigenaar van de Groothandelsmarkt die tot op dat moment eigendom was van de Gemeente Rotterdam. Rotterdam Food Cluster sprak met business developer Robert van 't Blik over de herontwikkelingsplannen: van de bouw van productiekeukens voor food startups en cateraars tot het creëren van kantoorruimtes en services voor educatieve partijen, logistieke partners en e-commerce bedrijven.
De buik van Rotterdam
De Groothandelsmarkt werd opgericht in de jaren zestig en is van oorsprong dé groente- en fruit handelsmarkt van Rotterdam, ook wel: 'de buik van Rotterdam'. Aangezien er in die tijd nog geen supermarkten waren, deden alle kleine winkels en kruideniers hier hun inkopen. In Nederland is de Groothandelsmarkt tot op de dag van vandaag uniek vanwege zijn omvang. 'Voor etnische supermarkten en volksmarkthandelaren zijn we een van de grootste handelsmarkten. We hebben een super breed aanbod aan producten van over de hele wereld. Dat past ook bij een wereldstad als Rotterdam met een grote haven, veel handel en inwoners met diverse nationaliteiten.'
Van 'doosjes schuiven' naar food hub
UI gaat van de Groothandelsmarkt een multifunctionele food hub maken met aandacht voor aanvullende diensten voor ondernemers zoals logistieke dienstverlening, educatie, beleving en productie. 'We willen graag de samenwerking opzoeken met kleine en grote ondernemers, maar ook met gemeenten en overheidsinstellingen. Een echte food hub dus, waarin er niet alleen sprake is van 'doosjes schuiven', maar van echte waardetoevoeging en kruisbestuiving.'
Om die kansen optimaal te kunnen benutten kijken ze goed naar trends en verschuivingen in de food markt. Consumenten vragen meer en meer om lokale en ambachtelijke bereidde producten en tegelijkertijd om steeds diversere smaken uit de gehele wereld. Traditionele supermarkten richten zich steeds meer op beleving en online supermarkten zoals Picnic bieden nieuwe manieren van boodschappen doen. 'We zien dat de food wereld gigantisch in beweging is. Daarop willen we inspelen door een verzamelplaats te worden voor diverse food-gerelateerde ondernemers, met on- en offline services die gehuisvest worden in een logistiek efficiënt nieuw jasje.'
Op dit moment zijn er ongeveer vijftig bedrijven gevestigd op de Groothandelsmarkt: van groente- en fruithandelaren tot etnische speciaalzaken en van een kaasboer tot verse friet producent en bloemen- en plantenhandelaar. Het aanbod gespecialiseerde groente- en fruit groothandels zal worden geoptimaliseerd. Daarnaast zullen de etnische cash & carry groothandels verder worden uitgebreid. 'Denk aan droogwaren van over de hele wereld zoals sauzen, currypasta's, noedels, rijst etc. Eventueel met de aanvulling van vlees dat halal, biologisch en/of van locale afkomst is.'
Met nieuwe activiteiten in foodproductie, e-commerce toepassingen en last-mile logistics zal het aanbod verder toenemen, zowel in assortiment en services. 'Zo bouwen we aan een multifunctionele food hub die klaar is voor de toekomst'.
Herontwikkeling is van start
De herontwikkeling vindt plaats drie fasen waarbij iedere fase nieuwe inzichten geeft die in de uitbreiding worden meegenomen. Leren door te doen dus.
In de eerste fase, op dit moment in uitvoering, wordt een 'food lab' gecreëerd. Dit is een onderkomen voor een nieuw type foodondernemers. En bestaat uit een productiekeuken van ongeveer 200 vierkante meter, een horecagelegenheid waar ook de producten uit de productieruimte verkocht kunnen worden en een werkruimte om te ontmoeten en recreëren. De keuken voldoet aan alle HACCP-regels en zal ongeveer tien voedselproducenten uit de regio kunnen huisvesten: van innovatieve startups tot gevestigde bedrijven. Het bevat negen werkbanken, twee warmtepunten bestaande uit een oven en gasfornuis, een koel- en vriescel, spoelkeuken en droogopslag. 'Dit food lab wordt een proefstation van hoe het werkt. De lessen die we hieruit trekken, kunnen we vervolgens vertalen naar het grotere concept.'
Als het food lab goed blijkt te werken wordt er verder uitgebreid met nog eens ca. 1.500 vierkante meter productieruimte in fase 2, wat in totaal bestaat uit zo'n 5.000 vierkante meter bedrijfsruimte. Dit is gelegen aan de overzijde van de huidige Groothandelsmarkt. Momenteel worden voorbereidingen getroffen voor het slopen en de nieuwbouw van fase 2. In de tweede helft van 2019 moet deze gereed komen. 'Met het nieuwe gebouw willen we verder werken aan het multifunctionele karakter van een nieuwe food hub, met ook aandacht voor consumentenactiviteiten, beleving en de nieuwe uitstraling.' In fase drie worden alle bestaande loodsen, in totaal circa 50.000 vierkante meter, op de Groothandelsmarkt gefaseerd vervangen door nieuwbouw.
Groeiende etnische markt
Van oudsher is de handel gericht op groente en fruit, maar het etnische marktaandeel is de laatste jaren sterk gegroeid. Al deze bedrijven samen leveren grofweg aan drie typen klanten: reguliere volksmarkten, etnische supermarkten en horeca. 'Het gecombineerde assortiment van onze groothandels is uniek, en creëert een one-stop-shop voor diverse klanten. Velen daarvan komen uit de regio, maar vanwege het brede aanbod, de centrale ligging en makkelijke bereikbaarheid in de Spaanse Polder trekt de Groothandelsmarkt klanten aan vanuit het hele land. Naast groente en fruit heeft de Groothandelsmarkt Turkse, Marokkaanse, Caribische en Aziatische groothandels. Dat wordt in de toekomst verder aangevuld met onder andere een gespecialiseerd Japans, Koreaans, Chinees en Oost-Europees aanbod.' Begin mei 2018 wordt de productiekeuken geopend en daarmee is de eerste stap van de herontwikkeling een feit. Geïnteresseerde ondernemers kunnen zich aanmelden.
Kansen in de e-food business
Wat vernieuwend is aan de herontwikkelingsplannen, is de focus op wat ze de 'e-food triangle' noemen. Die bestaat enerzijds uit het bouwen van productieruimtes waar foodondernemers basisproducten kunnen verwerken naar eindproducten. Hier ligt een grote potentie door de veranderende etensbehoeften van eindconsumenten. 'We zien steeds meer aandacht voor ambacht, catering, buiten de deur en op bestelling eten. In onze productieruimtes kunnen cateraars, food startups en gevestigde bedrijven aan de slag om producten te maken die in die behoeften voorzien. 'Daarnaast richten we ons op e-commerce, door bedrijven en oplossingen zoals de Buurtboer, Marley Spoon of Rechtstreex te huisvesten. Die kunnen hier hun kantoor of distributiecentrum vestigen.' Het derde belangrijke onderdeel is last-mile logistics. Het schoon vervoeren van alle producten naar de retail en eindconsument. We zijn met meerdere partijen in gesprek die zich bij ons willen aansluiten.'
De combinatie van de e-food triangle en groothandelsactiviteiten maakt het extra sterk. 'Producten van onze groothandels worden verwerkt tot eindproducten in de productieruimtes. Deze worden op hun beurt verkocht door middel van e-commerce toepassingen en vervoert door de logistieke partijen. Zo versterken we de hele keten. En verkorten we letterlijk de afstanden, wat leidt tot tijdswinst en efficienter transport.'
Verdere kruisbestuiving door educatie en beleving
De verbindende factor die alle faciliteiten op de Groothandelsmarkt samenbrengt is educatie. Daarom worden praktijkgerichte opleidingen aangetrokken voor alles rondom food en logistiek. 'Er is een enorm potentieel in werkgelegenheid binnen deze sector, maar mensen kennen het vaak niet en er is een grote mismatch tussen vraag en aanbod.' De Groothandelsmarkt wil een faciliterende rol spelen om jonge talenten op een andere manier op te leiden. 'Studenten kunnen hier allround het hele proces leren: van de werking van een productiekeuken tot handel en logistiek.' Daarnaast wil de Groothandelsmarkt zich meer gaan richten op het vergroten van de beleving door consumentenactiviteiten aan te bieden. 'Om de eindgebruiker te enthousiasmeren voor de producten die ze verhandelen, maar ook om mensen te leren wat er allemaal bij komt kijken voordat hun boodschappen in de winkel liggen.' Begin mei 2018 wordt de productiekeuken geopend en daarmee is de eerste stap van de herontwikkeling een feit.
Voor meer informatie
r.vantblik@urbanindustrial.nl
Bron: Rotterdam Food Cluster