"Momenteel zijn er nog 30-40 sorteerders in ons land actief. Ik verwacht dat er over tien jaar tien grote en tien kleinere sorteerbedrijven overblijven", rekent Wim Waterman van Waterman Onions uit Emmeloord voor. "Dat zal een natuurlijk proces zijn. Sommige bedrijven zullen bij gebrek aan opvolging hun activiteiten langzaam uitzingen en zijn eigenlijk al afgeschreven. Heel belangrijk is of de opvolging geregeld is en wat de ambitie van de volgende generatie is. Toen wij begonnen, gaf tenslotte ook niemand een cent voor ons. Maar we konden wel het verschil maken met een eigen duidelijke visie en strategie.""Voor commissionairs is weinig toekomst, er komt steeds meer directe handel. Zolang er niet-exporterende sorteerders zijn, zijn er ook bureau-exporteurs nodig, die houden elkaar in stand. Maar het aantal zal wel afnemen en de overblijvers zullen alleen maar groter worden", verwacht Wim. Of Waterman bij die overblijvers hoort? "Daar gaan we voor! Maar het is wel topsport en het lukt alleen als je blijft innoveren. Niet alleen het sorteren, maar alles moet kloppen, ook je logistiek, in – en verkoop. Het gaat om het totaalplaatje. We behoren nu ook tot de grootste spelers, maar we hoeven niet de nummer 1 te zijn. Laat dat een ander maar zijn, dan kunnen wij in elk geval jagen. Dat is een fijnere positie dan dat er op je gejaagd wordt."
De kans dat er nieuwe spelers ontstaan, acht Wim uitgesloten. "Dat lijkt me onmogelijk. We begeven ons in een verdringingsmarkt met flinterdunne marges. Als je al nieuw zou starten, moet je of een flinke buidel hebben, of je zou bijvoorbeeld met een vinding van een machinefabrikant het verschil moeten kunnen maken." Toch neemt Waterman met de huidige optische sorteerontwikkelingen een passieve houding aan. "Ik zie nog geen machine die het verschil maakt of die veel meer kan dan een klassieke machine of een aantal Polen aan de band. In het begin lijken de bestaande machines veelbelovend, maar we zien bij de huidige projecten dat door vervuiling en slijtage de capaciteit minder wordt. Dan spreek ik bijvoorbeeld over Amerikaanse projecten, waar nog wordt gewerkt met een uniformer en schoner product dan wij in Nederland gewend zijn. Als optisch sorteren slaagt, zal het zorgen voor een opschudding in de branche, maar voorlopig zit het er nog niet in."
Andere ontwikkelingen die de komende tien jaar van invloed zijn? "Klimaatverandering is wel heel actueel. Ik kom net uit Zuid-Amerika en daar zijn de klimaatsextremen aan de orde van de dag. Teeltgebieden worden woestijnen en vice versa. Dat is misschien in ons voordeel, maar wij hebben in Nederland onze problemen met uien die met de voeten in het water staan. Los van rassen en bewaarmethodes zijn we er in 25 jaar niet in geslaagd een kwalitatief betere ui te telen, eerder een kwalitatief mindere. Men schaamt zich soms voor de kwaliteit van de Nederlandse ui in het algemeen en dat vind ik wel zorgwekkend. Wij selecteren er dan ook de beste partijen uit om zodoende een goede kwaliteit te kunnen leveren. Als we dat blijven doen, hebben we een prima uitgangspositie. Op logistiek winnen we namelijk altijd, dat is ons voordeel. Daarom zie ik het zeker positief in voor ons en de overblijvers in de Nederlandse uiensector, besluit Wim.
"De uienmarkt wordt de komende jaren heel interessant. De kwaliteit zal gaan bepalen wie het verschil kan maken", beaamt Lindert Moerdijk van MSP Onions. "Hoeveel sorteerders er overblijven, is niet belangrijk. Wat de sorteerders doen om de kwaliteit te verbeteren, dat is waar het om gaat. Een grote verschuiving is te verwachten in het speelveld van de supermarkt. Stabiliteit is voor alle verwerkers belangrijk en er gaat verschil gemaakt worden op kwaliteit!""Bureau-exporteurs blijven natuurlijk bestaan en zijn geweldige ondernemingen die zeer goed zijn in de grillige uienhandel. Mijn verwachting is wel dat de bureau-exporteurs de uien als bijproduct gaan zien en minder als hoofdproduct, omdat de grotere importaccounts gewild zijn bij de grotere zelfexporterende verpakkers", vervolgt Lindert. "Het is te hopen dat alle uienverwerkers inzien dat de telers ontzettend belangrijk zijn en dat we als sector moeten streven naar een zo hoog mogelijke prijs. Een zekerheid is dat de wereldbevolking groeit op plaatsen waar veel Nederlandse uien worden geïmporteerd, dus kansen genoeg!"
Gevraagd naar de grootste ontwikkelingen voor de komende tien jaar, antwoordt hij dat de eisen van de internationale afnemers de markt de komende tijd zal gaan bepalen. "Sterke, harde, huidvaste rassen en grotere maten worden de trend. De teelt-, bewaar- en vooral verwerkingsmethodes moet zich aanpassen aan de wensen van de klanten. Daarbij is kwaliteit veel belangrijker als een paar procent meer kilo's per hectare of een container extra per dag verpakken."
wim@waterman-onions.nl
lindert.moerdijk@msp-onions.com
Klik hier om je te abonneren op het vakblad Primeur