Negatieve gevolgen van territoriale leveringsbeperkingen

Grote leveranciers misbruiken hun dominante positie door leveringsbeperkingen op te leggen aan retailers. Daarmee houden ze internationale prijsverschillen in stand. Uit studies blijkt dat in de Benelux het aanbod van goederen en de hoogte van de prijzen sterk variëren naargelang de plaats waar men zich bevindt. Dit geldt ook ten opzichte van de grensgebieden in Duitsland en Frankrijk waar detailhandelsprijzen vaak lager liggen dan in de aangrenzende Benelux landen. Dit heeft negatieve gevolgen voor zowel de consumenten als voor winkeliers. Zij betalen teveel of worden in hun concurrentie positie aangetast.

Met een vertrouwelijke, gezamenlijke enquête onder detailhandelaren hebben de drie Benelux landen onderzocht of de prijsverschillen mede het resultaat zijn van ongerechtvaardigde methoden van leveranciers ten aanzien van detailhandelaars, de zogenaamde "territoriale leveringsbeperkingen". Territoriale leveringsbeperkingen zijn beperkingen die een leverancier detailhandelaren oplegt en hen belemmeren om goederen vrijelijk af te nemen, met name in de landen van hun keuze.

In het kader van het streven van de Europese Commissie om de werking van de interne markt, m.n. ook die van de detailhandelsmarkt, te verbeteren heeft Belgisch minister van werk, economie en consumenten, Kris Peeters, als voorzitter van de Benelux Unie het Benelux rapport "territoriale leveringsbeperkingen in de detailhandel in België, Nederland en Luxemburg" aan de Europese Commissie gestuurd. Dit rapport zal op 19 juni officieel aan Europees Commissaris Bienkowska worden aangeboden en verder besproken worden tijdens de Europese conferentie over retail in Europa die dag in Brussel.

Alain de Muyser, Adjunct-secretaris generaal: "In een Europese en Benelux interne markt voor goederen en diensten zijn verschillen in prijs en aanbod als gevolg van territoriale leveringsbeperkingen moeilijk verteerbaar. De Benelux-landen hebben zich daarom eind 2015 geëngageerd om samen tegen de negatieve effecten ervan te strijden. Het rapport is een duidelijk signaal aan Europa om dit probleem, dat zich overigens niet tot de Benelux beperkt, aan te pakken. Hiermee willen wij een inhoudelijke bijdrage leveren aan het Europees debat, maar de landen zouden mogelijk ook kunnen besluiten in Benelux verband verdiept samen te werken. Onze samenwerking rond dit thema is hiermee niet beëindigd. Het rapport is overigens een primeur. De strikt vertrouwelijke enquête heeft een eerste kwalitatieve dataset over territoriale leveringsbeperkingen opgeleverd. Systematisch onderzoek van enige omvang is op EU schaal nog niet gebeurd. Zo vervult de Benelux Unie haar rol als katalysator en Laboratorium voor de EU."

De enquête
De enquête liep van oktober 2016 tot april 2017 en richtte zich uitsluitend tot detailhandelaren in België, Nederland en Luxemburg. Zij wil vaststellen of er sprake is van territoriale leveringsbeperkingen in de toeleveringsketen van de detailhandel in de Benelux en een inschatting verschaffen over de aard en omvang van het fenomeen. De enquête werd uitgevoerd door de Belgische federale overheidsdienst economie, het Nederlandse ministerie van economische zaken en klimaat en het Luxemburgse ministerie van economie en werd gecoördineerd door het Secretariaat Generaal van de Benelux Unie.

Benelux samenwerking rond territoriale leveringsbeperkingen
Op 30 november 2015 ondertekenden Belgische, Nederlandse en Luxemburgse ministers van Economie de Aanbeveling (M(2015)14) inzake territoriale leveringsbeperkingen in de Benelux. Zij wil de samenwerking van de drie Benelux-landen ten aanzien van territoriale leveringsbeperkingen versterken om de positie van de ondernemingen en consumenten te verbeteren. De enquête geeft uitvoering aan deze aanbeveling.

De detailhandel is een belangrijke economische sector met een aanzienlijke bijdrage aan de werkgelegenheid in de Benelux. Van deze sector gaat een rechtstreeks effect op alle burgers uit. Haar producten maken een groot deel van de bestedingen van de huishoudens uit. Het is dan ook essentieel dat de marktwerking in detailhandel goed functioneert om zo producten tegen concurrentiële prijzen tot bij de consument te brengen en er een gelijk speelveld voor ondernemers te creëren.