Wat is nou toch die ‘korte keten’

Het concept 'korte keten' is hot in de agri-, food- en retailsector. Maar wat is nu precies een korte keten? En wanneer is hij 'te lang'? Een korte keten zegt niet alles over de fysieke afstand van teler tot bord of het aantal schakels dat een product passeert. 'Kort' heeft ook te maken met de mentale afstand tot het eten zoals de consument die ervaart én de waarde die de consument daaraan toekent. In deze door de consument ervaren afstand kunnen tussen producten grote verschillen zitten; vergelijk bijvoorbeeld het verschil in betrokkenheid van de gemiddelde consument bij een kipfilet en een kilo suiker.

Ketenverkorting door focus op prijs óf consument
Een vrij klassieke benadering van een korte keten is gedreven door efficiëntie: minder schakels zorgen in de regel voor meer marge bij andere schakels. Daarbij nemen schakels elkaars functies over van grondstofwinning en bewerking tot handel en verkoop. Een mooie bijkomstigheid is vaak: snellere logistiek, betere versheid en minder foodmiles. Winst zit bij deze ketenintegratie vooral in de productiefase, dus uit het zicht van de consument. Terwijl echte winst te behalen is aan de voor de consument zichtbare kant zodat deze dichter bij de oorsprong van zijn eten staat en meer waarde toekent aan het product. Onder andere doordat inzichtelijk en verifieerbaar is hoe iets is gemaakt, door wie en waarom. Dit geeft vertrouwen dat iets 'oké' is en neemt het onbehagelijke gevoel weg dat soms rond voeding bestaat. Dat een product dan ook fysiek letterlijk van dichtbij komt (bijvoorbeeld het teeltbedrijf verderop) versterkt 'het verhaal', maar is geen noodzaak. Als boer of tuinder kun je grofweg op twee manieren de steeds veeleisender wordende consument bereiken en een keten mentaal verkorten.