Tholen - Hoewel het 's middag bij de tap een gezellige drukte van belang werd, bleef de sombere stemming over de slechte uienoogst wel over de Landelijke Uiendag hangen. Na eerst de natte weersomstandigheden in het voorjaar, gevolgd door de extreme droge weken kampen de telers vooral in het zuidwesten van het land met historisch lage opbrengsten, een overgroot aanbod aan fijne sorteringen en doemt nu ook het vermaledijde fenomeen hergroei in de uien op. Voor de telers die wel een goede opbrengst en de veelgevraagde grote maten tot hun beschikking hebben een goudmijn, maar voor de telers die geen oogst hebben een drama. Niet voor niets halen sommige telers de ploeg van stal in plaats van de rooimachine omdat rooien, transport en drogen meer kosten meebrengt dan het oplevert.
Chris de Visser, Gijsbrecht Gunter, de Tweede Kamerleden Helma Lodders, Joba van den Berg en Andre Bosman en gedeputeerde Jo-Annes de Bat van Provincie Zeeland
Maar ook de handel krabbelt zich achter de oren, zo gaf Gijsbrecht Gunter van de Holland Onion Association 's morgens tijdens het uienontbijt al aan. "Het percentage dat er 30% minder uien zijn is veel gehoord. Ook in Europees verband praat men – afhankelijk van de streek – over 20–30% minder uien. Landelijk betekent dat een beschikbaar exportvolume van 700.000 – 800.000 ton en in Europees verband wordt in de wandelgangen gepraat over ruim een miljoen ton minder uien. Voor de verwerkers betekent dat concreet slechts de helft werk ten opzichte van een normaal jaar. Wie met hoge vaste kosten zit – wat vrijwel bij alle sorteerbedrijven het geval is – ziet zich geconfronteerd worden met een forse stijging in de sorteerkosten per kilo. Als je werk naar je toe wilt trekken door op prijs te concurreren, omdat je niet flexibel bent qua volume, betekent dat een flinterdunne marge en aanzienlijke financiële risico's met het verwachte relatief hoge prijsniveau en de mogelijke kwaliteitsissues."
"Dat het geringere aanbod hogere prijzen creëert is logisch en ook te zien in de noteringen. Echter, je moet de uien wel hebben. In bijvoorbeeld Zeeuws-Vlaanderen, maar ook elders hoor ik opbrengsten van 8 of 13 ton per hectare in plaats van 50-60 ton. Dan ligt de kostprijs op 50 cent per kilo en heb je alleen maar knikkers. Met een notering van 15 cent voor 0-30% boven >60mm kom je dan nog lang niet aan een positief saldo. Sterker, je komt 35 cent per kilo tekort", rekende Gijsbrecht de aanwezigen voor. "Wie het weet mag het zeggen. De handel heeft wel redelijk inzicht omdat ze dagelijks door het hele land talloze percelen bezoekt, maar de CBS ramingen die we nu pas in december kunnen verwachten bieden houvast voor de teler. De CBS cijfers komen wel erg laat overigens, want insiders weten allemaal dat de meeste handelskansen voor Kerst liggen. Zeker nu de oogst een heel fijne sortering kent die vooral afnemers in West-Afrika en het Verre-Oosten heeft in de eerste helft van het seizoen."
Gijsbrecht maakte ook van de gelegenheid gebruik om enkele resultaten van het ketenbrede uienonderzoek Uireka te overhandigen aan de Tweede Kamerleden Helma Lodders, Andre Bosman en Joba van den Berg. Hij riep de politici op het topsectorenbeleid te steunen, maar ook voor steun in de Kamer voor investeringen in handelscontacten met onder meer de Landbouwraden wereldwijd. "Geen snoepreisjes, maar betrokken en gedreven medewerkers ter plaatse die snel kunnen schakelen binnen hun lokale netwerk. Wij hebben ervaren dat dat cruciaal is voor de positie van Nederland als zij hun netwerk kunnen aanwenden op het moment dat er een container uien op de kade staat. Eind juli hebben we bij de overheid in Colombia een dossier ingediend om de markt te openen. Colombia is een land dat in de tweede helft van het seizoen een mooi volume drielingen of middel zou kunnen afnemen. Ook werken we eraan Costa Rica te openen, zijn we voortdurend in overleg met de ambassade in Indonesië en we zijn in afwachting of Wit-Rusland onze uien weer accepteert."
Met een grote opkomst liet de Landelijke Uiendag weer haar waarde zien als belangrijke ontmoetingsplaats van uientelers, zaadveredelaars, afnemers, toeleveranciers, mechanisatiebedrijven en onderzoekers. Ook een behoorlijk aantal buitenlandse bezoekers waren aanwezig. Op het veld werden weer tal van proeven getoond en als er al geen kennis gedeeld werd, dan was er in elk geval gelegenheid voor lotgenotencontact onder het motto 'gedeelde smart is halve smart'....