Kirgizië en Kazachstan
Vorige week lobbyde Kirgizië nog volop bij de Euraziatische Economische Unie om toegang te krijgen tot Rusland, en met succes: het land krijgt toegang tot de Russische groenten- en fruitmarkt. Kirgizië wil de exportvolumes naar Rusland laten groeien tot het niveau van 2008: 195.000 ton. Over de afgelopen jaren daalde dit volume van 13.700 ton in 2012 naar 7500 ton vorig jaar.
Het ministerie van Landbouw van Kirgizië heeft grote verwachtingen van de export, enkele cijfers die genoemd worden: tomaten 15.183 ton, uien 10.830 ton, aardappelen 50.980 ton, appelen 11.013 ton, druiven 41.650 ton, meloenen (cantaloupe en watermeloen) 3020 ton, noten 76,2 ton, gedroogd fruit 193 ton en blikgroenten 172,5 ton.
Ook Kazachstan ziet de vraag uit Rusland groeien. Het land investeert in intensieve familiefruitteeltbedrijven met een areaal van 5 hectare. Dit jaar zou 100 hectare van dit soort gaarden gefinancierd worden, met een verwachte opbrengst van 4000 ton appelen.
India en Brazilië
De Indiase handel plukt de vruchten van de sancties, denkt Tarun Arora, directeur van exportorganisatie IG International. Waar concurrenten niet meer aan Rusland mogen leveren, openen de sancties deuren voor Indiase exporteurs en importeurs. Het land krijgt meer vraag uit Rusland naar aardappelen en druiven, aan de andere kant staan onder andere Europese landen in de rij om toegang te krijgen tot de Indiase markt.
Rusland hief handelsbeperkingen op voor de Braziliaanse vleessector. Daarmee kreeg het land verdere toegang tot de Russische markt. Het grootste deel van de Braziliaanse export naar Rusland bestaat uit vlees.
EU likt haar wonden
De EU-landen zijn opzoek naar nieuwe markten, de ogen zijn vooral gericht op het Midden-Oosten en Azië. Indiase en Chinese handelaren zouden al in overleg zijn met Europese producenten van onder andere fruit, vlees en kaas. Het Committee on the Common Organization of the Agrucutural Markets, een EU-orgaan, stelde vorige week een budget van 29,7 miljoen euro beschikbaar aan perziken en nectarinetelers om het fruit gratis weg te geven of voor niet-consumptie doeleinden te gebruiken. Een extra 3 miljoen wordt gereserveerd voor promotie. Het grootste deel van het bedrag gaat naar Italië, Spanje, Griekenland en Frankrijk.
Polen zoekt toegang tot de Amerikaanse markt
De Hongaarse agrarische sector verliest 295.000 euro per dag door de sancties. De Hongaarse sector is net zo kwetsbaar als de Poolse en Griekse telers, toch verwacht de Hongaarse minister wel dat de export zal stijgen.
Moldavië haalt opgelucht adem
De geraamde druivenoogst staat op 100.000 ton, hoeveel bestemd is voor de export is onder andere afhankelijk van de kwaliteit. De belangrijkste exportbestemmingen voor de druiven zijn de Commonwealth of Independent States. De witte druiven zijn vooral in trek in Oekraïne en Wit-Rusland. Dit zijn tevens de grootste markten voor de druiven. Rusland neemt vooral de blauwe rassen af, die niet onder de boycot vallen. In de lijst grootste druivenexporteurs naar Rusland staat Moldavië tweede, achter Turkije. Doordat Europese telers overgestapt zijn op de witte variëteiten, zijn de blauwe druiven uit Moldavië ook in de EU in trek.
Servië sluit contract retail
De Russische retailer Dixy kondigde aan de import van groenten en fruit uit Servië te vergroten. De supermarktketen, met meer dan 2000 winkels, importeerde al kleine volumes Servisch product. In reactie op de sancties wil de keten dit volume verhogen. De contracten zullen naar verwachting op korte termijn toekomst getekend worden.
Turkije gebruikt voor omkatten
Waar enkele Turkse telers eerder hun producten onder het label 'Made in EU' op de markt brachten als kwaliteitskeurmerk, is nu een tegenovergestelde beweging zichtbaar. Europese telers gebruikten het label 'Made in Turkey' om via een omweg alsnog aan Rusland te kunnen leveren. De opening van de Russische markt betekent voor Turkse telers ook een mogelijkheid om de export te vergroten.
Wit-Rusland heeft "voldoende beschikbaar"
De oogsten in Wit-Rusland zijn zo goed, dat naast de binnenlandse markt er ook geëxporteerd kan worden, meldt het Wit-Russische Ministerie van Landbouw. Kool brengt 26 ton per hectare op, aardappelen 24,7 ton per hectare. Een jaar eerder was dat respectievelijk 17,4 ton en 20,7 ton per hectare. Verwacht wordt dat 200.000 ton groenten en 1 miljoen ton aardappelen beschikbaar zijn voor de export. De export naar Rusland zal dit jaar 40% hoger zijn.
China
Voor tropische producten kan Rusland ook in het noordoosten van China terecht. In een kassencomplex zijn de Chinezen, ondanks de koude winters, in staat gebleken aardbeien, bananen en exotisch fruit in de kas te telen. Chinese appelen, druiven en komkommers worden al verkocht over de Russische grens
Rusland hogere prijzen en forse investeringen
De Russische bevolking ziet ondertussen de prijzen stijgen. Champignons zijn twee euro per kilo duurder geworden en nu de laatste Nederlandse paprika's in het schap liggen, is die prijs verdubbeld. Overigens lukt het de Russen om veel producten onder de boycot te vervangen door binnenlandse producten, waarbij wel aan kwaliteit wordt ingeleverd. Daarnaast worden nieuwe leveranciers gezocht om producten te vervangen.
Om de binnenlandse productie te verhogen investeert Rusland in nieuwe projecten in verschillende regio's. Over het algemeen lijken de binnenlandse telers te profiteren van de sancties. Bij Moermansk wordt een kassencomplex gebouwd. Het complex heeft een oppervlakte van 5,8 hectare, kosten 1,6 miljard dollar. Het project ontvangt veel subsidie van de overheid. Komkommers, tomaten en kruiden moeten in de kassen geteeld worden. De eerste oogst wordt in 2015 verwacht.
De regio Moermansk verwacht weinig van de sancties te merken, 3% van het geconsumeerde volume komt uit de geboycotte landen. Ook de effecten voor Siberië zullen meevallen. De regio produceert het grootste deel van het voedsel zelf. In de Siberische kassen worden onder andere tomaten, komkommers en paprika's geteeld.
In het zuiden van Rusland, bij de Zwarte Zee, investeert deelrepubliek Adygea in de appelteelt. De grootste boomgaard, 132 hectare, is uitgerust met een irrigatiesysteem en een anti-hagelnet. De eerste oogst, in 2013, was 7 ton per hectare, dat moet de komende jaren uitgroeien tot 50 ton per hectare.