Latijns-Amerika
Argentinië kon afgelopen seizoen weinig exporteren naar buurland Brazilië, waardoor daar een tekort ontstond. Nederlandse exporteurs vulden het tekort, in totaal verscheepten ze zo'n 105.000 ton naar het Zuid-Amerikaanse land.
Argentinië: dalende productie, hogere prijzen
De productie in Argentinië en Chili daalt jaar op jaar onder invloed van hogere productiekosten. Stijgende loon- en transportkosten vormen de grootste uitdaging voor de telers. De wisselkoers euro/dollar beïnvloedt de exportkansen naar Europa.
Prijzen voor Argentijnse uien zijn fors gestegen. Er wordt tot 45 peso (4,30 euro) per kilo betaald. Deze stijgende lijn werd halverwege dit jaar ingezet. Oorzaak is de hevige regenval in productiegebieden als Rio Negro, Buenos Aires en Santiago del Estero voordat de oogst binnen was. Daardoor ontstonden tekorten, wat de prijs stuwde. De Argentijnse regering riep de bevolking op minder uien te consumeren, een dalende vraag zou de prijs laten dalen. Naar verwachting wordt de situatie weer stabiel als de regio Santiago del Estero aan de markt komt. Tot die tijd wordt er geïmporteerd uit onder andere Nieuw-Zeeland en Brazilië om de prijzen beheersbaar te houden.
Uienprijs Brazilië +155% in zeven maanden
De prijzen in Brazilië stijgen fors. In de eerste zeven maanden van dit jaar werden uien volgens IBGE 155% duurder. In Ceasa in Londrina werden nog stevigere stijgingen genoteerd. Waar een kist met 20 kilo uien in januari 33 Braziliaanse Reaal (8,46 euro) opleverde, stond er in juli 90 reaal (23 euro) op het prijskaartje, een stijging van 172%. Belangrijkste oorzaak voor de stijgende prijzen zijn klimatologische omstandigheden die de oogst in Brazilië en Argentinië beschadigden. "De trend is dat de prijzen voor uien in november als de nieuwe oogst uit de zuidelijke regio's aan de markt komen," aldus Carlos Alberto Salvador, van Secretariat of State for Agriculture and Supply (Seab). Volgens Carlos produceert Brazilië dit jaar 1,6 miljoen ton en wordt nog eens 1,4 miljoen ton geïmporteerd. Door de tegenvallende oogst in Argentinië is Europa een belangrijke leverancier.
Een tweede factor is dat de prijzen voor veel landbouwproducten te laag waren, stelt een econoom. Dat ontmoedigde telers om die producten te telen, wat de aanvoer remt. Als laatste factor speelt de wisselkoers mee.
Peru veel exportkansen veroorzaken tekorten
In Peru is de zoete uienteelt groot. traditioneel gezien vinden deze uien vooral hun weg naar de Verenigde Staten en Europese markten als Nederland, Spanje, Italië en Duitsland. Export naar de Britse markt is moeilijker. Doorgaans is er weinig export naar buurlanden in Latijns-Amerika, maar dat is dit jaar anders. Colombia en Panama nemen wat uien af, maar dit jaar zijn ook grote markten als Brazilië en Chili op zoek naar uien. De oogst in Chili en Brazilië valt lager uit onder invloed van El Nino. Chili had koud weer, ook in Peru viel de oogst lager uit. Positief aan de het weerfenomeen is echter dat de kwaliteit uitzonderlijk goed is.
De kustgebieden van Peru kennen een mild klimaat, waardoor jaarrond teelt mogelijk is. Tegen december loopt de temperatuur op, wat voor tekorten kan zorgen. Onzekere factor daarin is hoe groot het effect van El Nino zal zijn. Voor Peru wordt in de kustregio meer regenval en hogere temperaturen verwacht. Ook in de hooglanden houdt men rekening met meer regenval, wat het peil in de rivieren zal doen stijgen.
Technische ontwikkelingen worden op de voet gevolgd, ook over optisch sorteren wordt nagedacht. Hiermee wil Peru aan de vraag van klanten blijven voldoen, de arbeidskosten zijn stabiel.
Azië
Chinese handel met ASEAN-leden
Vanuit de Zuid-Chinese stad Pingxiang Port, nabij de grens met Vietnam, worden uien geëxporteerd binnen ASEAN, de Aziatische Economische Unie. Begin van de maand rapporteerde de stad exportcontracten voor een totaal volume van 550.000 ton gele uien. Jaarlijks exporteert de provincie 840.000 ton naar lidstaten van ASEAN, daarmee zijn deze markten goed voor 70% van de totale uienexport van de Chinese provincie. Het huidige exportseizoen verloopt goed, prijzen schommelen rond de 3000 yuan (420 euro) per ton.
Indiase handel bezorgd over kwaliteit en hoge prijs
Eind juli maakte de handel in India zich zorgen over stijgende uienprijzen, daarom werden voorraden aangelegd verspreid over het land. De meeste uien liggen opgeslagen in de regio's Maharashtra, Gujarat, Madhya Pradesh, Rajasthan en Bihar. In de regio Maharashtra werden vorige week teams ingezet om 'hamsteraars' op te sporen. Experts van Lasalgaon APMC, de grootste Aziatische uienmarkt, zeggen dat de huidige prijsschommelingen niet veroorzaakt worden door natuurlijke veranderingen. Het prijsverschil tussen de groothandelsmarkt en retailprijzen lag vorige week rond de 30%, volgens de experts is de kans groot dat de prijzen opgedreven worden door hamsterende handelaren. Er worden over juli prijsstijgingen gemeld tot 70%.
Ook op kwaliteitsterrein zijn er zorgen. Volgens berichten zouden de uien van goede kwaliteit in de opslag gemengd zijn met uien van lagere kwaliteit. Rond de 15 tot 20% van de uien in opslag is verkocht. Daarnaast houden telers de uien langer vast, wat de prijs opdrijft. Volgens kenners zal de prijs tot de start van het nieuwe seizoen, naar verwachting oktober, hoog blijven. In september komen de eerste nieuwe oogst op de markt uit de regio Karnataka. De overheid zou een voorraad hebben aangelegd van 10.000 ton, de distributiewijze van deze uien is nog onbekend. De oogst kwam in 2014/2015 uit op 18,9 miljoen ton. Een groot deel van de oogst was echter beschadigd door regen en hagel in februari en april. Onder andere Egypte, Pakistan en China kijken naar exportmogelijkheden op de Indiase markt. Ook Afghanistan ziet mogelijkheden. Uien uit Kaboel zijn op Indiase groothandelsmarkten beschikbaar voor 15-25 roepie (0,20-0,33 euro) per kilo. De oogst in Mazar-i-Sharif staat voor de deur, met goede vooruitzichten.
Australië verwacht stabiel volume
'Down under' staat het oogstseizoen voor de deur. De eerste uien uit het noorden worden in de komende 5 tot 6 weken verwacht. De vooruitzichten zijn goed, de sector verwacht een totaal volume van 256.000 ton. Onzekere factor is de 'onion thrip' en de droogte, die de oogst nog kunnen beïnvloeden. Als er geen regen gaat vallen in Queensland, moeten de telers serieus beregenen.
Er zijn ook enkele nieuwe rassen geïntroduceerd waaronder een vroege variant van de Lucinda. Een aantal telers test het nieuwe ras dat nog geen officiële naam heeft. Daarnaast is er een nieuwe 'sweet pink' in de schappen te vinden.
Waar voorheen de oogst in Queensland in augustus/september begon, is de start verschoven naar oktober. Grotere volumes en betere opslagcapaciteit in het zuiden van Australië dwongen de Noordelijke telers om het seizoen aan te passen om een overschot te voorkomen. De prijzen op de markt vallen tegen, ondanks de inspanningen is er vaak een overaanbod.
De sector maakt zich zorgen over de invloed van importuien op de markt, zeker in aanloop naar het nieuwe seizoen. Daarom worden gesprekken gevoerd met de supermarktketens om hen over te halen voor Australische uien te kiezen.
Turkse uienoogst van start
In de Turkse regio Polatli, Ankara, is de uienoogst deze week begonnen. De regio kent de grootste uienteelt van het land. De stemming onder de telers is positief, dit jaar is het areaal zo'n 800 hectare kleiner dan vorig jaar. Toch wordt een betere oogst verwacht dankzij de goede regenval. De prijzen voor de vroege uien liggen rond de €0.15 en €0.17 per kilo.
Europa
Verschillende landen in Europa hebben de afgelopen maanden te kampen met droogte. Dat heeft ook zijn weerslag op de uienteelt. Hoewel er in Nederland meer uien gezaaid zijn, valt het opkomstpercentage tot nu toe tegen. Dat geldt niet alleen voor de Nederlandse telers, ook in Spanje en Frankrijk zijn er beduidend minder uien en ook in de Balkanlanden worden de telers geconfronteerd met droogte.
Nederlandse exporteurs wachten op opening Senegal
Nederland staat in de top van uien exporterende landen. Het afgelopen seizoen werd ruim een miljoen ton verscheept. Grootste afnemer van de Nederlandse uien is Senegal, maar in totaal exporteert het kleine West-Europese land naar zo'n 100 landen wereldwijd. In de afgelopen jaren zijn Panama en Indonesië uitgegroeid tot belangrijke exportmarkten. Rusland was een grote markt, tot het land vorig jaar augustus de grenzen sloot. Toch pakte het voor de export positief uit, mede dankzij een tekort in Brazilië waar de Nederlandse handel op insprong.
De afgelopen jaren kampten de Nederlandse telers met kwaliteitsproblemen, afgelopen seizoen vormde de kwaliteit echter een lichtpuntje. Op dit moment wachten de Nederlandse exporteurs op de opening van de Senegalese markt. Ieder jaar sluit het West-Afrikaanse land de grenzen om de binnenlandse telers te beschermen, de opening van de grenzen ligt traditioneel rond 1 september.
De eerste weken verliep de export van plantuien niet heel goed. Afnemers van het eerste uur zijn Duitsland, Engeland, Scandinavië, Maleisië, Panama en Brazilië. Medio augustus kwam de export meer op stoom. In de komende weken zal het zaaiuienseizoen van start gaan. Of dit seizoen goed aansluit op het plantuienseizoen is nog afwachten.
De concurrentie in Nederland is vooral te vinden tussen de sorteerbedrijven, die wekelijks een gezamenlijke capaciteit van 35.000 ton willen vullen. De boeren zijn erg vasthoudend gebleken om de uien te verkopen en ze trekken daarbij vaak aan het langste eind. Optisch sorteren neemt in Nederland nog geen vlucht. Hoewel de eerste lijnen geïnstalleerd zijn, verliep de introductie niet vlekkeloos. Daardoor heerst er enige scepsis onder de pakstations over de investering in deze machines, hoewel iedereen in de sector er wel van overtuigd is dat optisch sorteren de toekomst is en de sector zal veranderen.
Droogte en koel voorjaar negatief voor Duitse ui
De weersomstandigheden in Duitsland, weinig regen en een koel voorjaar, pakken negatief uit voor de oogst. Er wordt een gemiddelde oogst verwacht, mogelijk iets daar onder. De maat van de uien valt te klein uit, wat handelaren en telers somber stemt. Desondanks is de kwaliteit van de uien goed. De vraag was laag door de vakantieperiode, nu die haar einde nadert neemt de vraag weer toe.
Kleinere maten Spaanse uien
Prijzen in Spanje begonnen laag, mede door het historisch slechte resultaat van het seizoen opslaguien. Vanaf eind april herstelde de prijzen zich, onder andere doordat Brazilië meer uien importeerde. Over het algemeen zijn de handelaren tevreden over de prijsstelling.
Het weer heeft impact op de maatvoering dit jaar. Een hoge temperatuur en hagelstormen resulteerden in kleine maten. Dat leverde een voordeel op voor de export naar de Latijns-Amerikaanse markten waar de kleine maten in trek zijn. Binnenkort begint het seizoen voor de uien uit opslag, ook met problemen rond de maatvoering, afhankelijk van de teler en de regio. Dankzij de goede kwaliteit kan het land meer uien opslaan in koelcellen. De Russische boycot heeft volgens een Spaanse exporteur weinig impact, omdat de Russen zelf veel uien telen en vooral uit buurlanden importeren.
Frankrijk: Bretonse sjalottenoogst -15%
De Bretonse sjalottenoogst valt dit jaar 15% lager uit dan voorheen. De belangrijkste oorzaak daarvoor is dat er minder geplant is tijdens het droge voorjaar. Door de droogte vallen de maten klein uit. Daarnaast viel de markt vorig jaar erg tegen, waardoor minder telers de sjalotten aangeplant hebben. Hierdoor is er in verhouding een grote vraag, wat resulteert in weinig concurrentie op deze markt.
Voor andere regio's in Frankrijk geldt een vergelijkbaar beeld als voor Bretagne. Het weer in juli was slecht en de uienoogst valt in het algemeen tegen. Voor de zaaisjalotten wordt eenzelfde scenario verwacht, van deze sjalotten is minder gezaaid in Frankrijk.
Voor de prijzen betekent dit een opwaartse trend, niet alleen voor de sjalotten, maar ook voor de gewone uien, zeker de grotere maten. Door de weersomstandigheden vallen de uien kleiner uit. Veel telers proberen de kleine uien aan de industrie te leveren, anderen moeten de oogst weggooien.
Amerikaans seizoen vervroegt van start
Het uienseizoen in de Verenigde Staten loopt grofweg twee weken voor. Droog en warm weer vervroegden de oogst in de Pacific Northwest. Vooral de gele uienoogst is begonnen, de rode en witte uien laten nog enkele weken op zich wachten voordat het seizoen losbarst. De kalibers vallen kleiner uit en hoewel de prijzen goed zijn, $13-15 voor 50-pound baal, verloopt de markt traag
Elke week publiceren FreshPlaza en AGF.nl een overzicht van de marktsituatie van een product in een wereldwijde context. Met deze artikelen willen we een beeld geven van een wereldmarkt, die steeds kleiner wordt door de globalisering. Volgende week staan sinaasappelen centraal.