Nederlands transparantiemodel maakt einde aan holle frases duurzame voedselclaims

"100 procent biologisch", "volgens traditioneel recept" en "op ambachtelijke wijze" zijn claims die producenten en distributeurs van duurzaam en authentiek voedsel graag hanteren. Maar wie zegt dat die claims ook kloppen. Op dit moment ontbreekt een toetsingskader om het kaf van het koren te kunnen scheiden. Om eerlijk, duurzaam en puur voedsel de waarden te kunnen meegeven die het verdient heeft Agro & Co Brabant het Transparantiemodel Real Food ontwikkeld. Het Nederlandse model is het eerste Europese toetsingskader dat de duurzaamheidsclaim van afzonderlijke voedingsmiddelen meetbaar maakt.

Doorprikken glad marketingverhaal

"Consumenten verlangen meer en meer dat voedselclaims gewoonweg kloppen", ervaart Ed Hendriks, projectregisseur bij Agro & Co, tijdens contacten met boeren, vertegenwoordigers van de voedingsmiddelenindustrie en consumentenorganisaties. 'Dus wanneer een producent of een supermarktformule beweert duurzaam voedsel te leveren, dan hoort dat ook zo te zijn. Het is niet meer een kwestie van een glad marketingverhaal, maar van een verhaal dat de toets der kritiek kan doorstaan.'

Ontwikkelmaatschappij Agro & Co Brabant werkte het transparantiemodel uit in samenwerking met het adviesbureau Phood Consultancy (Sittard). Het project kreeg financiële ondersteuning van de Taskforce Multifunctionele Landbouw van het Ministerie van LNV (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit).

Spiegel voorhouden

Als basisdefinitie voor eerlijk, duurzaam en puur werkt het model met drie algemene uitgangspunten:

het is beter is voor jezelf (gezondheid);
het is beter is voor de omgeving (milieu);
het is beter is voor de producent (fair trade).

Voedselproducenten moeten zelf bepalen op welke stellingen hun producten een beroep willen doen, waarna deze worden getoetst op hun oprechtheid en (technische) haalbaarheid. Zo komen eventuele risico's en bedreigingen van de claim aan het licht, waarna maatregelen genomen kunnen worden om de duurzaamheid (nog beter) te borgen.

'Het transparantiemodel houdt bedrijven een spiegel voor', is de ervaring van Hendriks. 'Het confronteert ze soms met de tegenstelling tussen wat ze met de mond belijden en in de praktijk uitvoeren. Dankzij het transparantiemodel gaat de vraag 'klopt het wat we vertellen' vanaf het begin integraal deel uitmaken van het denk- en ontwikkelproces van producten en concepten.'

Transparante communicatie

'Door dit consequent uit te voeren maak je de claim voor alle ketenspelers, van producent tot en met consument, helder en inzichtelijk', stelt Hendriks vast. 'Essentieel is een transparante communicatie. Traditioneel zit communicatie vaak aan het eind van het denkproces of juist helemaal aan het begin, waarbij het verkooppraatje eerder klaar is dan het product.'

Geen keurmerk

Het transparantiemodel heeft niet de ambitie een nieuw keurmerk te worden. 'Daar heeft de consument niets aan. Er is op dat gebied zo'n wildgroei dat consumenten door de bomen het bos niet meer zien', stelt Pascal van Delst van Phood Consultancy. In zijn ogen fungeert het model als een hulpmiddel om je eigen merk of product te positioneren. Dit in tegenstelling tot de vele keurmerken, die juist altijd op groepen producten of groepen bedrijven betrekking hebben.

GIJS

Het Transparantiemodel Real Food vindt inmiddels zijn weg in de voedingsmiddelsector. Eén van de partijen die ermee werkt is GIJS, een landelijk merk voor streekproducten dat in de PLUSsupermarkten verkrijgbaar is.

Bestellen

Het Transparantiemodel Real Food is als brochure beschikbaar. Belangstellenden kunnen het per e-mail opvragen (info@agro-co-brabant.nl).

Bron: Agro & Co Brabant