Tijdens het jaarcongres van de Nederlandse Akkerbouwers Vakbond NAV in februari dit jaar is onder andere gesproken voor het opzetten van een producentenorganisatie. De NAV heeft dat eerder geprobeerd voor aardappeltelers naar het voorbeeld van aardappeltelers in de Verenigde Staten, die via een producentenorganisatie gezamenlijk het aanbod beheersen en daardoor een meer stabiele en vaker kostendekkende prijs hebben dan telers in het noordwesten van Europa. Dat is toen niet van de grond gekomen onder andere omdat de mogelijkheden binnen het mededingingsrecht om afspraken te maken om het aanbod te beheersen beperkt waren. Inmiddels zijn daar meer mogelijkheden voor, stelt de NAV vast.
Een belangrijke verandering is dat in het Europese gemeenschappelijk landbouwbeleid GLB geregeld is dat een producentenorganisatie in de primaire sector niet meer onder het mededingingsrecht valt, maar onder agrarisch recht. Hierdoor mogen boeren zich organiseren tot een veel groter deel van de mark. Dit aandeel was voorheen 5% of in sommige gevallen tot 10% van de markt. Nu is de enige restrictie dat de betreffende producentenorganisatie de concurrentie niet geheel mag uitsluiten.
Er zijn 10 doelstellingen geformuleerd waarvan een producentenorganisatie er minimaal één moet kiezen. Eén van die doelstellingen is het aanbod reguleren om de verkoopprijs te stabiliseren. Afspraken maken tussen verschillende producentenorganisaties onderling, is verboden. Een producentenorganisatie moet een erkenning van de overheid hebben om in de markt te kunnen optreden. Inmiddels heeft de NAV over de eisen voor erkenning verschillende gesprekken gevoerd met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De eisen zijn helder beschreven en haalbaar, stelt de akkerbouworganisatie. De NAV ziet er goede mogelijkheden in om de positie van de akkerbouwer in de keten te versterken en daarmee een betere prijs voor de producten te realiseren.
De eisen om een producentenorganisatie op te richten zijn vrij eenvoudig en leiden niet tot hoge kosten voor de akkerbouwer. Omdat de leden hun producten zelf op de door hen gekozen manier kunnen afzetten zijn de consequenties voor een teler ook niet groot. Een producentenorganisatie biedt voor telers vooral extra mogelijkheden om bijvoorbeeld gezamenlijk contractonderhandelingen te doen met afnemers of om afspraken te maken om het aanbod beter op de vraag af te stemmen. De NAV is druk bezig om de mogelijkheden en het draagvlak voor het opzetten van producentenorganisaties verder te verkennen. Daarbij wordt er ook gesproken met boerenorganisaties uit buurlanden.
Bron: NAV