Aan het eind van het tweede kwartaal van 2019 bedroeg de stand op de rekening-courant van akkerbouwbedrijven gemiddeld ruim 36.000 euro. Dit is hoger dan een jaar eerder, maar de daling in het tweede kwartaal was groter dan in 2018. De ontwikkeling van de stand op de lopende rekening is een resultante van de bij- en afschrijvingen. Neveninkomsten en privé-uitgaven zijn in het saldo verwerkt.
In het tweede kwartaal 2019 was de stand op de rekening-courant meer dan 20.000 euro lager dan aan het eind van het eerste kwartaal. Vooral in april bleven de bijschrijvingen uit verkoop van producten flink achter op vorig jaar door een lagere uitbetaling voor suikerbieten. Over het gehele kwartaal gezien is de daling van inkomsten uit producten ten opzichte van vorig jaar beperkt. Investeringen zorgden met name voor de netto daling van de stand op de lopende rekening ten opzichte van het eerste kwartaal.
De gewasprijzen, behoudens de suikerbieten, waren hoger dan gemiddeld vanwege schaarste. Er is in 2019 meer betaald voor werk voor derden, beregening en energie. De toegerekende kosten waren lager. Door grote regionale verschillen in de weersomstandigheden, beschikbaarheid en kwaliteit van water zal de liquiditeitsontwikkeling tussen bedrijven zeer verschillend kunnen uitpakken en kan deze weergave een vertekend beeld geven.
Onderstaande figuur geeft de totale bij- en afschrijvingen per maand op de rekening-courant weer vanaf januari 2018. De uitbetaling van de inkomsten uit verkoop van gewassen leidde tot een piek in de bijschrijvingen tot maart 2019. Daarna overstegen de kosten de inkomsten.
Vooruitzichten: watertekort en weersextremen kunnen grote impact hebben op prijs en productie
De akkerbouw is de sector die de effecten van de weersomstandigheden direct merkt in groeiomstandigheden op het land. Door de goede prijsontwikkeling en de schaarste hebben relatief veel akkerbouwers gekozen voor een snellere verkoop van hun voorraden. Voor de aardappelteelt geldt dat de oude oogst is verwerkt. Het areaal in Europa is in 2019 uitgebreid met circa 4%. De rest van het vermoedelijke droge en warme groeiseizoen zal de marktprijs bepalen. De aardappeltermijnmarkt lijkt een stijgende lijn te hebben ingezet voor oogst 2019 boven de 20 cent.
De voorraden bij Nederlandse akkerbouwers zijn laag en de verwachting is dat hierdoor de kaspositie niet verder versterkt kan worden. De kosten voor het huidige teeltseizoen zullen gespreid betaald worden en de verwachting is dat de investeringen beperkt zullen blijven. De kaspositie zal in Q3 dalen door doorlopende kosten en beperkte inkomsten. Ondanks het gemiddelde positieve beeld zal een deel van de liquiditeitsbehoefte waarschijnlijk opgevangen moeten worden door extra seizoenskrediet of het later betalen van crediteuren.
Voor nadere informatie over deze liquiditeitsbarometer en over de belangrijkste pijlers van de kasstroom verwijzen wij graag naar de publicatie op Agrimatie van Wageningen Economic Research.
Deze liquiditeitsmonitor is tot stand gekomen als publiek private samenwerking tussen Wageningen Economic Research, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, en ABN AMRO. De data zijn afkomstig van het Bedrijveninformatienet van Wageningen Economic Research. Het doel is om de verkregen inzichten te delen en ondernemers te ondersteunen in hun bedrijfsvoering.