"De boontjes voor Jumbo die buiten het seizoen uit Zambia komen? Die worden daar vers bewaard in een koeling van Tolsma." Senior bewaarspecialist Huub Maerman somt met gemak binnen- en buitenlandse projecten op waar het bedrijf bewaarplaatsen heeft ingericht voor andere producten dan de aardappelen, uien en peen waarvan de bewaarspecialist in Nederland vooral bekend is.
Een van de nieuwkomers is de zoete aardappel, ook wel bataat genoemd. "Die is makkelijker te bewaren dan te telen", weet Maerman. "De zoete aardappel bewaar je bij ca. 13 graden, dus daar heb je onder Nederlandse omstandigheden geen koeling voor nodig. Het kan gewoon in een standaard kistenbewaring. Maar omdat het een kwetsbaar gewas is, vraagt de wondheling wel veel aandacht. Ook de luchtverversing en dus CO₂-meting komt nauwkeurig. En om vochtverlies te minimaliseren moet de RV rond de 90% blijven; daar moet je echt op regelen. Voor pompoenen moet de RV juist weer een stuk lager zijn."
Condensdrogen
Bij de bewaring van knolselderij ziet Maerman de laatste jaren de belangstelling voor condensdrogen toenemen. Dat is goed verklaarbaar, volgens de bewaarspecialist. "Voor knolselderij moet je allereerst snel kunnen koelen. Er zit soms heel veel leven in een partij. De temperatuur kan binnen een dag zomaar een halve tot een hele graad kan oplopen. Maar je hebt ook droogcapaciteit nodig omdat je niet wilt dat het loof gaat schimmelen. Dan is condensdrogen de ideale techniek." Ook voor de bewaring van knoflook ontkom je volgens Maerman niet aan condensdrogen. "Dat bewaar je bij min 3 en een RV van 70%. Met alleen koeling red je dat niet."
Eerste weken essentieel
Jarenlange ervaring heeft Maerman en zijn collega’s geleerd dat bij alle agrarische producten de eerste weken essentieel zijn voor het uiteindelijke bewaarresultaat. Maerman: "Een goed begin is het halve werk, ook bij bewaren. Je moet er in het begin bovenop zitten. Goed kijken hoe het product binnenkomt en daarop inspelen. Het gebeurt bijvoorbeeld weleens dat peen in oktober onder vrij warme omstandigheden wordt binnengereden. Dan is het cruciaal dat het product snel wordt gekoeld. Peen heeft immers geen huid en dan raak je bij hoge temperaturen te veel vocht kwijt. Maar ook producten die relatief droog binnenkomen zoals pompoenen vragen veel aandacht direct na het inschuren. Als je het laat sloffen krijg je zomaar problemen met schimmels of bacterie." In principe heeft Tolsma voor al de genoemde ‘speciale’ producten zelf de bewaarkennis in huis. "En als we iets niet weten, duiken we er gewoon in", lacht Maerman. "We zeggen bij Tolsma niet gauw nee.
Direct contact met de klant
Ook als het gaat om de techniek zitten ze bij de bewaarspecialist uit Emmeloord niet snel om een oplossing verlegen. "Wij maken bij Tolsma alles zelf, dus we kunnen snel schakelen", verklaart Maerman. "En doordat we rechtstreeks contact met de klant hebben, verloopt de communicatie over een klus altijd soepel. Er zit niemand tussen en we hebben meestal aan een half woord genoeg. Je hebt bij ons ook altijd een vast aanspreekpunt."
Maerman benadrukt dat het bij Tolsma echt niet alleen om grote nieuwe installaties gaat. "Voor biologische telers of mensen met huisverkoop richten we regelmatig kleinere cellen in waar dan allerlei producten in worden opgeslagen. De trend van ‘local for local’ heeft dat wel een stimulans gegeven. En aanpassing van bestaande bewaarplaatsen doen we ook regelmatig. Zo zie je op dit moment dat akkerbouwers kiezen voor mechanische koeling in combinatie met de nieuwe generatie kiemremmers. Dat kan vaak prima in een bestaande bewaarplaats."
Bron: Tolsma-Grisnich