Tholen - De enorme run op aardappelen tijdens de eerste lockdown heeft helaas niet geleid tot een blijvende trend in hogere aardappelconsumptie. Het volume verkochte aardappelen bij retail zat al in een dalende trend, die verder is doorgezet in 2021. Dat blijkt uit kassadata van marktonderzoeker Nielsen. “Dat mensen ineens volop aardappelen gingen hamsteren door de lockdown gaf ons de hoop dat de dalende tendens worden doorbroken, of in elk geval minder hard zou dalen. Helaas is dat niet waarheid geworden”, vertelt accountmanager Moniek Wisse van Schaap Holland.
Inzoomend op 2021 komt naar voren dat Nederlandse supermarkten actiematig minder aandacht hadden voor verse aardappelen. Er werden minder acties uitgezet, de acties waren minder diep (minder afprijzing) en het productaanbod was minder divers dan in het jaren daarvoor.
Meer aandacht hadden de supermarkten voor bewerkte koelverse aardappelen waar juist meer acties, meer diepe afprijzingen en meer divers aanbod was; ook was het aanbod uitgebreider. Er werden afgelopen jaar dan ook meer bewerkte koelverse aardappelen verkocht, echter de toegevoegde waarde daalde omdat de prijs per product gemiddeld lager lag dan in 2020.
Geschilde en gesneden aardappelen zijn een belangrijke productgroep voor het Foodservice kanaal Zorg institutioneel. Afgelopen jaar bleef de omzet stabiel.
Kijkend naar Foodservice totaal is de omzet gedaald. Binnen Foodservice kun je onderscheid maken in verschillende afzetkanalen. De enorm dalende trend in horeca is deels gecompenseerd door thuisbezorging en afhalen, maar lang niet alles. Events en festivals waren er helemaal niet, daar is juist dé afzet markt voor verse friet. Zorg institutioneel bleef op niveau. “Dit is wel ook gedaald omdat restaurants in ziekenhuizen niet meer toegankelijk waren/zijn voor bezoekers. Maar in vergelijking met de enorme daling in de horeca viel de daling in Zorg institutioneel mee en kunnen we dat wel stabiel noemen.”
“Belangrijke producten die wij in aan Foodservice leveren zijn geschilde en voorgesneden aardappelen en frites. De enorm dalende trend die voelbaar was en is binnen horeca, was voor ons minder heftig en minder voelbaar in grootkeukens en maaltijdverwerkers die maaltijden bleven maken. Vooral ouderen eten nog altijd graag aardappelen en ook in ziekenhuizen worden aardappelen veel gebruikt. Ze zijn zacht en makkelijk te eten en heel erg gezond, dus diëtisten schrijven aardappels voor.”
Afzet van verse aardappelen via retail op niveau houden is een belangrijkste uitdaging voor komend jaar. Daarbij is en blijft prijssetting een heel belangrijke. Zeker nu bijna alle retailers de focus leggen op AGF maakt dat de onderlinge concurrentie daarin en de prijsdruk groter, ziet Moniek. Dat wringt met de belangen van de telers die te maken hebben met stijgende kosten, hogere eisen qua certificering en wijzigende wetgeving.
Doordat voor elke schakel in de keten prioriteiten anders liggen, is het soms lastig om zaken aan elkaar uit te leggen. Een voorbeeld: Retail focust op de consument en die ziet liever geen plastic verpakkingen op de AGF-afdeling. Retailers zoeken naar alternatieven voor plastic. Wanneer ze kiezen voor een papieren zak, dan is de kostprijs daarvan al snel 3 keer hoger. Dat leidt tot onbegrip bij telers die niet makkelijk betaald krijgen voor de sterke kostenstijgingen waar zij mee te maken hebben (strengere eisen PlanetProof, duurdere en minder breed in te zetten gewasbeschermingsmiddelen, extremer weer etc.).
Positief verrast
Toch ziet Moniek, wrang genoeg juist door de pandemie, meer begrip ontstaan tussen de verschillende schakels. Met name heeft de opstelling van retailers haar positief verrast. “Het viel op dat veel supermarkten zich heel sociaal opstelden en openstonden voor het zoeken naar oplossingen, bijvoorbeeld voor het wegwerken van overschotten aan frietaardappelen. We hebben bijvoorbeeld een actie gedaan met 10 kg verpakkingen die heel goed liep.” Door de pandemie is het belang van de keten als geheel duidelijker geworden. Moniek hoopt dat dat op ieders netvlies staat en neuzen dezelfde kant op gaan staan.
Hoewel de aardappel één van de meest veelzijdige groentes én ongelofelijk voedzaam is, zeker vergelijkbaar met rijst en pasta die in hetzelfde Schijf van Vijf vak zitten, zijn de tijden van de traditionele aardappelrijke gerechten voorbij. De consument moet op een ander manier naar een aardappel leren kijken. Onderdeel hiervan is inspelen op de vraag naar speciale aardappelen en/of verpakkingen. Grote verpakkingen (2,5 en 5 kilo) zijn nog de hoofdmoot, maar er vindt een verschuiving plaats naar kleinere verpakkingen en naar koelverse gemaksaardappelen.
Schaap Holland heeft haar productaanbod hierop uitgebreid met bijvoorbeeld kilo-verpakkingen, geschikt voor een ééngezinsmaaltijd en geselecteerd op toepassing zoals stamppot, friet of bijvoorbeeld stoomaardappelen. Op de verpakking staat veel informatie en tips om de consument te inspireren. Moniek: “We garanderen de kwaliteit voor de toepassing door telkens te testen of de dan beschikbare rassen geschikt zijn. Stamppotaardappelen zijn gemakkelijk te schillen en kruimig, frietaardappelen bakken mooi goudgeel af. Deze nieuwe verpakkingen werken heel goed voor cross selling en inspiratie. Supermarkten bieden dan bijvoorbeeld de stamppotaardappelen naast de boerenkool aan of krielaardappelen bij ingrediënten voor een maaltijdsalade.”
Via nieuwe verpakkingen wordt de consument geïnspireerd.
Schaap Holland heeft daarnaast de sous-videlijn, die vanuit de foodservice is doorontwikkeld voor retail. Sous-vide gegaard betekend: vacuüm verpakt gekookt. Door deze techniek blijven de smaak en voedingstoffen behouden én zet je de aardappels snel op tafel omdat ze geheel gegaard zijn. Moniek: “Koelverse aardappelen zijn een groeiende trend waar wij nu op inspelen met een uitgebreide sous-videlijn. We hebben nooit aan productontwikkeling gedaan in deels voorgekookte, geblancheerde aardappelen, omdat de consument daar uiteindelijk geen tijdwinst mee behaalt. In de kern zijn voorgekookte aardappelen niet gaar en dat moet dus alsnog gebeuren door de consument. Aardappelproducten uit de sous-videlijn zijn tot in de kern gaar en hoeven in principe alleen verwarmd te worden.”
Sous-vide gegaarde aardappels hebben als voordeel dat smaak en voedingsstoffen behouden blijven en dat ze geheel gegaard zijn.
Er is inmiddels een breed assortiment aan sous-vide producten (22) met grillers, poffers, kriel, partjes, schijfjes, blokjes, wedges, tafel en biologisch. Bepaalde varianten zijn al voorgekruid zoals de gegolfde aardappelschijfjes in kruidenboter voor op de bbq die een alternatief zijn voor stokbrood of de tapasaardappelen en gourmet aardappelen. “Zo proberen we aardappelen buiten het traditionele menu op de kaart te zetten”, besluit Moniek.
Voor meer informatie:
Moniek Wisse
Schaap Holland
Oogstweg 7
8256 SB Biddinghuizen
T: +31 (0)6 1108 0823
m.wisse@schaapholland.com
www.schaapholland.com