Zitten we aan het maximum van het uienareaal? Uien magazine legde die vraag voor aan vier Stefans/Stephans/Stevens in Nederland en België. De meningen lijken wat verdeeld, maar ziektedruk en afzetmarkt kunnen een rol gaan spelen, denken de naamgenoten. "De markt moet uitwijzen of we aan het maximum van het uienareaal zitten."
Stefan Hoekstra
Uienteler uit Kraggenburg
Tijdens een rondje op de trekker gedurende de oogst wordt Stefan Hoekstra uit Kraggenburg gevraagd of de uienteelt in Nederland aan het maximum zit.
"Aan het maximum? Ik denk van wel. Misschien niet wat het aantal hectares betreft, maar ik denk dat de ziektedruk steeds hoger wordt. Insecticidecoating mag niet meer, de druk van de uienvlieg gaat omhoog en beestjes in de grond geven ook meer wegval van planten. Daarbij mogen middelen minder vaak worden toegepast. Kijk naar het afgelopen oogstjaar met meeldauw. Hierdoor staken ook andere ziekten de kop op. Ik heb zelf niet meegeholpen aan de groei van het areaal. We hebben hier een bouwplanverruiming ingezet en zijn van 1:6 naar 1:8 gegaan. Maar door de hoge ziektedruk is het prijsniveau wel positiever. En het rendement van de teelt bepaalt uiteindelijk het aantal hectares. Oftewel, bij slechte prijzen zakt het areaal en bij goede prijzen stijgt het weer."
Stefan Theunissen
Uienteler uit Sint-Truiden
Stefan Theunissen runt het akkerbouwbedrijf ALS & Co BVBA in Sint-Truiden. Naast akkerbouw heeft het bedrijf ook vleesvarkens. Het is een echt familiebedrijf. Zijn vrouw werkt, naast haar baan als leerkracht Frans, ook mee en doet de administratie voor het bedrijf. Daarnaast heeft Stefan een paar neven die waar nodig bijspringen en een paar losse hulpen om de pieken op te vangen.
Stefan is vier jaar geleden met de uienteelt gestart. "Er waren door de droogte moeilijke groei-jaren bij", vertelt hij. "De noodzaak van beregenen is duidelijk. Er wordt nu alleen land gebruikt waar we kunnen beregenen." In 2021 werd 20 hectare uien geteeld: 17 hectare Hyfive en 3 hectare Red Tide. De uien zijn tot nu toe op de vrije markt afgezet. Er wordt nu geïnvesteerd in een nieuwe opslag en een verwerkingslijn, om een streekproduct aan de regionale supermarkten te leveren. Stefan gaat met een eigen label werken en ziet op die manier groeikansen voor de uienteelt op zijn bedrijf. "Het draait erom de teelt in eigen hand te houden, waardoor kwaliteit en duurzaamheid gegarandeerd kunnen worden. Ik denk dus dat er nog uitbreidingsmogelijkheden zijn."
Stephan Vandeburie
Adviseur bij Sanac (België)
Het areaal uien in België kan nog groeien: de geschikte grond is in de verschillende regio’s alvast aanwezig, zegt adviseur Stephan Vandeburie.
"Er zijn telers die geen uien in het teeltplan hebben en de uienteelt als alternatief kunnen inplannen. In België is de kennis over de uienteelt de laatste tijd flink toegenomen, waardoor een nieuwe teler gemakkelijker kan opstarten. Tot op vandaag is er nergens een zware druk van plagen ondervonden die de teelt ernstig belemmert. De enige tegenargumentatie van een areaalstijging in België is dat de afzetmarkt van uien verzadigd kan raken, wat de rendabiliteit van de teelt niet ten goede komt."
Steven Dees
Akkerbouwer in Wissenkerke
Steven Dees, teler uit Wissenkerke (Noord-Beveland) teelt jaarlijks plantuien, gele en rode zaaiuien. Afgelopen jaar was dat zeven hectare plantuien en twaalf hectare zaaiuien.
"Of het areaal aan de max zit? Dit zal de markt moeten uitwijzen; de laatste jaren is er wel een uitbreiding en verplaatsing van het areaal. Maar tot nu toe kan het uit. De markt zal zichzelf wel reguleren. We moeten er met de hele sector voor zorgen dat het een leuke teelt blijft, ook financieel. Wel verwacht ik dat de uienteelt weer specialistischer zal worden met de uitdagingen die erbij komen, zoals het wegvallen van de mancozeb bevattende middelen. Ook zal iedereen rekening moeten houden met het eigen bouwplan en de belasting van de bodem, ook om bodemgebonden ziektes te voorkomen naar de toekomst toe", aldus Steven.
"De plantuienmarkt zie ik de laatste jaren wel als een uitdagendere markt. De handelaren stappen graag over op zaaiuien op het moment dat het kan. Als je dan nog niet de plantuien verkocht hebt wordt het wel lastig. Maar de wereldwijde vraag zal bepalen of het plafond qua areaal is bereikt."
Bron: Uien magazine van De Groot en Slot