Aan het begin van de uienketen zijn plantuien een belangrijke schakel voor de uiensector. Plantuien geven, door vroegere oogsten, hogere opbrengsten en kwaliteit, telers en daarmee ook handelaren meer flexibiliteit. Deze waarde van plantuien werd al ruim 50 jaar geleden onderkend door Kesselaar, dat zich in de jaren '70 specialiseerde in de teelt en verwerking ervan. Tegenwoordig verwerkt het bedrijf jaarlijks zo'n 250 hectare aan eerste jaar plantuien, die zowel binnen als buiten Europa worden afgezet. Echter de vele kilo's stof en uienvellen die bij het sorteren van plantuien vrijkomt, blijft achter op het bedrijf. Het vormde een groeiende uitdaging waarvoor Meconaf Afzuiging eind 2023 een aantrekkelijk schone oplossing bood.
Vorig jaar installeerde Kesselaar een nieuwe sorteerlijn wat de noodzaak gaf om de stof- en vellenuitdaging opnieuw onder de loep te nemen. "Bij de nieuwe sorteerlijn werd standaard wel stofafzuiging geleverd, maar die bleek niet afdoende capaciteit te kunnen leveren. Daarom hebben we aan diverse leveranciers betere oplossingen gevraagd," vertelt Jan Willem Goudzwaard van Kesselaar die vanaf het begin betrokken was bij de zoektocht. Meconaf Afzuiginge uit Franeker bleek die oplossing te bieden.
Stofuitstoot nihil door filterinstallatie
Bij Kesselaar zorgden een tweetal zogenaamde cycloon stofafzuigers voor afzuiging van stof en vellen boven de sorteerlijnen, maar niet bij de kluitenscheider waar de meeste stof en vellen vrijkomen. Bas Ruijgrok van Meconaf Afzuiging: "Tijdens ons intakegesprek gaf de klant aan dat er meer punten aangesloten dienden te worden op het afzuigsysteem. De huidige aanwezige capaciteit was onvoldoende. In een tweede gespreksronde kwam naar voren dat door de stofuitstoot bij beide aanwezige cyclooninstallaties, de omgeving zoals het dak van de diverse schuren, maar ook de aanwezige bomen grijs zagen van het stof. Om er vervolgens nog een cycloon naast te plaatsen voor de extra benodigde capaciteit verhoging, zou dit nog meer verergeren. Daarom is er gekozen voor een filterinstallatie die zowel de vellen als het stof scheidt uit de luchtstroom."
Kluitenscheider
Na de oogst wordt het veldgewas in kisten gedaan en gedroogd. De kluitenscheider is de eerste stap in de verwerking en schonen van het veldgewas, licht Jan Willem toe. De kluitenscheider werkt door middel van trillen en blazen. Het trillen zorgt ervoor dat de kluitjes naar achteren worden verplaatst, terwijl de uien naar voren worden geleid. Dit scheidingssysteem helpt bij het verwijderen van de grond en kluiten, waardoor schone uien overblijven en grond kan worden afgevoerd. Tijdens dat proces komen loszittende uienvelletjes en heel veel stof vrij. Het schoonmaken en onderhouden van die ruimte vroeg altijd veel werk en was niet altijd even aangenaam. Dat is nu verleden tijd. Bas: "De filters reinigen de lucht en slaat niet meer neer in de omgeving. In de bodem van de filterkast bevindt zich een vijzel die al het vuil (stof en vellen) naar de luchtsluis transporteert. Via de luchtsluis wordt al het vuil met een afvalband naar de centrale vuilopvang getransporteerd."
Zuivere lucht
De filterinstallatie zuivert de lucht zelfs zo goed dat de lucht die de installatie verlaat dusdanig schoon is dat die geretourneerd zou kunnen worden in de verwerkingsruimte. Er is echter bij Kesselaar geen noodzaak om de lucht te retourneren. "Wij maken o.a. ook gebruik van buitenlucht om het product te drogen, dus is het voor ons minder belangrijk om warmte in de loods te houden", licht Jan Willem toe.
Voor bedrijven die in een afgesloten ruimte werken en met verwarmde lucht zou het retourneren van gezuiverde lucht een aanzienlijke kostenbesparing kunnen zijn. De installatie verplaatst namelijk circa 24.000 m³ per uur. "Indien er warme lucht met deze hoeveelheid naar buiten geblazen wordt, is het haast ondoenlijk om bij koud weer de verwerkingshal te verwarmen. Mocht Kesselaar alsnog besluiten om in een later stadium de lucht te retourneren in de verwerkingshal, dan blijft dit nog steeds mogelijk," voegt Bas toe.
Maar voorlopig is Kesselaar blij dat het stof op een effectieve manier wordt verwijderd en niet meer neerslaat op machines en in de verwerkingsruimte. "Voordat we de Meconaf filterinstallatie in gebruik namen hoopte het stof en uienvellen zich op in de verwerkingsruimten en in de omgeving. Nu blijft alles achter in de filterinstallatie. Die reinigt zichzelf en de filters hoeven maar een keer per jaar te worden schoongemaakt, wat ook een groot voordeel is," besluit Jan Willem.
Dit artikel is verschenen in de uienspecial van AGF-Primeur. Wil je alle Primeur-artikelen lezen? Neem dan voor acht tientjes een jaarabonnement op Primeur en wij sturen je elke maand een vakblad, inclusief dit uiennummer, toe!