Klik hier voor de video met achtergronden
Klik hier voor de volledige sectorvisie van ING
Prijsvorming AGF in 2011 en 2012
Voor groente- en fruittelers was 2011 een jaar om snel te vergeten. Een zeer voorspoedig groeiseizoen met bijbehorende hoge producties resulteerde in lage prijsniveaus voor onder andere groente. Ook in de binnenlandse fruitteelt waren de opbrengsten hoog wat z’n weerslag had op de prijsontwikkeling. De EHEC-crisis bezorgde telers van glasgroente een zware kater, juist op het moment dat de oogst piekte. Dit alles ging niet ongemerkt voorbij aan groothandelaren. Vanaf begin 2011 ging hun omzet met sprongen achteruit. In 2012 zijn de omstandigheden gunstiger. Voor groenten en fruit voorziet het ING Economisch Bureau dit jaar een hogere prijs doordat de groeiomstandigheden voor zowel vollegrondsgroenten, glasgroenten als fruitteelt in 2012 ongunstig waren. Ook in de overige teeltgebieden in Europa vallen de opbrengsten tegen waardoor er over de hele linie prijsherstel plaatsvindt. De omzet van de groothandel herstelt zich in 2012 (figuur 1), maar naar verwachting nog onvoldoende om 2011 al goed te maken.De (export)appel valt niet ver van de boom
De Nederlandse export van AGF is zeer sterk gericht op de Europese markt (figuur 2) en dan met name op Duitsland. Daarnaast wint de export naar de opkomende Europese landen (zoals Polen en Rusland) de afgelopen 10 jaar aan belang. Tegelijkertijd stijgt de export naar Afrika en Azië sterk, maar het belang van deze markten is nog zeer gering.In de periode 2006-2010 steeg zowel het aantal exporterende bedrijven als de gemiddelde exportomzet (van €14,5 naar €17 miljoen per bedrijf). Dit komt door schaalvergroting en een grotere focus van groothandels op afzetgroei
buiten Nederland. Zuid-Hollandse bedrijven zijn exportkampioen met een gemiddelde exportomzet van €29 miljoen. Bedrijven in Limburg en Zeeland realiseerden relatief
de sterkste groei.
Op de korte termijn wordt de export naar landen buiten de Eurozone versterkt door de waardedaling van de euro. Voor het eind van 2012 en begin 2013 blijft de eurokoers tegenover buitenlandse valuta naar verwachting zwak. De huidige wisselkoers pakt gunstig uit voor de omzet van handelaren in producten uit de Eurozone. Voor importeurs van exotisch fruit betekent het echter een verslechtering van de handelspositie. Zo rapporteerde Chiquita over de eerste 6 maanden
van 2012 een teruglopende verkoop van bananen in Europa door de lage eurokoers.
Onderscheid binnenlandse en exportgroothandel
In de groothandel is onderscheid te maken tussen bedrijven gericht op de binnenlandse en de buitenlandse markt (figuur 3). In beide kolommen heeft de meerderheid van de bedrijven een omzet tot €5 miljoen. Exporterende bedrijven zijn in omzet duidelijk groter. Zij voorzien onder andere internationale retail en foodservice ketens van een groot aanbod aan binnen- en buitenlandse groenten en fruit. Tot de klanten van de binnenlandse groothandel behoren onder andere Nederlandse retailketens, groentespeciaalzaken, horeca en instellingen zoals ziekenhuizen.Consumentenprijzen op de Nederlandse markt
De prijzen van verse groenten lagen in 2011 gemiddeld 1,7% lager dan in 2010. Dit had een positief effect op de hoeveelheid groenten die huishoudens kochten. Voor fruit gold dat consumentenprijzen vooral begin 2011 sterk toenamen.Als gevolg daarvan werd in 2011 minder fruit gekocht dan een jaar eerder. In 2012 vertonen de consumentenprijzen van fruit sinds de zomer weer een stijging (figuur 4). Dit hangt onder andere samen met de lagere ramingen voor de appel- en perenoogst. Tot en met september liggen de prijzen van groenten gemiddeld nog lager dan in 2011. Vanuit de afnemers, en dan met name supermarkten, ligt er veel focus op de prijs van producten. Dit wordt versterkt door het overaanbod aan producten (zoals bijvoorbeeld paprika’s) en het grote belang van retailketens als klant. Dit is een structurele factor waar AGF groothandels die in deze markt opereren zich niet aan kunnen onttrekken.
Ondanks de concurrerende prijzen en de inspanningen van de sector blijkt uit RIVM onderzoek dat Nederlanders structureel nog onvoldoende groenten en fruit eten. Als een paal boven water staat dat er zowel voor partijen in de AGF keten, de consument en de overheid een gemeenschappelijk doel en belang ligt om dit te verhogen. Aan de andere kant wordt dit tegengewerkt door het feit dat groente en fruit geen gezondheidsclaim mogen voeren.
Bron: ING Economisch Bureau
Klik hier voor de video met achtergronden
Klik hier voor de volledige sectorvisie van ING