Midden in het oogstseizoen is Adrie Bossers aan het woord. De 58-jarige Bossers, akkerbouwer in Langeweg (West-Brabant), vertegenwoordigt de telersbelangen binnen Uireka, zowel binnen de stuurgroep als een aantal werkgroepen. Hij blikt terug op drie jaar Uireka en kijkt ook alvast vooruit richting Uireka 2.0.
Adrie Bossers
De betrokkenheid van Bossers bij Uireka komt voort uit zijn bestuurswerk voor zowel LTO als ZLTO. Hij vertegenwoordigt het Zuidwestelijk zeekleigebied in de LTO vakgroep Akkerbouw. Vanuit de LTO-vakgroep akkerbouw is hij voorzitter van de onderliggende ‘Werkgroep Consumptieaardappelen en Uien (WCU)’. Binnen deze werkgroep worden alle zaken die spelen rond de teelt en het vermarkten van uien besproken. Bossers geeft aan: “Eén mooi voorbeeld in dit kader is de recente actualisatie van de AVZ (algemene handelsvoorwaarden zaaiuien) tezamen met het GroentenFruit Huis.”
De historie met betrekking tot uienonderzoek vindt Bossers een speciale. In het verleden had de LTO-vakgroep Akkerbouw direct aansluiting bij het Productschap Akkerbouw. Van hieruit werd al het Akkerbouwonderzoek gecoördineerd. De uienhandel en -verwerking viel echter onder het Productschap Tuinbouw. Tot dit productschap had de akkerbouwsector geen directe toegang en dus ook geen netwerk. “Na het opheffen van de productschappen ontstond er een onhandige situatie waarin het uienonderzoek weer helemaal opnieuw opgezet moest worden. Het enige positieve hieraan was de gouden kans om een efficiencyslag te maken. Voor mij persoonlijk was dit ook een van de belangrijkste drijfveren om inhoud te geven aan mijn taakopdracht namens LTO binnen de Uireka-stuurgroep", vertelt Bossers.
Uienteelt staat voor uitdagingen
LTO speelt een belangrijke rol binnen de organisatiestructuur van Uireka. Ze draait niet alleen mede aan de knoppen binnen de stuurgroep, maar is ook op praktisch niveau binnen een aantal werkgroepen actief. Daarnaast draagt ze bij aan de medefinanciering van Uireka middels de inzet van geoormerkte gelden vanuit het Productschap akkerbouw. Bossers vindt het mooi om namens LTO op twee niveaus binnen Uireka te kunnen acteren. “Ik ben niet alleen stuurgroeplid, maar ook nog voorzitter van de werkgroep die onderzoek pleegt naar de alternatieven van het zaaizaadontsmettingsmiddel Mundial. Ook maak ik deel uit van de werkgroep communicatie.”
De actieve participatie in Uireka zegt ook duidelijk iets over hoe LTO in dit initiatief staat. Bossers: “De uienteelt staat voor een groot aantal uitdagingen. Ik denk dan aan ziekten, het versneld wegvallen van beschikbare gewasbeschermingsmiddelen, maar ook aan klimaatverandering (droogte in 2018 en 2019). Onze kans ligt in de teelt van een kwalitatief sterke ui, duurzaam geteeld, die over de hele wereld afgezet kan worden. De vraag om kennis om deze uitdagingen het hoofd te bieden is groot. Uireka biedt een unieke kans om dit gezamenlijk met ketenpartners op te pakken.”
Dit gezamenlijk oppakken ziet Bossers ook als meerwaarde van Uireka. Hij ziet het als een platform waar draagvlak wordt gecreëerd op grond waarvan een onderzoekagenda wordt geformuleerd en uitgevoerd. Dit gebeurt op pragmatische wijze en kostenefficiënt. “Uireka is in mijn ogen een pragmatische club waar in een beperkt aantal overleggen stevige stappen worden gezet. Dit kan alleen op basis van een gedeelde visie en onderling vertrouwen. Dit heeft moeten groeien, maar is nu uit volle overtuiging aanwezig. Uitwisseling van kennis en inzichten gebeurt ook veel gemakkelijker."
Mundial problematiek toont meerwaarde Uireka
Vrij onverwacht werd begin 2018 bekend dat de toelating van het belangrijke zaadontsmettingsmiddel “Mundial” komt te vervallen. Dit betekent dat vanaf teelt 2020 er een knelpunt ligt als het gaat om de bestrijding van de uienvlieg. In de zomer van 2018 is er onder Uireka vlag een werkgroep ingesteld en is direct alle beschikbare kennis over dit onderwerp op een rijtje gezet. Op basis hiervan is vervolgens een onderzoekprogramma opgezet dat dit jaar gelijk kon gaan lopen. “Het probleem is hiermee nog niet opgelost, maar hebben wel van alle alternatieven in beeld wat zij betekenen en kunnen bijdragen”, aldus Bossers.
Toekomst
Hoewel LTO bij monde van Bossers zeer positief is over drie jaar Uireka, zijn er ook wel bepaalde zorgen. Uireka heeft namelijk iets kwetsbaars en dat is de continuïteit. Het geheel van de systematiek van vrijwillige private financiering in combinatie met Publiek Private Samenwerkingen maakt dat de financiële basis elke drie jaar opnieuw gelegd moet worden. Dit terwijl ze weten dat de uitdagingen waar de sector mee te maken heeft, een veel langere draagtijd hebben. Bossers concludeert: “Ik ben daarom enorm blij dat Uireka 2.0 nu in de steigers staat. We kunnen in ieder geval weer drie jaar vooruit. Dit moet ook, want wie stil staat, is gedoemd om te verdwijnen. Daarom moet er steeds weer nieuwe kennis ontwikkeld moeten worden om de uitdagingen waar de teelt voor staat, het hoofd te bieden.”
Bron tekst: Uireka
Bron foto: LTO