Bij de veredeling van uien wordt vaak gekeken naar een hoge opbrengst per hectare. Maar welke rol spelen de voordelen voor de handel zoals houdbaarheid, kwaliteit, robuustheid of de eigenschappen die nodig zijn voor de verre export? Zeker met het oog op steeds strengere wetgeving in gewasbeschermingsmiddelen en een markt waarbij zaai- en plantuien in elkaars vaarwater terecht komen.
Paul Leenheer van Takii Europe
Het Japanse Takii had van oudsher een focus op vroeg afrijpende uien voor de versmarkt. “Maar de Nederlandse markt is duidelijk anders,” vertelt Paul Leenheer, Product & Account manager bij Takii Europe. “Bij Duitse, Engelse en Franse uientelers zijn de uien voornamelijk bedoeld voor de eigen markt maar in Nederland teelt het merendeel ze voor de export. Dat vereist dan ook een heel ander veredelingsprogramma met andere uienrassen, vooral gericht op de lange bewaring, uniformiteit en bestendigheid tegen de grillen van het klimaat en fusarium.”
Lange bewaring en uniformiteit
Rond 2000 startte Takii dan ook met een veredelingsprogramma toegespitst op de Nederlandse markt waarvan nu de eerste resultaten zichtbaar worden. “Wij geloven in een programma wat focust op netto rendement. Je kunt veel kilo’s aan uien hebben, maar als die het vervolgens niet goed doen in de bewaring, dan ben je verder van huis.”
Veredelaar Wim van Ham aan het werk
“Wat voor ons ook belangrijk is in het veredelen van uien voor de Nederlandse markt, maar ook in andere programma’s, is de uniformiteit. Alle uien zoveel mogelijk van dezelfde maatsortering die gewenst is. Met die twee punten: lange bewaring en uniforme uienrassen voegen we als Takii ook een onderscheidende meerwaarde toe. We zijn immers niet het enige veredelingsbedrijf in Nederland én er zijn nu meer dan 40 verschillende rassen. We moeten de teler toch kunnen overtuigen om voor ras 41 te kiezen en dat kan alleen met de genoemde meerwaarde. Ik verwacht wel dat dit in de toekomst kan zorgen voor meer segmentatie in de uienmarkt. Dus uien speciaal voor de verwerking, de export, de eigen markt, etc.”
Plantuien
Het veredelen voor de lange bewaring en de uniformiteit zit voor Takii vooral in de zaaiuien. “Met plantuien werken we vooral toe naar het vervroegen van het seizoen. Dat wordt steeds belangrijker omdat de zaaiuien zelf steeds vroeger op de markt komen en zo komen plant- en zaaiuien in elkaars vaarwater te zitten. Daarvoor bieden wij, in samenwerking met Go Products, een assortiment binnen het UNIO-concept. Dit zijn speciaal geselecteerde rassen die weerbaar zijn tegen fusarium en bacterie zoals pseudomonas en herminia. Koprot kan ook de kop opsteken. Om koprot stil te zetten, adviseren wij de teler of verwerker de uien snel terug te drogen en 48 uur op te warmen met een temperatuur van 32º Celsius. Met het UNIO-concept komen we terug op het punt waar de markt voor plantuien oorspronkelijk voor bedoeld is, namelijk vroeg op de markt komen.”
Ruby Star is een ras van Takii
Vroege rassen passen volgens Paul in de visie van Takii. “Als de kalender richting het najaar beweegt, zien we dat de oogstrisico’s toenemen. Daarnaast is er de steeds terugkerende discussie over het gebruik van de spruitrustremmer MH. De oplossing, die veredelingsbedrijven daarbij kunnen bieden, is zowel werken aan de lange bewaring van zaaiuien als het vervroegen van het seizoen met de plantuien. Je kan dus aan twee kanten het gat dichten op de markt, want uiteindelijk wil een handelaar jaarrond kunnen leveren.”
“Een mooi voorbeeld hiervan is Ruby Star. Takii’s nieuwe rode ui voor de markt in Noordwest-Europa die heel vroeg afrijpt. Hierdoor is er minder noodzaak voor import van rode uien vanuit bijvoorbeeld Egypte. De Ruby Star is nu nog een zaaiui maar als plantui kunnen we het seizoen vervroegen. Door het fijne nekje bleek dit jaar dat het ras als plantui zeer goed scoorde op interne kwaliteit.”
Unieke ligging van Nederland blijft belangrijk
Maar wat in Nederland kan, zou ook in andere landen kunnen toch? “Wij zijn wereldwijd actief met ons uienassortiment. Wij merken op dat het in veel teeltgebieden een uitdaging kan zijn om jaarrond verse uien beschikbaar te hebben voor de lokale markt. Niet elk klimaat leent zich daar goed voor. De gunstige teeltomstandigheden in combinatie met een goede geografische ligging maakt dat de Nederlandse ui jaarrond vers geleverd kan worden in iedere uithoek van de wereld.”
ple@takii.eu
Dit artikel verscheen eerder in Primeur. Nieuwsgierig geworden? Neem een abonnement op het vakblad Primeur en we sturen u de september-editie nog op