Tholen - Het lijkt dit jaar niet op te kunnen op de uienmarkt. "Bij mijn weten zijn de uien zo vroeg in het jaar nog nooit zo duur geweest. Dat begon al in de afland-periode, toen waren de prijzen al huge", constateert Piet van Liere van FlevoTrade uit Dronten. Tegelijkertijd zit er volgens de exporteur wel een keerzijde aan de hoge prijzen. "In heel de keten zijn de kosten gestegen, maar uiteindelijk worden de armste landen gevraagd de rekening hiervoor te betalen."
"We zien de meerkosten over de hele linie van teelt tot transport, verwerking en zeevracht. Door de oorlog, de stijgende gas- en stroomprijzen komen er opeens enorme kosten om de hoek kijken. Daarbij zie je dat je bij de zeevracht opeens concurrentie hebt van de vlees- en kipindustrie die meer willen betalen voor hun vracht. Tot op heden worden de hoge prijzen op de eindbestemmingen geaccepteerd. Maar hoe groter het aandeel van het bestedingspatroon naar voedsel gaat, hoe kritischer de mensen worden", constateert de exporteur. "Belangrijk is daarom wel dat het allemaal betaalbaar blijft. Iedere kostenstijging kan verklaarbaar zijn, maar als de eindgebruiker het niet kan betalen, houdt het gewoon op."
Hoe duurder de uien, hoe meer concurrentie
Dat het in de uienhandel een strijd blijft om het laatste centje in de baal, zal volgens Piet misschien wel nooit veranderen. "Het is in de uien nog veel daghandel. En onze klanten zijn ook vaak de armste mensen van de wereld, daarvoor blijft de prijs erg belangrijk. Anders ligt de concurrentie op de loer. Wel zie je dat hoe duurder je wordt, hoe meer concurrenten er opstaan. Een land als Marokko is anders nooit een concurrent in Afrika, maar stapt nu wel in het gat omdat het met deze prijzen aantrekkelijk wordt om te exporteren", vertelt Piet.
"Afrika gaat weliswaar meer uien zelf telen, maar vaak ontbreekt de specifieke kennis en er hoeft maar iets te gebeuren en de teelt mislukt. Bovendien moet Afrika vanwege de toename van de bevolking ontzettend veel voedsel importeren. Daar kunnen wij met ons geborgd veilige en duurzame voedsel een belangrijke rol in vervullen. Je kunt hier de uienteelt wel stopzetten, maar dan kun je gelijk een Giro 555-actie voor Afrika starten."
Topsport
Over de toekomst van de Nederlandse uienteelt is Piet positief gestemd. "Uien zullen een belangrijke teelt in Nederland blijven, daar ben ik van overtuigd. We kunnen hier met minimale belasting van grond, bodem en klimaat een gezond product telen waarmee we heel veel landen voorzien. Tegelijkertijd is de uienteelt steeds meer topsport geworden. Het middelenpakket wordt enkel maar beperkt en de druk van ziekten en aaltjes is groot. Ook hebben wij hier in Nederland de gevolgen van de klimaatverandering de laatste jaren ervaren. Anderzijds, als we volgend jaar een areaal van 30.000 hectare hebben - en dat schat ik niet helemaal onmogelijk - en we halen een keer een gemiddelde opbrengst van 60 ton, dan weten we weer niet waar we het volume kwijt kunnen."
Hij ziet de grootste groeikansen voor de Hollandse exporteurs rond de evenaar. "Daar zijn de weersextremen de laatste jaren erg groot. Maar zekerheden heb je niet, je kunt ook zomaar een jaar hebben met goede opbrengsten. Ook de geopolitieke beslissingen hebben veel invloed. Als een exportgigant als India zijn grenzen sluit, zoals nu in korte tijd twee jaar is gebeurd, biedt dat voor de Hollandse exporteurs grote kansen. Ik zie voor de tweede helft van het seizoen zeker de nodige kansen, maar een dure markt is altijd risicovol. In 2018 - een ander jaar met tekorten op de markt - hadden andere productiegiganten als China en de Verenigde Staten goede opbrengsten, dat is nu nog maar de vraag. Anderzijds komen er in de tweede helft ook altijd weer andere landen om de hoek kijken. Een land als Egypte kan ook anticiperen op tekorten door meer uien te zaaien."
Nieuwe opslaglocatie in Swifterbant
De ontwikkelingen bij FlevoTrade staan niet stil. Zo kocht het bedrijf begin dit jaar een pand erbij in Swifterbant voor de opslag van 15.000 tot 20.000 ton producten. Ook werd het machinepark uitgebreid met een nieuwe afstaarter van Tolsma-Grisnich. "We blijven ook de ontwikkelingen rond het optisch sorteren nauwlettend volgen. Mensen zijn zeer moeilijk te vinden, dus we zullen aan alle vormen van arbeidsbesparing moeten denken."
Uien vormen verreweg het belangrijkste product voor FlevoTrade, maar de laatste jaren is het assortiment van de exporteur fors uitgebreid. Friet, mayonaise, kip, rijst en sardientjes worden vanuit Dronten naar klanten in onder meer Afrika en Midden-Amerika geëxporteerd. "Voor ons is het een mooie aanvulling. We hebben jaarrond vraag naar deze producten. We hebben uienklanten die we met dit assortiment bedienen, maar ook specifieke klanten die we nog niet van uien voorzien. Wel heeft de afzet van deze producten tijdens Corona - onder meer door het uitblijven van toerisme - een dip gehad, inmiddels leeft die markt weer op."
De uienexporteur vierde afgelopen week - zoals op deze site te lezen was - zijn zestigste verjaardag. Aan stoppen, denkt hij echter nog geen moment. "Ik voel me vijftig en vind het nog veel te leuk. Ik heb drie prachtige dochters. Zij moeten vooral gaan doen wat ze leuk vinden, maar als ze interesse hebben, is daar altijd plaats voor in het bedrijf. En verder zijn we intern mensen aan het opleiden om FlevoTrade klaar te maken voor de toekomst. Maar voorlopig is de uienhandel nog niet van me af!"
Voor meer informatie:
Piet van Liere
FlevoTrade Dronten
Staalwijk 15-17
8251 JP Dronten
+31 321 387 170
info@flevotrade.nl
www.flevotrade.nl