Het areaal van rode uien stijgt nog elk jaar. Uientelers houden, zeker de laatste vijf jaar, meer aan rood over dan aan geel. Maar zit er een limiet aan het areaal rode uien? Nee, denkt Jaap Jonker van De Groot en Slot. Ja, zeggen teler Menno Torringa en verwerker Jan Franje. „De vraag naar rode uien is nog steeds goed, maar we zien bij de fijnere ui een kantelpunt”, aldus de verwerker in het nieuwe Uien Magazine van De Groot en Slot.
Uientelers Menno en Jesse Torringa uit Leens teelden dit jaar 14 ha Red Tide. Zij hebben een deel van de uien af-land verkocht, het andere
deel is opgeslagen in de kistenbewaring. De vraag naar rood was altijd goed, maar dit jaar lijkt er een kantelpunt, zegt Menno Torringa. „Ik heb het idee dat er meer vraag naar geel is dan naar rood. We hebben in 2022 meer moeite moeten doen om de uien af-land te verkopen.
Kijk naar de noteringen van dit moment (half september, red.). De prijs van rode uien ligt tussen de 25-30 euro. Dat is een goede prijs, maar de stemming is ‘flauw’. Gele uien gaan op dit moment gemakkelijker weg. Ik denk dat het areaal rood aan zijn limiet zit.”
Uien in kistenbewaring
Dat weerhoudt Torringa er niet van om volgend jaar weer rode uien te telen. We houden vast aan onze strategie, zegt hij. De Groninger beschikt over een kistenopslag, het bedrijf is op de teelt van rode uien ingericht. „We hebben twintig jaar geleden ook een paar jaar uien geteeld: eerst geel en het jaar erop rood. De rode ui was toen een nicheproduct en het gewas deed het erg goed op onze gronden, beter dan geel. We hadden toen nog geen kistenopslag, de uien gingen af-land weg.” Ondanks de goede ervaringen stopte Torringa na een aantal jaren met de uienteelt, vooral vanwege het gemis aan goede opslagmogelijkheden. Ook was het laatste jaar toen een koprotjaar.
In 2016 werd een nieuwe schuur gebouwd met kistenbewaring. Dat gaf kansen om ook weer met de teelt van rode uien te beginnen.
„Een rode ui is zachter dan een gele ui. Je moet ze in kisten bewaren, om beschadigingen te voorkomen”, zegt hij. „Bovendien wil de
verwerker graag levering in kisten. Het voordeel van kistenbewaring is dat je flexibel bent: je kunt een of twee kisten leveren of alles laten ophalen.” Torringa, die de teeltbegeleiding via Profytodsd laat lopen, heeft een voorkeur voor Red Tide boven Red Baron, vanwege de bewaarbaarheid
van de ui. „De kwaliteit van Red Tide is goed, ook onder moeilijke oogstomstandigheden. We schuren de uien groen in en we kunnen de
kisten drogen met een blaaswand met kachels ervoor. Dat gaat altijd goed.”
Wereldbevolking voeden
Salesmanager Benelux Jaap Jonker van De Groot en Slot ziet de markt voor rode uien wél groeien. De wereldbevolking groeit en de ui is een veel
gebruikte groente, zegt hij. „De roze ui wordt wereldwijd het meest geteeld en geconsumeerd. Als er geen roze uien voorhanden zijn, gaan
grote uienlanden als India en Bangladesh over op rood. We denken al jaren dat de max voor rood is bereikt, maar dat blijkt elk seizoen niet
het geval. De consumptie neemt toe, er is een gezond spel van vraag en aanbod.” De vraag naar Nederlandse uien blijft toenemen, aldus Jonker. „We exporteren elk jaar meer uien en daarbij doet rood het structureel beter dan geel. Ik denk dat er vooralsnog geen limiet aan rood
zit.”
De Groot en Slot verkoopt wereldwijd rode uienrassen. Het bedrijf probeert voor elke daglengte een aantal rassen in het assortiment te hebben, vervolgt Jonker. „Er is de laatste jaren een trend gaande dat telers aan risicospreiding doen, door naast gele uien ook rode uien te
telen. De rode ui is wel wat kwetsbaarder dan de gele ui, het advies is om ze in kisten te bewaren. Daar is niet iedere teler op ingericht.” Volgens de salesmanager neemt de opbrengst per hectare
niet meer toe, maar de rassen worden wél beter. „Je ziet duidelijk een tendens dat er behoefte is aan hybride rassen als Red Tide en Red Ray.
Deze uien zijn meer uniform, rijpen vroeger af en zijn langer bewaarbaar. De kwaliteit is gewaarborgd. Dat geeft de teler zekerheid.”
Volgens Jonker is het einde van de stijging van het uienareaal nog niet in zicht. „Zeker niet met de weersextremen waarmee wij wereldwijd te maken hebben. De opbrengsten worden lager door excessen als overvloedige regenval of extreme hitte op de momenten dat de uien moeten groeien. Daardoor krijg je een verandering in de markt. De wereldbevolking moet toch gevoed worden.”
Kantelpunt lijkt nabij
Franje Onions is een modern familiebedrijf met tientallen jaren ervaring in het kopen, verkopen, sorteren, opslaan en verpakken van uien. Volgens eigenaar Jan Franje is de limiet van het areaal rode uien in zicht. Maar: „zolang er vraag is, is er markt.” Er wordt nog steeds meer betaald voor rood als voor geel, maar het kantelpunt lijkt nabij, zegt hij. „We zien dit seizoen dat fijne rode uien goedkoper zijn dan de fijne gele uien. Door de droogte zijn de uien wat kleiner gebleven en is er voldoende product op de markt. Het is daarom lastiger om afzetkanalen te vinden voor de maatsortering 40-60.”
De grovere rode ui (60+) is wel gewild, constateert Franje. Maat is heel belangrijk bij rood, zegt hij. „Er is altijd meer vraag naar grovere rode uien. Dit seizoen loopt het aanbod achter op de vraag, waardoor de grovere ui meer geld zal opbrengen.” Franje stelt wel dat de handel afhangt van wat er elders in de wereld gebeurt. „Stel: er gaat binnenkort een land open dat vooral fijne rode uien wil. Het is maar net welk land naar welke ui vraagt en waar een tekort is. Bepaalde landen zijn nog steeds blij met fijne rode uien, al wordt dat wel steeds sporadischer.”
Toch blijft er volgens Franje wereldwijd behoefte aan goede rode uien. „ Red Tide, Red Baron en Redlander van De Groot en Slot zijn goede rassen, als ze maar op goede grond zijn geteeld en op tijd nog groenig worden gerooid. Huidvastheid is heel belangrijk voor export. De rode ui moet een goede jas hebben.”
Bron: De Groot en Slot