Afgelopen week heeft Hazera, samen met van Meir en een groep uientelers uit Nederland en België, een bezoek gebracht aan Senegal. "We hebben met eigen ogen kunnen zien waar onze Nederlandse uien terechtkomen", aldus Marion Vissers in onderstaand verslag.
Elk jaar importeert Senegal tussen september en januari zo’n 180 tot 200.000 ton Nederlandse uien. Ze worden gelost in de haven van Dakar waar ze door verschillende importeurs ingeklaard en daarna gedistribueerd worden door het hele land, maar ook naar buurlanden als Gambia, Mauritanië, Mali etc.
Het handmatig lossen van een schip geladen met 55.000 ton duurt ongeveer een week. In dit geval zakken rijst van 50 kg. De grens voor uien is op dit moment gesloten. Uien worden zowel los als per container ingevoerd.
Voor deze markt is het belangrijk om een goede kwaliteit ui te exporteren. De weg van de Nederlandse ui naar de consument in Senegal is namelijk erg lang.
Nadat de ui per boot in Dakar is aangekomen wordt hij per vrachtwagen of paardenkar naar de kleine lokale markten en winkels getransporteerd. De temperaturen in die periode zijn rond de 30 graden en de uien kunnen niet gekoeld worden.
De groothandelsmarkt in Dakar
De Senegalezen consumeren erg veel uien, geschat wordt dat men ongeveer 30-35 kg per persoon per jaar gebruikt. Omdat de meeste Senegalezen niet over een koelkast beschikken wordt er dagelijks boodschappen gedaan en koopt men alleen wat nodig is voor de maaltijd van die dag. Dat betekent dus ook dat vaak maar 1 of 2 uien per keer gekocht worden.
Lokaal vervoer vanaf de groothandelsmarkt naar de kleinere markten en winkels
Op dit moment kosten de uien voor de consument ongeveer € 1,10 per kg. Dat zijn hele hoge prijzen, want het minimum dagloon is € 2,50 per dag. Bovendien hebben de meeste mensen geen vast werk, het werkeloosheids-percentage ligt op 70%.
In Senegal worden in de droge tijd veel uien geteeld, het grootste oppervlak door heel veel kleine telers verspreid over het land in de gebieden waar men beschikt over grondwater. Vaak zijn dit kleine percelen die tegen de duinen langs de kust liggen. De zaai vindt plaats vanaf begin oktober tot begin februari. Vanaf het moment dat de lokale uien op de markt zijn, is de grens voor import gesloten. De lokaal geproduceerde uien hebben niet de kwaliteit zoals wij die kennen en kunnen dan ook maar zeer kort bewaard worden. Naar schatting wordt er in Senegal zo’n 13.000 ha uien geteeld waarvan ongeveer 11.000 ha door de kleinere telers.
Uienteelt met druppelirrigatie
Tijdens de reis hebben we ook de kans gehad om een viertal grote bedrijven te bezoeken in de regio ten oosten van Dakar.
Primeale teelt sinds 15 jaar met name bonen, suikermais en bosui voor de export naar Europa. Een enorm groot bedrijf wat aan 4500 mensen werk verschaft. Sinds een jaar of 5 zijn QVS en Lion Agricole actief in dezelfde regio, zij focussen zich met name op de productie voor de lokale markt en produceren dus ook veel uien. Ongeveer 3 jaar geleden is QFS gestart, zij produceren met name bonen voor de export en heel veel andere producten voor de lokale markt zoals uien, maar ook wortel, peper, tomaat en sla.
Al deze bedrijven werken 100% met druppelirrigatie en pompen water op van soms tot wel 300 meter diep. Ook geldt voor alle bedrijven dat ze veel mensen in dienst hebben. Het wieden, oogsten en sorteren is allemaal handwerk wat voornamelijk door vrouwen gedaan wordt. De mannen doen het onderhoud van de machines, zaaien, leggen van de druppelslangen en laden/lossen van de vrachtwagens. Het personeel wordt dagelijks gebracht en gehaald door lokale transporteurs, een hele logistieke operatie.
Met dank aan van Meir en Hans Ham voor de uitstekende organisatie.