Tholen - Van de 42 aangesloten actieve telers bij Alvantho hebben sommigen de aardappelen nog niet gepoot, van een ander deel zijn de aardappelen inmiddels op smaak en die worden komende dinsdag 11 juni voor de klok aangeboden. Telers die dat voor elkaar hebben gekregen, doen aan topsport. De voortdurende regen in het voorjaar zorgde voor een waterballet op het veld, en dat was nog maar het begin van de vele uitdagingen, zo bleek op het Alvantho-event op Sint Annaland in Tholen.
Alvantho bestuur en genodigden op het Alvantho-event bekijken de primeur aardappelen op het veld van teler Johan Fase.
Het zeer natte voorjaar waardoor niet gepoot kon worden, halve opkomsten door slechte kwaliteit van het pootgoed en in planten die opkwamen sloeg phytopthora door alle vochtigheid al snel toe. Telers zijn zeer intensief bezig met hun gewas, de ontwikkeling houden ze minutieus in de gaten om al in het beginstatium phytopthora op te sporen, want de schimmel slaat snel toe en wild om zich heen. Eenmaal gespot, dan rukken ze uit met de spuitwagens om het gewassen te redden. Een dure ingreep die, gelukkig op tijd, ook voor On the Way to PlanetProof telers is toegestaan door versoepeling van de gewasbeschermingsregels.
'Topsporter' Johan Fase is trots op de nieuwe aardappelen
Greppels graven, pompen, gewasinspectie, spuiten, teler Johan Fase zit er sinds het pootgoed 6 maart de grond in ging, 'kort op'. Hij is een van de telers die nieuwe aardappelen komende dinsdag in kistjes van 20 kilogram voor de klok zet. Ondanks alle problemen ziet die eerste oogst én verwachte opbrengst er zeer goed uit. "Mijn grond is gezond", zegt hij trots. Hij teelt Biltstar, Doré en Frieslanders, rassen die hem flexibiliteit geven om te leveren waar de handel om vraagt. Hij heeft namelijk de mogelijkheid om zowel de kwetsbare primeurs voor de klok te zetten als later in het seizoen grotere huidvaste fritesaardappelen. "Ik wil met alles mee kunnen doen," vertelt hij.
Bestuursvoorzitter Gerard Brooijmans in de afmijnzaal van Alvantho
De veilingklok speelt daarin een cruciale rol. Op een veildag worden de aardappelen aangevoerd door de telers zelf en direct bij aankomst bekeken en beoordeeld door veilingmeester David Hage. Daarna komen de aardappelen per partij in de neerzethal. Kopers kunnen dan langslopen en hun keuze maken en de prijs bepalen. De aardappelen worden per 10 kilogram geveild. De klok draait bij afslag, wat inhoudt dat de prijs hoog begint en dan afneemt. Telers merken aan het koopgedrag of de markt een goede prijs overheeft voor hun aardappelen en meer of minder gaan aanbieden.
De bankjes in de veilingzaal kunnen zich vanaf 11 juni weer vullen met kopers
Een mechanisme dat vroeger heel normaal was, maar onder invloed van supermarkten, schaalvergroting en contractafspraken bijna uit Nederland verdwenen. Veilingklok Alvantho draait sinds 1930, al bijna 75 jaar. Telers willen dolgraag dat dit blijft voortbestaan, echter constateren ze dat de klokverkoop behoorlijk inkrimpt. "Enerzijds is het voor de teler steeds lastiger om voldoende personeel te krijgen, want het oogsten van nieuwe aardappelen is arbeidsintensief. Anderzijds is de afzetkant in beweging en is er minder vraag vanuit markthandelaren en groentespeciaalzaken", zo duidt aardappelteler en bestuursvoorzitter Alvantho Gerard Brooijmans de situatie.
Dick Hylkema NAO: "Aardappel is een supergroente"
De aardappelconsumptie in het algemeen staat onder druk vanwege de concurrentie van pasta en rijst. NAO besloot onlangs ook de komende drie jaar weer geld op tafel voor aardappelpromotiecampagne Power to the Pieper, zei voorzitter Dick Hylkema. "Tafelaardappelen zijn een waardevol product dat past in een moderne leefstijl en een slimme bron van energie. Ze staan in de schijf van 5 bij brood en pasta, maar horen absoluut in de schijf van groenten en fruit. Aardappel is een supergroente."
Volgens de voorzitter kan veiling Alvantho een belangrijke rol spelen om het verhaal van de aardappel voor het voetlicht te brengen. Dick: "Alvantho heeft iets unieks en de omstandigheden om lokaal vroege aardappelen te telen. Ze weten kopers naar zich toe te trekken. Te midden van globalisering is er behoefte aan lokaal, de consument wil weten wie de teler is."
De broers Leen en André Guiljam leveren nieuwe aardappelen vanaf het veld
De veilingklok van Alvantho draait ruim twee maanden, vanaf juni tot meestal begin augustus. In die periode is de aardappel nog niet helemaal velvast is en het niet mogelijk is om dan machinaal te rooien. Na die tijd biedt Alvantho velvaste partijen aan via bemiddeling. Maar aardappelteler Guiljam heeft zijn bedrijfvoering zo ingericht dat ze ook al heel vroeg velvaste aardappelen kunnen leveren. Via bemiddeling worden hun aardappelen, die dan nog in de grond zitten, verkocht. Vervolgens worden de planten gedood en harden de aardappelen 14 dagen in de grond af. "In het begin was het nog lastig om daar een goede prijs achter te krijgen in de handel, maar de laatste jaren gaat dat steeds makkelijker en tegenwoordig tot volle tevredenheid", zegt Leen Guiljam.
Naast veilen en bemiddelen helpt Alvantho telers bij meer gespreide afzet door faciliteiten te bieden in drogen en bewaren van aardappelen. Een andere tak van sport is bloemzaad drogen. Alvantho wil daarmee een verlengstuk zijn voor de hele streek, aldus voorzitter Gerard Brooijmans. Van jaar tot jaar wordt bekeken hoe ze doorgaan op die weg. Een punt van aandacht daarbij is de vacature voor directeur Alvantho die vrijkomt. De huidige directeur David Hage heeft aangegeven na dit jaar van zijn pensioen te gaan genieten. Het vinden van een geschikt persoon zal niet meevallen, omdat David al sinds zijn schoolbanken er rondloopt en van de hoed en de rand weet. Geïnteresseerden kunnen zich alvast melden.
Voor meer informatie:
David Hage
Alvantho
Langeweg 11
4697 ZG St. Annaland
+31 (0)166 652 450
[email protected]
www.alvantho.nl