Tholen - Louw Hoekstra, adviseur regeneratieve akkerbouw en lid van de vakgroep Akkerbouw, adviseert en begeleidt akkerbouwers vanuit Noord-Groningen. Sinds vijf jaar is hij gespecialiseerd in regeneratieve landbouw, met een focus op de begeleiding en inspiratie van telers, met speciale aandacht voor de aardappelteelt, akkerbouwgewassen en vollegrondsgroente. Louw Hoekstra weet telers te inspireren met zijn vele invalshoeken en komt vanuit systeemdenken tot oplossingen.
© Louw HoekstraLouw Hoekstra: "We moeten meer kracht uit de natuur, de seizoenen en de planten halen"
Hij heeft veel verbindingen met telers in het noordelijke deel van Nederland: Groningen, Drenthe, Friesland, Noord-Holland en een deel van Flevoland. Hij is van mening dat het begrip regeneratieve landbouw een verzamelnaam is voor de enorme diversiteit aan biologische stromingen. Louw: "Die verschillende stromingen kennen weliswaar onderlinge verschillen, maar de belangrijkste overeenkomst is de zorg voor de bodem en de planten, waarbij de bodemkwaliteit als uitgangspunt voor gezonde, pesticidevrije teelt de basis vormt voor de ontwikkeling van biologische landbouw."
Omschakeling
Het omschakelingsproces is een proces dat vele jaren kost. In de sector wordt vaak gesproken over een periode van drie jaar, maar Louw heeft andere ervaringen. "Ik zie dat een goed omschakelingsproces vijf tot tien jaar in beslag neemt. De grond moet herstellen en dat vraagt een nauwkeurige monitoring van biologische grondprocessen. De seizoenen zijn daarbij van belang, in combinatie met de inspanningen die moeten worden geleverd om de planten robuuster te maken. Dit kan leiden tot een aanpassing van de gewaskeuze."
Een tweede aspect is de financiering. "Je kunt niet groen gaan denken als je op de bank rood staat. In dat geval adviseer ik het proces in heel kleine stapjes vorm te geven."
Vanuit zijn expertise geeft hij veel aandacht aan bodemherstel. "De grondkwaliteit is van levensbelang. Je moet zorgen dat er voldoende diertjes in de grond zitten die ervoor zorgen dat er een habitat ontstaat waarbinnen een systeem van 'eten of gegeten worden' tot stand komt. Dat klinkt misschien hard, maar het betekent dat er een evenwicht wordt gerealiseerd waaruit op een volledig natuurlijke manier bijvoorbeeld stikstof wordt geproduceerd of opgenomen, waardoor ook de microbiomen blijvend aanwezig kunnen zijn. Nogmaals, het realiseren van balans in de bodem kost gewoon veel tijd."
Vakgroep Akkerbouw
Naast zijn werk als adviseur maakt hij deel uit van de vakgroep Akkerbouw. "Dat is heel belangrijk. Vanuit onze vakgroep zorgen we ervoor dat we telers actuele informatie kunnen geven op het gebied van wetgeving en dat we cursussen kunnen organiseren die aansluiten bij de actualiteit, bijvoorbeeld op het gebied van digitalisering en robotisering."
Een belangrijk aandachtsgebied zijn de zogenoemde Nutriënten Verontreinigde gebieden (NV-gebieden). "In sommige gebieden in Nederland zit nog te veel stikstof en fosfaat in het water. In deze gebieden zijn extra maatregelen nodig om de waterkwaliteit te verbeteren. Zo geldt hier bijvoorbeeld een lagere stikstofgebruiksnorm." In NV-gebieden geldt een lagere stikstofgebruiksnorm. Vanaf 2025 is de norm 20% lager dan in de rest van Nederland.
Hoe is deze normbepaling ontstaan?
In september 2022 heeft Nederland met de Europese Commissie afspraken gemaakt over een nieuwe periode voor derogatie. Tot en met 2025 kunnen Nederlandse boeren nog gebruikmaken van de verhoogde stikstofgebruiksnorm. In deze periode wordt die norm steeds lager. Vanaf 2026 geldt de standaardnorm van 170 kilogram stikstof uit dierlijke mest per hectare.
In de afspraken over de nieuwe derogatieperiode staat dat Nederland nutriëntenverontreinigde gebieden (NV-gebieden) moet aanwijzen. Dat zijn gebieden waar extra maatregelen nodig zijn om de waterkwaliteit te verbeteren. Er zit bijvoorbeeld te veel stikstof en/of fosfaat in het water, of er zitten te veel voedingsstoffen in, waardoor algen snel kunnen groeien. Die stoffen komen onder meer uit mest die agrariërs over het land uitrijden. De meststoffen spoelen uit naar het water.
"Voor het aanwijzen van de NV-gebieden is veel onderzoek gedaan. Er is bijvoorbeeld gekeken naar oppervlaktewateren die belangrijk zijn voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) en naar het water dat naar deze gebieden toestroomt. Op die manier sluit de aanwijzing zo goed mogelijk aan bij de werkelijke situatie."
2025
"Tja, het geven van een doorkijkje over een jaar is veel te kort; ik kijk en begeleid telers vanuit een langetermijndoelstelling, juist omdat een omschakelproces naar 100% biologisch veel tijd kost." Eén ding staat voor Louw wel vast: "Ondanks alle variabelen waar ik en mijn samenwerkingspartners mee te maken hebben, concentreer ik mij op het begeleiden van de telers, want er is veel te winnen. We willen een wezenlijke bijdrage leveren aan het bereiken van de biologische landbouwareaaldoelstelling van 15% in 2030." Overigens stelt Louw dat het bereiken daarvan wel mogelijk is, mits er meer vraag wordt gerealiseerd. "Gegarandeerde afzet is daarbij van belang. Ik realiseer me dat dat veel inspanning van de consument vraagt en van de retailers."
Voor meer informatie:
Louw Hoekstra
Agro Advies Hoekstra
M. de Teenstraweg 8
9956 TC Den Andel
Tel.: 06 42875238
louwhoekstra@live.nl