"Nederlandse economie presteert 'best goed', maar krachtige keuzes nodig om concurrentiepositie te behouden"

Tholen - De iconische Van Nelle Fabriek in Rotterdam was donderdagmiddag het toneel van de bijeenkomst die GroentenFruit Huis voor leden en relaties organiseerde over de Nederlandse concurrentiepositie.

Als spreker was Pieter Hasekamp uitgenodigd, directeur Centraal Planbureau (CPB), kroonlid van de Sociaal-Economische Raad (SER) en adviserend lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR).

© Izak Heijboer | UienNieuws.nlPieter Hasekamp

Het CPB levert als onafhankelijk onderzoeksinstituut economisch inzicht voor beter onderbouwd beleid. Eerder kreeg Hasekamp te horen dat hij zich in de regio Westland niet al te populair had gemaakt met zijn FD-column waarin hij aangaf dat het soms beter is om tomaten te importeren dan tomatenplukkers. Als weerwoord gaf hij dat hij in elk geval geen krimp had voorgesteld, zoals andere economen.

Geopolitieke onzekerheid
Natuurlijk kon Hasekamp niet om de geopolitieke onzekerheid heen. Toch was het geen somber verhaal wat de CPB-directeur schetste. Sterker nog, hij onderbouwde met cijfers dat het met Nederland met de economie van Nederland vooralsnog 'best goed' gaat.

Onze arbeidsmarkt past zich snel aan. We zijn een ondernemend en digitaal ontwikkeld land dat adequaat reageert op schokken (corona, energiecrisis, geopolitiek). Ook is de sectorstructuur van ons land zodanig opgebouwd dat we er over het geheel genomen - ondanks uitdagingen - nog goed opstaan.

Zeker ten opzichte van de Duitse economie presteert Nederland goed. "Vroeger werd altijd gezegd dat als Duitsland niest, Nederland verkouden werd, maar dat is niet meer zo. We zijn redelijk ontkoppeld van elkaar."

© Izak Heijboer | UienNieuws.nl
Maurice Grootscholten, Ruud van Zanten (beide BE Fresh Produce), Ton van Adrichem (ING) en Erik van Lith (GroentenFruit Huis)

Na de coronapandemie volgden twee jaren met veel im- en export, gevolgd door twee stabieler jaren en voor 2025/26 wordt een gematigde groei verwacht. Wel gaf de spreker aan dat de economische groei in de toekomst zal afzwakken. De toename in het arbeidsaanbod stagneert en de groei in productiviteit neemt af.

© Izak Heijboer | UienNieuws.nlJohan Dijkgraaf (Postuma AGF) en Ron Toet (Combilo)

Hoge arbeidsparticipatie
Verder viel in de cijfers de hoge arbeidsparticipatie van Nederland op. Na IJsland heeft ons land procentueel de meest werkende mensen. Tegelijkertijd is Nederland ook kampioen deeltijd werken en blijken we ten opzichte van andere landen slecht in staat om migranten aan het werk te krijgen. Dat de opkomst van AI banen gaat vervangen, is helder, al lopen de schattingen hierover volgens de CPB-directeur erg uiteen. "Vaak wordt zo'n ontwikkeling in eerste instantie overschat, maar als je het even aankijkt, blijkt de ontwikkeling vervolgens toch wel hard te gaan. Het levert ook weer nieuwe banen op, zoals prompt controller."

Schaarste domineert, niet alleen voor wat betreft de arbeidsmarkt, maar ook als het gaat om ruimte, energie, klimaat en ruimte voor innovatie. Daarbij is er volgens Hasekamp wel een beweging gaande naar meer realisme, ook vanuit Europa. "Je ziet een kentering 'van zo snel mogelijk naar klimaatneutraal' tot 'hoe gaan we dat realiseren'. En dat is goed, de vraag is namelijk of al die rapportageverplichtingen wel bijdragen aan al die beoogde doelen."

© Izak Heijboer | UienNieuws.nl
Lieuwe Haanstra (Best Fresh Group) en Matthijs Montsma (GroentenFruit Huis)

Keuzes nodig
De CPB-directeur had als boodschap voor de overheid om krachtige keuzes te maken. Met name infrastructuur en innovatie zijn volgens Hasekamp dossiers die investeringen verdienen. "Nederland was daar altijd goed op voorgesorteerd met onder meer de Deltawerken en de AOW, maar die keuzes zijn ook nodig op dossiers als klimaat, stikstof en woningbouw. Niet alles kan en zeker niet tegelijkertijd en dat snappen mensen ook."

© Izak Heijboer | UienNieuws.nl
Peter van der Klift (LBP), Johan de Witte (BerryWorld) en Wouter van Beesten (Fresh Solutions)

Aan GroentenFruit Huis adviseerde hij om vooral ook een positief verhaal neer te leggen. "Nederland heeft nog altijd een prima uitgangspositie. Maar als we zaken willen realiseren, moeten we samenwerken. Veerkracht en vertrouwen hebben én blijven nadenken over wat we wel en zeker ook wat we niet moeten doen om onze concurrentiepositie als Nederland vast te blijven houden."

Voor meer informatie:
www.groentenfruithuis.nl