Met lang daglicht en hoge temperaturen is juli de groeimaand bij uitstek voor de ui. Met een gewas in goede conditie kunnen er maximaal kilo's bijgroeien. Kees Jacobs laat daarom in zijn maandelijkse teeltjournaal de aanpak van trips, valse meeldauw, beregening en de MH-bespuiting de revue passeren.
Om met de aanpak van trips te beginnen: "Daar moeten de telers al lang mee bezig zijn", zegt Jacobs stellig. "Ik hoor gelukkig uit het veld dat veel telers al twee keer tegen de trips hebben gespoten. Maar ik was zelf laatst bij een teler die nog niet had gespoten en daar kwamen de tripsen je van onder uit de schachten tegemoet. Bij de hoge temperaturen van de afgelopen dagen kunnen de trips zich razendsnel vermeerderen. En als je volwassen tripsen vindt, moet je met de snelwerkende middelen aan de slag. Het is in alle gevallen beter om op tijd te beginnen met de traagwerkende insecticiden. Dan smoor je de populatiegroei in de kiem. En je maakt dan het meest efficient gebruik van het geringe aantal bespuitingen dat voor de meeste sterke middelen geldt." Overigens staan de uientelers niet alleen met hun insectenproblemen. Jacobs: "Ik hoor van collega's dat kooltelers ook grote insectenproblemen hebben. Het is een echt insectenjaar. De uientelers moeten straks ook goed opletten als het graszaad en de granen door de combine gaan en er gigantische hoeveelheden tripsen loskomen. "Het gaat weliswaar om andere tripssoorten maar als ze allemaal een proefhap doen in jouw uien kun je nog flink schade lijden."
Meeldauw en vocht
De noodzaak van een tijdige aanpak van valse meeldauw zit volgens Jacobs bij de meeste telers voldoende tussen de oren. Toch is de situatie op het veld wisselend, vertelt hij. "Ik heb nog niet van grote problemen gehoord in de zaaiuien; in de plantuien is het een ander verhaal. Daar zijn lokaal flinke besmettingen met valse meeldauw geconstateerd. Maar voor zover ik weet is de situatie goed onder controle. Ik hoop wel dat de telers uitkomen met het aantal bespuitingen want het kan best een lang seizoen worden." Waakzaamheid voor valse meeldauw blijft sowieso gewenst, stelt de uienexpert. "De schimmel heeft aan een klein beetje vocht genoeg voor sporulatie en infectie en normaal gesproken krijgen we de komende periode vaker dauwnachten. En ook een vochtige bodem, bijvoorbeeld na neerslag of beregening, kan voor een gunstig microklimaat zorgen. Maar de neerslag zelf is weer ongunstig voor de meeldauwschimmel."
Vanuit de ui bekeken is een beetje neerslag op z'n tijd geen overbodige luxe, stelt de adviseur. "In de periode van de bolling heeft de ui veel vocht nodig. In juli groeien de kilo's er onder. En genoeg vocht zorgt ook voor een ongestoorde groei en dus minder stress en een gewas dat minder vatbaar is voor onheil van buitenaf, zoals de valse meeldauw, maar ook trips. Dus als je de gelegenheid hebt en er onvoldoende neerslag valt, zou ik de haspel er overheen trekken. Alleen op percelen waar fusarium zit moet je misschien een beetje terughoudend zijn. Want die schimmel verspreidt zich met vocht"
Vroege MH-bespuiting
Een teelthandeling die meestal nog niet aan de orde is begin juli zou op de vroegste percelen toch binnenkort al actueel kunnen worden. "Een oude wijsheid zegt dat het tijd is voor de MH als de maaidorsers gaan rijden", weet Jacobs. "In de wintergerst zijn de combines al bezig en de wintertarwe gaat ook heel hard. Dus telers met hele vroege uienpercelen moeten volgens mij alert zijn. Het goede moment voor de MH – ongeveer 10% gestreken loof - zou dit jaar zomaar in de tweede helft van juli kunnen vallen."
Bij het nadenken over de MH-bespuiting speelt natuurlijk ook de marktverwachting een rol. "Je voorbereiden op bewaren en dus MH toepassen is altijd goed", stelt Jacobs. "Maar aan echt lang bewaren kleven ook flinke risico's. Niet alleen vanwege meer tarra, maar ook omdat het altijd onzeker is wat de afzetkansen in het tweede deel van het seizoen zullen zijn. Er zijn geen garanties op hoge prijzen aan het eind van het bewaarseizoen. Bovendien krijgt de langbewaarder bij afzet naar de Europese retail te maken met zwaardere kwaliteitseisen. Zelf vind ik de Afrika-periode, dus grofweg tot in januari bewaren, altijd de veiligste keuze."
Scherp blijven
Voor de korte termijn staat het veilig stellen van de oogst op het eerste plan. "Dat betekent vooral dat je heel scherp moet zijn op de ontwikkeling van je uiengewas. Wat mij betreft, betekent dat twee keer per week je uienpercelen grondig inspecteren. De telers hebben tot nu toe hun best gedaan en de gewassen staan er over het algemeen prima bij. Dat moet je je niet laten ontglippen", besluit Jacobs.
Voor meer informatie:
Kees Jacobs
Syngenta Seeds
Tel.: +31 (0)6 57 312 075
[email protected]
www.syngenta.com