Met een vermoedelijk bovengemiddelde oogst zal de kwaliteit van de zaaiuien komend afzetseizoen een relatief grote invloed hebben op de marktkansen. Uivriendelijk rooien en laden is daarom zeer belangrijk. Ook zonnebrand kan roet in het eten gooien. Kees Jacobs loopt alle aandachtpunten even langs voor een kwaliteitsbewuste oogst.
© Syngenta
"De afrijping van de uien gaat sneller dan menigeen had verwacht", steekt Kees Jacobs van wal. "Maar eigenlijk is het ook zo raar nog niet want de uien hebben hun groeidagen, dat zijn er ongeveer 130, er gewoon opzitten. We zijn er alleen niet meer aan gewend dat het half augustus al zo ver is." Na een voorspoedig verlopen groeiseizoen staan de uien er op de meeste percelen puik bij. "Het is nu alleen nog even de vraag of het warme weer van deze week groeidagen gaat kosten vanwege versnelde afrijping", vervolgt Jacobs. "Maar de opbrengstverwachtingen zijn over het algemeen positief en om die reden denk ik dat de kwaliteit van de uien komend afzetseizoen een grote invloed zal hebben op de afzetkansen. Daarom moeten de telers tot in de schuur hun best doen om de kwaliteit van de uien te behouden. Zorgvuldig rooien en laden is wat mij betreft het motto."
Strijken en oogsten
De eerste zaaiuien zijn inmiddels al gerooid (sommige zelfs al opgeladen) en Jacobs verwacht dat vanaf dit weekend in veel regio's de oogstactiviteiten in een versnelling zullen komen. "Dat geldt zeker als men de uien rooit bij 50% afgestorven loof. Dat is nou eenmaal het beste moment voor een mooie kleur op de ui", verzekert de uienexpert. "Klap de uien op een hoogte van een vuist boven de laatste vertakking. Dan heb je een goede schoorsteen om het vocht kwijt te raken." Bij het rooien en laden moet alle aandacht er op gericht zijn om beschadiging van de bol te voorkomen. "Telers staan daar niet zo bij stil maar een ui is net zo kwetsbaar als een aardappel. Hij houdt niet van harde klappen en haakse bochten bij hoge snelheden. Zorg daarom dat de rooias diep genoeg loopt en matig de snelheid van de rooitrekker. Zo voorkom je dat de ui te harde klappen krijgt. Bij het laden en inschuren is het vooral van belang om grote valhoogtes en haakse bochten zo veel mogelijk te vermijden. En voorkom stortkegels die straks de ventilatielucht in de weg zitten."
Extra aandacht voor zonnebrand
Over een veldperiode verschillen de meningen, weet Jacobs. "Ik zou zelf de uien zo snel mogelijk binnen willen hebben maar als het veilig weer is, dus geen neerslag in de verwachting, kun je ze een poosje in het zwad laten liggen. Wees wel alert op zonnebrand. Bij het huidige weerbeeld met veel zon en hoge temperaturen is dat echt geen denkbeeldig risico. Ik zou sowieso niet rooien of laden bij felle zon (UV-index van 7 of meer) of temperaturen boven de 28 graden want de warme plekken van de ui zijn gevoelig voor mechanische schade. Dat geldt zeker voor het deel van de ui dat onder de grond heeft gezeten. Als je twijfelt kun je de temperatuur van de uien meten; zijn ze warmer dan 40 graden dan neemt de kans op schade serieus toe. Ook geldt: hoe groener een gewas, des te gevoeliger het is voor zonnebrand. De kans op zonnebrand is trouwens het grootst op donkere grondsoorten zoals in de Veenkolonien. Daar is vorig jaar ook serieus schade opgetreden. In warme periodes is het aan te bevelen om in de ochtend te rooien of laden; dan zijn de uien 's nachts afgekoeld."
Rustig drogen
Eenmaal veilig in de schuur begint het proces van drogen. "Wat mij betreft is dat geen haastklus", zegt Jacobs. "Het mag best 2 tot 3 weken duren. Gewoon rustig drogen met lucht van 20 tot 22 graden. Dan snoert de hals niet te snel dicht en raakt de ui mooi geleidelijk z'n vocht kwijt. Dan heb je later ook geen last van watervellen. En 's nachts een kachel erbij om te voorkomen dat je de uien te snel koelt. Zo leg je de basis voor een probleemloos bewaarseizoen en een partij met weinig tarra."
Voor meer informatie:
Kees Jacobs
Syngenta
T +31 657 312 075
[email protected]
www.syngenta.com
