De wereldwijde aardappelmarkt verandert, met name op het gebied van diepgevroren aardappelproducten. De internationale handel in friet en andere verwerkte aardappelproducten is tussen 2019 en 2024 enorm gestegen. Snelgroeiende markten zoals China en India hebben zich in deze periode ontwikkeld van netto-importeurs tot netto-exporteurs van diepgevroren verwerkte aardappelproducten. Deze en andere ontwikkelingen zijn te zien in de World Potato Map die de analisten van RaboResearch onlangs publiceerden.
Wereldwijde export van diepgevroren aardappelproducten gestegen
Diepgevroren friet vindt zijn weg niet langer enkel naar traditionele aardappelconsumerende regio's zoals Noord-Amerika en Noordwest-Europa. Het is ook in andere gebieden populair geworden, onder andere in het Midden-Oosten en Azië. Hierdoor is de wereldwijde aardappelmarkt enorm veranderd, met name in het segment van verwerkte producten.
Top importlanden van bevroren aardappelproducten, 2019 en 2024
© Rabobank
Groeiende markt en hogere prijzen
Tussen 2019 en 2024 steeg de exportwaarde van diepgevroren aardappelproducten van 7,7 miljard Amerikaanse dollar naar 13,2 miljard dollar. "Zowel een groeiende markt als hogere prijzen stuwden de stijging in exportwaarde, aangezien de kosten voor het telen en verwerken van aardappelen wereldwijd aanzienlijk zijn gestegen", vertelt Cindy van Rijswick, Strateeg voor groenten en fruit bij RaboResearch. "Deze groei werd ook gestimuleerd door de gestegen import in landen zoals de VS, het VK, Mexico, Saudi-Arabië, Duitsland en Spanje."
Gemiddelde maandelijkse exportprijs van bevroren aardappelproducten, 2019-2025
© Rabobank
Grote Europese aardappelenoogst
Nu de aardappelverwerking uitbreidt over Europa, Noord-Amerika en Azië en het geopolitieke speelveld flink is gewijzigd, staat de industrie in Europa voor de grote uitdaging om voldoende afzet te blijven vinden voor het snelgroeiende aanbod van diepgevroren verwerkte producten. Van Rijswick: "Vooral dit seizoen is de situatie flink anders dan in de periode die op de World Potato Map centraal staat. De Europese aardappeloogst is groot en daarmee liggen lage aardappelprijzen in het verschiet. Daarnaast is het door invoertarieven en ongunstige wisselkoersen zeer lastig geworden om aardappelproducten naar de Amerikaanse markt te exporteren, terwijl die markt normaal gesproken een grote afnemer is."
Groei opkomende markten
China en India zijn veranderd van netto-importeurs naar netto-exporteurs van diepgevroren verwerkte aardappelproducten, en hebben zo hun concurrentievermogen versterkt. Met indrukwekkende groeipercentages hebben beide landen hun binnenlandse verwerkingscapaciteit uitgebreid, waarmee ze zowel lokale als regionale markten bedienen.
China groeit door
De aardappelverwerkingsindustrie van China bereikte een samengestelde jaarlijkse groei (CAGR) van maar liefst 79% tussen 2019 en 2024, en India en Egypte volgden met CAGR's van respectievelijk 45% en 16%. RaboResearch verwacht dat deze opkomende spelers hun verwerkingscapaciteit en exportvolumes blijven uitbreiden en dat ze profiteren van de stijgende vraag in het Midden-Oosten en Azië.
Consumptie van aardappelen en aardappelproducten, 2024
© Rabobank
Wereldwijde trends in aardappelproductie: gemengd beeld
In 2024 was de wereldwijde aardappelproductie naar schatting 372 miljoen ton, met China en India aan kop. Van Rijswick: "Terwijl deze landen hun aandeel blijven uitbreiden, groeit de productie in de Europese Unie en de Verenigde Staten nauwelijks als we naar de langere termijn kijken. Vooral de gemiddeld relatief hoge opbrengsten per hectare staan onder druk."
Impact van inflatie
"Stijgende kosten hebben elke speler in de wereldwijde aardappelketen getroffen, van telers tot verwerkers tot consumenten", zegt van Rijswick. "De prijzen van pootaardappelen, ruwe aardappelen, energie en andere inputs hebben de productie-, verwerkings-, opslag- en distributiekosten opgedreven. De aardappelmarkt navigeert door turbulente wateren, maar de vraag naar verwerkte producten blijft sterk."
Nederlandse positie onder druk
Nederland is goed voor ongeveer de helft van de wereldwijde export van pootaardappelen en is daarmee wereldleider. Het zal echter steeds uitdagender worden om deze positie te handhaven, door klimaatverandering en regelgeving, zoals op het gebied van gewasbescherming en waterkwaliteit.
Bron: Rabobank
