Reefercontainers vervangen langzaam de koelschepen in het zeetransport. Het lijkt bijna een wetmatigheid te worden, een riedeltje dat men leert in de schoolbanken. Toch is er een uitzondering op de regel. 20 jaar geleden startte Joris Bakker een charterdienst die in de jaren daarna ongezien flink wat marktaandeel wegsnoepte van de grote rederijen in de lijn naar West-Afrika en daarmee dit fenomeen met 180 graden wist om te gooien.
Het bedrijf in kwestie? Breadbox. Nee, het heeft niets te maken met zijn achternaam lacht Joris Bakker als we er naar vragen. “Het is jargon voor ‘gut feeling’ of onderbuikgevoelens. Dat is een beetje de filosofie van ons bedrijf geworden omdat we veel op ons gevoel afgingen met het opzetten van ons bedrijf,” legt hij uit. In 2000 liep Joris een uienhandelaar tegen het lijf die klaagde over de torenhoge kosten die hij moest neerleggen voor het boeken van een reefercontainer naar West-Afrika. ‘Dat moest anders kunnen’, dacht Joris die toen werkzaam was bij een rederij met flink wat koelschepen in de vloot. Want als hij het zo snel uit zijn hoofd berekende, kon hij dat zeker voor 30% goedkoper aanbieden met een koelschip.
Retourvracht
“Veel koelschepen werden en worden nog altijd gebruikt voor het transport van groenten en fruit vanuit het zuidelijk halfrond naar het noordelijk halfrond,” legt Joris uit. “Denk maar aan de lijndienst voor citrus vanuit Zuid-Afrika naar Antwerpen, Rotterdam en Sint-Petersburg. Normaal gaan de koelschepen daarna weer leeg terug naar Zuid-Afrika of Zuid-Amerika voor een nieuwe lading fruit. ‘Daar zat een gat in’ dacht ik toen en ik besloot de schepen te charteren. De ruimte kon ik aanbieden aan aardappelen- en uienexporteurs die handelden op West-Afrika zodat deze schepen niet langer meer leeg terug varen.”
Dakar
De eerste gecharterde schepen vertrokken vanuit Vlissingen richting Banjul, Gambia. Later kwamen daar ook de havens van Nouakchott (Mauritanië), Dakar (Senegal) en Abidjan (Ivoorkust) bij en namen het aantal afvaarten toe naar een wekelijkse afvaart. In Conakry (Guinee) lukte het niet voet aan de grond te krijgen maar in Dakar lukte dat wel. Die lijndienst op deze Senegalese haven loopt zo goed voor Breadbox dat ze vorig jaar besloten er een stuk grond te kopen van 30.000 m2 voor de bouw van een op- en overslag faciliteit voor de Nederlandse uien en aardappelen. “Senegal is de belangrijkste bestemming voor de Nederlandse uien,” vertelt Joris. “Per jaar vervoeren we ongeveer 100.000 ton uien richting deze haven. We hebben in de twintig jaar van ons bestaan nog geen seizoen overgeslagen. Op de kade in Dakar, waar de uien gewoon tussen de andere ladingen op de kade staat , is het vaak een chaos. Daarom gaan we met een pendeldienst de uien van de kade direct naar onze op- en overslag faciliteit brengen waar de importeur zijn producten kan afhalen. Voor het komende seizoen zal dat nog een 2.500 m2 grote tent zijn die op het ommuurde terrein staat. Volgend jaar hopen we een 6.000 m2 overkapping te bouwen en later, in fase 3 van de bouw, misschien ook koelfaciliteiten voor bijvoorbeeld aardappelen die in Afrika gekoeld opgeslagen dienen te worden. Het is echter in eerste instantie niet de bedoeling om er een koelhuis van te maken, het is primair gericht op de afhandeling van de grote hoeveelheden gepalletiseerde uien.”
Veel vracht in een korte tijd
Maar met alleen goedkoper en toevallig lege schepen die passeren richting het zuidelijk halfrond kom je er niet in de uien- en aardappelexport. “Er zijn in onze ogen meer voordelen die wij de exporteurs kunnen aanbieden,” vertelt Joris. “Ten eerste is daar de snelle transittijd. Simpel gezegd gaan de uien en aardappelen in Vlissingen aan boord van een gecharterd schip. Binnen 5-6 dagen vaart deze naar de haven in Dakar en komt daar rechtstreeks aan op de kade. Daar worden de uien gelost en de handelaar kan ze in principe gelijk ophalen na de afhandeling door ons agentschap, een partner van Breadbox. Je hebt dus geen last van tussenstops die een containerschip wel heeft of afhandeling en tijdverlies op een containerterminal. Vooral in West-Afrika is de afhandeling op de containerterminal nog eens erg duur ook. Ten tweede speelt de hoeveelheid lading die we in een korte periode kunnen vervoeren een rol,” vertelt Joris verder. “De seizoenen op de Afrikaanse markt waarin men uien mag exporteren, eindigen elk jaar eerder en startten ook steeds later. Het luik wordt dus nauwer en daar bieden we een oplossing om op korte termijn aardig wat schepen te kunnen oplijnen waardoor we in het steeds korter wordend seizoen relatief veel lading kunnen vervoeren.”
Concurrentie van… het wegtransport
De afgelopen jaren hebben we echter gezien dat de export naar West-Afrika, waarbij Senegal nog altijd de meeste Nederlandse uien importeert geen vaststaand gegeven is. Bij droge zomers zoals in 2018 wanneer er weinig product voorradig is, worden de uien voor het land te duur en stapt men over op andere opties zoals bijvoorbeeld de Marokkaanse ui.. Voor Joris betekent dat ook concurrentie. “De Marokkanen geven de voorkeur bij het transport van uien naar Senegal aan het wegtransport. Die manier van logistiek komt steeds vaker voor en is een geduchte concurrent op de markt.”
Van het coronavirus heeft Joris momenteel minder last. “Het is wel even afwisselen tussen kantoor en thuiswerken maar voor ons bedrijf gaat het goed. Het Reefer seizoen start pas weer in augustus. Echter voor onze Mulitpurpose lijndiensten zien we dat onze kostprijs omlaag gegaan is door gekelderde brandstofprijzen en ook de prijs voor schepen is licht gedaald. Het voordeel dat we daaruit halen, is dat we al voor een langere termijn ladingcontracten hebben afgesloten.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 6, 34e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Breadbox Shipping Lines B.V.
Westfrankelandsedijk 1
3115 HG Schiedam
Tel: + 31 (0)10 477 64 73
info@breadbox-shipping.com
www.breadbox-shipping.com