In Europa heeft de hitte gezorgd voor een daling in de consumptie van aardappelen maar ook op de nagroei van de nieuwe aardappelen op het veld. Dat zorgt op het moment voor een moeizaam lopende markt. Daarnaast heeft het coronavirus grote impact op de markt, vooral op de verwerkende industrie die nog altijd niet op volle kracht draait. Dat geldt niet voor alle markten overigens. In Zwitserland zag men een recordafzet, in Zuid-Afrika zijn de prijzen gestegen en ook in China stijgt het areaal en de prijs voor aardappelen op de markt.
Het grootste aardappelhandelshuis van Europa (Wilhelm Weuthen GmbH) kwam gisteren met de marktinschatting van de oogst in 2020 voor de Europese markt. Dit keer werd die prognose niet kenbaar gemaakt op de 31ste editie van Weuthen Kartoffeltag die door het coronavirus niet plaats kon vinden. Meer over deze prognose lees je in dit artikel.
Nederland: Moeizame afzet vroege aardappelen
Het seizoen voor de vroege aardappelen verloopt momenteel moeizaam, constateert een directeur van een Nederlandse aardappelveiling. "In het begin verliep de afzet nog niet verkeerd en ook de eerste vakantieweken liep het nog redelijk door, maar met die warme dagen is de klad er behoorlijk ingekomen. De volumes blijven dan ook achter bij andere jaren. Er zit veel onzekerheid in de markt. De fabrieken leunen achterover, de termijnmarkt zakte op een gegeven moment helemaal weg en zo raakte alles in de vrije val. Hierdoor werd het lastig zaken doen. Je merkt dat de handelaar niet durft in te stappen en met september in zicht moeten de vroege en middelvroege rassen toch geruimd gaan worden voordat het bewaarseizoen in zicht komt",
"De prijzen zijn al niet hoog, maar als je hoort wat de fabrieken momenteel betalen, dat is helemaal desastreus. Hopelijk gaan er snel wat meer volumes weg, onder meer voor de export”, aldus de veilingdirecteur. Verder verwacht hij dat de opbrengsten nog wel eens tegen kunnen vallen. In eerste instantie werd gesproken van een gemiddelde oogst, maar het warme weer heeft behoorlijk invloed op de nagroei gehad, waardoor de proefrooiingen steeds meer onder het vijfjarig gemiddelde scoren.
Duitsland: Binnenlandse aardappelen domineren
Duitse aardappelen domineren de binnenlandse handel. De keuze is momenteel reuze en is ruim voldoende om de vraag te dekken. De afzet verloopt vanwege de vakantieperiode nog relatief moeizaam. Desondanks zagen handelaren geen reden tot prijsaanpassingen, waardoor de aardappelprijzen over het algemeen stabiel bleven. Het aanbod wordt afgerond door partijen uit Nederland, Frankrijk, Israël en Italië, het marktaandeel van import-aardappelen loopt echter momenteel rap terug.
Verenigd Koninkrijk: in- en uitvoer aardappelen sterk gedaald
De in- en uitvoer van aardappelen is in vergelijk met vorig jaar gedaald. De invoer van verse en verwerkte aardappelen (productgewicht) voor het seizoen 2019/20 bedroeg 1,03 miljoen ton. Dit is 10% lager dan het 3-jaars gemiddelde en 33% in vergelijking met vorig jaar. De import van aardappelen voor verwerking is ook sterker gedaald sinds maart, toen het land op slot zat en de vraag erg laag was. De export is veel lager dan het 3-jarige gemiddelde. De vrije marktprijs blijft onder druk staan door toegenomen aanbod en minder vraag. De meeste aardappelen worden op contract verhandeld, er gebeurt niet veel op de vrije markt.
Er is veel regen gevallen, wat welkom was, maar het oogsten uitdagend maakte. Sommige telers stopten met oogsten totdat het droog was. Hoge temperaturen in combinatie met zware regen hebben geleid tot interne kwaliteitsproblemen. De verwerkingsmarkt was vorige week stabiel met een betere vraag naar aanleiding van het ‘Opeten om te helpen'-regeling van de overheid. De terugkeer van kinderen naar school in de komende weken zal ook bijdragen aan de vraag naar verwerkende aardappelen.
Frankrijk: Er komen lastige maanden voor de Franse aardappelmarkt
“De aardappelmarkt heeft het momenteel vrij zwaar, omdat door het vroege rooien in Beauce en de beperkte consumptie binnen de Franse gezinnen het aanbod groter is dan vraag,” vertelt een teler. “Fabrikanten met contracten zijn afwezig op de markt met zeldzame soorten. Dit is nog steeds een gevolg van het coronavirus. Op de versmarkt ziet de situatie er tot nu toe positiever uit, maar de periode tussen september en december wordt lastig. De volumes waar door de industrie niets mee wordt gedaan, zullen het aanbod op de versmarkt zeker doen vergroten. De onzekerheden over de opslag, nadat gestopt is net het gebruik van kiemremmer CIPC, zullen ervoor zorgen dat telers hun producten snel willen afzetten. Het snelle afzetten van producten zal eind van het jaar voor een groot aanbod zorgen.”
Oostenrijk: Markt stabiliseert zich
De Oostenrijkse aardappelsector is aan het begin van de bewaarperiode in iets rustiger vaarwater gekomen. Het seizoen voor de vroege rassen is zo goed als voorbij, en bijgevolg lijkt de druk op de markt ook af te nemen. De prijzen liggen rond de 10-12 Euro/100 kg voor de normale kalibers. De grote maten bewegen zich daarentegen ‘slechts’ tussen de 5-8 Euro/100 kg. Vanwege de lage telersprijzen in laatstgenoemd marktsegment kijken velen met een schuin oog naar mogelijk exportpotentieel in Oost-Europa. “We hopen met name in Roemenië en Bulgarije afnemers te vinden”, aldus een teler.
Zwitserland: Aardappelafzet breekt alle records
De aardappelconsumptie in de eerste helft van 2020 was de hoogste in de afgelopen 12 jaar. In totaal consumeerden de Zwitsers 52,4 miljoen kilo via de retail. De prijzen waren echter vergelijkbaar met het gemiddelde in de afgelopen drie jaar. In totaal steeg de afzet het voorbije halfjaar met 5,8% als gevolg van de Corona-pandemie. De afgelopen jaren was er daarentegen telkens sprake van een afname dan wel stagnerende afzet. Tot slot wijst het Bundesamt für Landwirtschaft (BLW) op de stijgende populariteit van verwerkte aardappelproducten, waaronder frites en rösti.
Spanje: Prijzen op acceptabel niveau, grote maten lijden het meest
De Spaanse aardappelmarkt is in de zomer nieuw leven ingeblazen met het seizoen in Castilië León, de belangrijkste productieregio van het land, die midden in de oogst zit. Ondanks de huidige complexe context, gekenmerkt door de afname van de verkoop in het horecakanaal als gevolg van de uitbreiding van het coronavirus, blijven de prijzen van gewassen aardappelen op een acceptabel niveau en overtreffen de verwachtingen van de sector, wat goede vooruitzichten biedt voor de rest van de regio's die binnenkort opstarten.
De lente in Castilië León was erg gecompliceerd en er viel veel regen, dus telers plantten heel geleidelijk. Hierdoor komt het product ook verspringend aan, wat er mede voor zorgt dat het aanbod beter wordt georganiseerd en dat de prijzen op peil blijven, in tegenstelling tot wat de sector had verwacht. In de zomer was het verkoopvolume niet voldoende omdat er dit jaar veel toeristen ontbreken. Het omzetverlies in de horeca wordt echter deels gecompenseerd door een toegenomen consumptie door huishoudens.
Ondanks het optimisme dat wordt gegenereerd door de noteringen van gewassen kwaliteitsaardappelen bestemd voor supermarkten, die winstgevende prijzen hanteren voor de teler, kampt het grote formaat aardappel, bestemt voor de horeca, met dalende prijzen door de afnemende activiteit in deze sector. Omdat het moeilijk is om de grote maten te verkopen, proberen boeren minder kalibers te krijgen, zodat ze naar de afzetmarkt kunnen worden gestuurd. Bovendien begint Frankrijk al aardappelen naar Spanje te sturen. Normaal verkopen ze meer als er geen product op de Spaanse velden staat en dat is vanaf november.
Italië: Zomertemperaturen helpen niet mee met aardappelconsumptie
De campagne voor nieuwe aardappelen in 2020 was over het algemeen positief, hoewel het niet de pieken van het voorgaande jaar bereikte. Het gunstige aspect werd bepaald door de beperkte voorraden aardappelen van de oude oogst, die tijdens de lockdown-periode vrij snel werden verplaatst, iets boven het historisch gemiddelde. Momenteel, met de zomerse hitte, vertoont het seizoen een fysiologische afname van het verbruik in vergelijking met voorgaande maanden. Dit is de analyse van Unapa, de Italiaanse nationale vakbond van aardappelproducenten.
Als de zomertemperaturen de aardappelconsumptie niet begunstigen zal men tot de herfstmaanden (september / oktober) moeten wachten voor een regelmatiger herstel. Momenteel is er product uit Midden-Noord-Italië beschikbaar: de volumes zijn goed, evenals de kwaliteit en de prijzen zijn stabiel. Alleen in het gebied van Bologna zijn er enkele problemen die verband houden met Agriotes litigiosus. Lazio, Abruzzo en Veneto hebben een goede productie neergezet. Bovendien is men bijna aan het zaaien op Sicilië. In vergelijking met andere landen, die de aardappeloogst in een bepaalde periode concentreren, heeft Italië een oogstkalender die loopt van eind maart tot november. De geïnvesteerde oppervlakten blijven jaar na jaar vrijwel constant.
Italië is niet zelfvoorzienend qua productie en importeert jaarlijks ongeveer 10-11.000 ton aardappelen, voornamelijk uit Frankrijk. Het droge klimaat dat de landen van Midden- en Noord-Europa, zoals Frankrijk, de afgelopen maanden heeft getroffen, heeft een goede knolproductie verhinderd. Ondanks de beperkte toename van het areaal aardappelen (ongeveer 1%), suggereert de voorspelling van middelhoge opbrengsten een daling van de volumes van aardappelen die bestemd zijn voor de export, wat de verkoop van Italiaanse producten vanaf de herfstmaanden zou moeten bevorderen.
China: Stijgende areaal aardappelen
Qua plantoppervlak was de aardappelmarkt in 2019 erg actief, dus telers in de regio Noord zijn dit jaar enthousiast over de productie. Dit seizoen is het aardappelteeltareaal in Gansu met 7% gestegen en het plantareaal in Binnen-Mongolië met 10%. Hoewel het plantareaal is toegenomen, waren verschillende belangrijke aardappelteeltregio's in het noorden niet gunstig. Sommige productiegebieden hadden te maken met koud weer in april en hagel in mei, wat resulteerde in een ernstige daling van de totale aardappelproductie.
In termen van prijs ligt de recente groothandelsprijs voor aardappelen rond de 2,4 yuan/kg (0,29 €/kg), 7,2% hoger dan vorig jaar. Naast de daling van de productie als gevolg van prijsstijgingen, hebben zich sinds het begin van de zomer regelmatig zware regenval voorgedaan in het zuiden, waarbij de algemene groenteprijzen op een hoog niveau bleven, wat de vraag naar aardappelen stimuleerde en de prijs deed stijgen.
Veel belangrijke productiegebieden gaan het oogstseizoen in, ook de zuidwestelijke productiegebieden zullen binnenkort beginnen met oogsten. Het marktaanbod zal blijven toenemen. Door de hevige regen dit jaar is de kans op bederf groot, met verminderde bewaarweerstand. Verwacht wordt dat aardappeltelers de neiging zullen hebben om de voorraad te verkleinen en de verkoop te versnellen. Verwacht wordt dat het volume aan goederen dat op de markt komt in de latere periode sterk zal toenemen.
Verenigde Staten: Redelijk goede overgang naar het nieuwe seizoen
De voorraden voor de bewerkende aardappelindustrie zijn goed op het moment. De overgang van de oude oogst naar de nieuwe oogst verliep redelijk goed in Minnesota. De aardappelen zijn er dit jaar ook op tijd en de volumes normaal wat niet zo was in de twee vorige jaren. Op het moment is er vooral veel vraag naar aardappelen naar verwerkte aardappelproducten voor de detailhandel maar de extra vraag is weer afgevlakt en genormaliseerd. Het coronavirus blijft toch in belangrijke mate de aardappelmarkt bepalen in de VS. Het wordt volgens telers vooral een uitdaging om het nieuwe productie- en verpakkingsjaar in te plannen.
Zuid-Afrika: Goede prijzen welkom voor telers
De Zuid-Afrikaanse aardappelsector profiteert momenteel van zeer goede prijzen, meer dan 60 ZAR (3 euro) per zak van 10 kg vanwege de lage beschikbare volumes op de markt. Het seizoen uit de westelijke Vrijstaat loopt ten einde terwijl het hoofdseizoen van de Limpopo-aardappelproducenten van start gaat. Door de toenemende daling van de Zuid Afrikaanse Rand worden tractoren, landbouwwerktuigen, meststoffen en diesel duurder. Veel van deze middelen worden immers geïmporteerd en dat zorgt voor een stijgende kostprijs. De huidige verkoopprijs is dan ook zeer welkom. Gezien de fragiele toestand van de economie is voorzichtigheid geboden bij mogelijke consumentenweerstand tegen de prijs, maar voorlopig lijkt de vraag naar aardappelen sterk. Het is wat je kunt noemen een klassiek geval van een laag aanbod dat momenteel hoge prijzen ondersteunt.
Australië: Stormen zorgen voor aanhoudende tekorten tot in het vroege voorjaar
West-Australische aardappeltelers hebben in de late herfst / vroege winter verschillende zware stormen meegemaakt die tot een tekort aan aanbod hebben geleid tot in de late winter en die zullen aanhouden tot in het vroege voorjaar. Latere oogsten zien er goed uit en de aanvoer zal de komende weken weer inhalen, de belangrijkste brancheorganisatie in het land. De verwerkende industrie is ook aan het herstellen, na een "dramatisch effect" van het coronavirus, waarbij de verkoopcrashes crashten toen lockdown-beperkingen werden geïmplementeerd. De branche maakt zich zorgen over het feit dat een aanzienlijk overaanbod de potentie heeft om op de Australische markt terecht te komen en dat de aardappelindustrie lobbyt bij de federale regering om ervoor te zorgen dat er geen dumping van diepvriesproducten plaatsvindt.
In totaal werd in heel Australië 1.380.385 ton aardappelen geproduceerd in het jaar dat eindigde in juni 2019 volgens de laatste statistieken van Hort Innovation, met een waarde van 752,6 miljoen AUD. Die cijfers waren relatief stabiel ten opzichte van het voorgaande jaar. De export steeg echter met 26 % tot 45.912 ton en een waardestijging van 10 procent tot 30,7 miljoen AUD. De belangrijkste markt was Zuid-Korea, dat goed was voor 38 % van het exportaanbod.
Voor volgende week: Overzicht wereldmarkt granaatappelen