Medewerkers van de afdeling Operations van De Groot en Slot werkten dit jaar voor het eerst met een verbeterde uienrooier en een nieuwe uienlader om de uien op de proefvelden sneller te oogsten. Productiespecialist John Brunen is enthousiast over de machines. "Dit zijn mooie voorbeelden van doorontwikkeling van innovaties in veredeling en productie, gericht op arbeidsbesparing."
John Brunen is één van de vijf leden van het I-Team, het Innovatieteam van De Groot en Slot. Dit team bestaat uit medewerkers van de afdelingen Veredeling, Verkoop, Operations en Productie. "Als iemand een goed idee heeft voor verbeterprocessen binnen de organisatie én het heeft te maken met techniek, dan gaan wij daar als I-Team mee aan de slag", legt John uit. "Het rooien en oogsten van de proefvelden is elk jaar weer een arbeidsintensieve klus, dat om veel handjes vraagt", zegt hij. "Losse arbeid is steeds lastiger te krijgen, dus moeten we de oplossingen voor arbeid waar mogelijk in innovatie zoeken. Deze twee machines zijn daar mooie voorbeelden van."
De Groot en Slot legt elk jaar proefvelden aan bij telers door het hele land, waar bestaande rassen en nieuwe kruisingen door de afdeling Veredeling worden getest. Op een proefveld worden plotjes van circa vijf meter gezaaid, geoogst en beoordeeld. "In de voor ons drukke oogsttijd, heb je in korte tijd veel mensen nodig: vijftien tot twintig personen voor een gemiddeld proefveld. We merkten de laatste jaren dat het steeds moeilijker werd om personeel te vinden. Bovendien is het rooien en oogsten van de plotjes secuur werk: de uien moeten apart in bakken worden geoogst, er mag beslist geen vermenging plaatsvinden."
Non-stop proefveldjes rooien
Het I-Team heeft het afgelopen jaar veel tijd en energie geïnvesteerd in een verbeterde uienrooier en een nieuwe uienlader. Bij de oude uienrooier is het lastig om deze schoon te krijgen, zegt de productiespecialist. "Er moest altijd iemand naast lopen om de laatste uien van de mat te halen. Dat betekende dat je moest stoppen voordat je met een nieuw veldje kon beginnen. Dat moest anders, vonden we." Samen met monteur Edwin van Galen van de firma Weevers uit Swifterbant werd de bestaande uienrooier zodanig omgebouwd, dat die non-stop proefvelden kan rooien, zonder vermenging. "Edwin had al een dergelijke machine voor aardappelen gemaakt. Met dat idee zijn we verder gaan gegaan en uiteindelijk is onze uienrooier omgebouwd."
De verbeterde uienrooier heeft een behoorlijke capaciteitsverbetering ten opzichte van het oude apparaat. De machine haalt de uien uit de grond en legt ze op het land, legt John uit. Bovenop de machine zijn zogenaamde meeneemflappen gebouwd, die de uien over de hele machine 'meenemen'. Daarnaast is extra zeefcapaciteit ingebouwd; de medewerkers liepen ertegenaan dat er te weinig zeefcapaciteit was. "We besparen een hoop arbeid en tijd met de verbeterde machine. Zo kunnen we in kortere tijd meer proefvelden onder gunstige omstandigheden rooien en de uien liggen ook mooier in het zwad."
Nieuwe manier van oogsten
De ontwikkeling van de nieuwe uienlader had meer voeten in de aarde. De leden van het I-Team bezochten hiervoor een aantal mechanisatiebedrijven, maar kwamen al snel tot de conclusie dat de door hen gewenste machine niet bestond. Uiteindelijk kwamen ze in contact met Wouter Schoot Uiterkamp van SU-Tech in Lelystad, die al zo’n machine had ontwikkeld voor de aardappelteelt, vertelt John. "Daar hadden we filmpjes van op YouTube gezien. We hebben onze wensen en ideeën bij hem neergelegd en hij heeft constructief met ons meegedacht. Onze uitgangspunten waren dat de uienlader arbeidsvriendelijk en arbeidsbesparend moet zijn en vlekkeloos werkt. Bij de eerste test zagen we al dat dat goed was gelukt. Met nog enkele andere aanpassingen is het een hele efficiënte uienlader geworden. De machine is binnen een jaar tijd ontwikkeld. Het is wonderbaarlijk hoe snel dat is gegaan."
Waren er voorheen vijftien tot twintig mensen nodig om de proefvelden vlot te oogsten, nu kan dat met zeven personen. De medewerkers van De Groot en Slot, die een meewerkende en controlerende functie hebben, hebben ook meer overzicht van wat er op de proefvelden gebeurt. "Als er twintig mensen op een veldje zitten, heb je er nooit helemaal zicht op dat alle uien in de goede bakjes gaan. Nu hebben we dat overzicht wel en weten we zeker dat het goed gaat." Groot voordeel is dat zwaar lichamelijk werk als kruipend uien oprapen en in bakken doen en deze op pallets tillen niet meer aan de orde is. "De gevulde bakken hoeven alleen nog op de pallets te worden doorgeschoven. De machine is volledig goedgekeurd om er arbotechnisch veilig mee te werken."
Enthousiaste telers
De uienlader heeft zich het afgelopen seizoen al bewezen op de proefvelden. De bedoeling was om er twee of drie met de machine te oogsten, maar uiteindelijk zijn alle proefvelden in Nederland ermee gedaan, zegt een tevreden John. "De machine heeft boven verwachting goed gedraaid. Natuurlijk zijn er een paar kleine dingen die om verbetering vragen. Er heeft met alle betrokkenen een evaluatie plaatsgevonden. Daarmee gaat het I-Team samen met Wouter aan de slag." Ook de deelnemende telers waren zeer enthousiast over de nieuwe manier van oogsten, aldus de productiespecialist. "Zij kunnen het nu met eigen personeel af. Een proefveld telen is soms lastig en levert extra werk op, je moet het wel leuk vinden om dit op je bedrijf erbij te doen. Door deze innovatie in techniek motiveren we ook de telers om met De Groot en Slot te blijven samenwerken."
Bron: Uienmagazine De Groot en Slot
