Tholen - Zo nu en dan worden we opgeschrikt door de meldingen van te veel residu van gewasbeschermingsmiddelen op bepaalde soorten groenten en fruit. Het geeft de consument een onbehaaglijk gevoel, want we willen allemaal dat wat we eten veilig is. Maar wanneer is het veilig? Organisatoren Jelger de Vriend en Michel Witmer van Groen Agro Control, onderdeel van Normec, dat kwaliteitsoplossingen biedt voor de wereld van groenten en fruit, legden vorige week tijdens hun online minisymposium over residu-analyse uit dat de Europese Unie maximum residu limieten heeft vastgesteld (MRL).
Risico’s
De EU doet dit op basis van een langdurig technisch onderzoek dat ook een beoordeling van de potentiële risico's voor de consument omvat. De MRL is gebaseerd op een concentratie van een gewasbeschermingsmiddel die gedurende een lange periode kan worden gebruikt zonder risico voor de gezondheid. De MRL's zijn voor alle EU-landen geharmoniseerd. Dan is er ook nog de Acute Referentie Dosis (ARfD), gebaseerd op een concentratie van een gewasbeschermingsmiddel dat een direct gezondheidsrisico kan 
vormen. De ARfD is afhankelijk van het land in kwestie, aangezien bijvoorbeeld rekening wordt gehouden met de consumptie van de producten als aandeel in het nationale voedingspatroon, dat per land kan variëren. Belangrijke termen, omdat zij kunnen bepalen of een product geschikt is voor consumptie of niet op de markt mag komen.
Foto rechts: Michel Witmer
Specificaties
Bovenop dit wettelijke kader komen nog de eisen van de retail, veruit de grootste afnemers van groenten en fruit. Veel supermarkten in heel Europa hebben andere eisen dan wat wettelijk is bepaald en vaak zijn die eisen strenger. "Wij kunnen voor ongeveer 20 retailers rapporteren op basis van hun specifieke specificaties." Michel merkt op dat de eisen van sommige supermarkten erg streng zijn, waarbij sommige slechts 33 procent van de MRL toestaan en andere 50 procent en ook hebben retailers aanvullende eisen zoals een maximale hoeveelheid gewasbescherming in het product. Michel ziet dat deze strenge specificaties een behoorlijke druk leggen op de productie van verse producten, waarbij hij zich afvraagt of het mogelijk zal blijven om deze hoge kwaliteit specificaties nu en in de toekomst te produceren, gezien de steeds onvoorspelbaardere weersomstandigheden.
Gehele keten
Met alle bepalingen vanuit wetgeving en afnemers is residu-analyse van fruit en groenten dus een belangrijk onderdeel van het voedselveiligheidsbeleid van de toeleveringsketen van verse producten. Het maakt het monitoren van de producten en residuen dus ook steeds belangrijker en een inspanning van de gehele keten, geeft Michel aan.
Foto rechts: Jelger de Vriend
Als bijvoorbeeld bepaalde schakels in de keten gewasbeschermings-middelen gebruiken maar niet weten wat al eerder is toegepast, kunnen de limieten onbedoeld worden overschreden. Michel legt uit dat dit voor problemen kan zorgen. "Dit kan bijvoorbeeld een probleem zijn voor biologisch citrus dat op dezelfde transportband wordt verpakt als conventioneel citrus. De was die wordt gebruikt voor conventionele citroenen en sinaasappelen kan daardoor zorgen voor residuen op biologisch citrus. Dan kun je dus een perfect biologisch product hebben, maar vormt de verpakking een probleem."
Plan
Maar ook bijvoorbeeld behandelingen om landbouwgrond te ontsmetten in combinatie met de teelt of de teelt in combinatie met na-oogstbehandelingen kunnen voor overschrijdingen zorgen. Daarom adviseerde Groen Agro Control om een behandelplan te maken dat de hele keten - van voor de teelt tot en met de verpakking - omvat. Op die manier communiceren de schakels in de keten met elkaar en worden overschrijdingen voorkomen. Het zorgt ook voor een effectievere kostenbeheersing en een betere verkoopbaarheid van het product. En, misschien wel het belangrijkste, geeft een gezamenlijk plan meer controle over het beheersen van de voedselveiligheids-eisen.
Groen Agro Control organiseert twee keer per jaar een basiscursus en een Masterclass Residuen. Het mini symposium residu-analyse is voor geïnteresseerden beschikbaar.
Voor meer informatie:
Michel Witmer
Groen Agro Control
Distributieweg 1
2645 EG Delfgauw
+31 (0)15 257 2511
m.witmer@agrocontrol.nl
www.agrocontrol.nl