De uienoogst, die plaatselijk al is begonnen, is voor veel telers het sluitstuk van een bizar teeltseizoen. Kees Jacobs en Trude Zonneveld van Syngenta Seeds blikken kort terug en geven tips om de oogst in zo goed mogelijke conditie binnen te rijden.
“Ik word niet blij van het beeld van veel uienpercelen.” Kees Jacobs, uienexpert bij Syngenta Seeds, heeft het over de hergroei-verschijnselen die de uien op veel percelen vertonen. “In plaats van te stoppen met vegetatieve groei bij ongeveer 8 pijpen zijn de uien doorgegaan met het vormen van blad. In extreme gevallen tot soms wel 13 of meer gestapelde bladeren. Het lijkt dan net prei en deze planten zullen ook niet strijken.” Volgens Jacobs is dit verschijnsel te danken aan de combinatie van late zaai en de neerslag die omstreeks half juli begon. “In het begin waren we blij met die neerslag maar op sommige percelen zijn de gevolgen zeer ernstig. Ik ken percelen waar 20% van de uien zo’n hergroeibout is geworden.”
Deze uien zijn niet geschikt voor de bewaring, waarschuwt Jacobs. “Het zijn sowieso zachte uien die moeilijk zullen drogen. En omdat de hals niet sluit, hou je een invalspoort voor schimmels en bacterien.” Door de uien op te rapen met een machine met egelband en een axiaalset kan een deel van deze bouten buiten de bewaring worden gehouden. Ook het wijder zetten van de rollen van de stortbak (minimaal 35 mm) helpt.
Lagere oogst
De neerslag van juli had natuurlijk ook positieve kanten. “Veel percelen hebben er nog van geprofiteerd”, weet collega Trude Zonneveld. “Maar desondanks zijn de verschillen tussen percelen extreem groot. Aan de ene kant percelen die op tijd zijn gezaaid en nu langzaam en op het normale moment afsterven. En aan de andere kant percelen die nog volledig groen zijn; sommige hebben zelfs nog geen MH bespuiting gehad. En dan vergeet ik bijna nog de percelen die voortijdig zijn afgestorven als gevolg van trips. Want die zijn er ook.”
Jacobs denkt, op basis van wat telers hem vertellen, dat de gemiddelde landelijke opbrengst niet boven de 40 ton zal uitkomen. “Maar ook hier ga je straks extreme verschillen zien; van minder dan 30 tot ruim boven de 60 ton per ha. En de laatste uien liggen straks pas begin oktober achter de planken.”
Grote problemen met schimmelziekten hebben zich volgens de uienexperts niet voorgedaan. Zonneveld: “Er is plaatselijk wel wat meeldauw geconstateerd maar dat is beheersbaar gebleven. Wel is waakzaamheid geboden in de gewassen die nu nog groen staan. Want het weer van de afgelopen weken is gunstig geweest voor bladvlekken en stemphylium.”
Goede huidkwaliteit
Het is nu de kunst om de oogst, hoe groot of klein die ook is, in goede conditie van het land te rijden. Een goede huidkwaliteit in de bewaring is het uitgangspunt voor Jacobs en Zonneveld. “Wij adviseren om de uien te rooien bij 50% groen loof. Er groeien in dat stadium niet veel kilo’s meer bij. Onderzoek door het UIKC heeft dat onomstotelijk aangetoond”, weet Jacobs. Ook als er slecht weer wordt voorspeld, adviseren de uienexperts om toch te rooien. “Twee weken in het zwad is minder erg dan verder verouderen in de rij”, aldus Zonneveld.
De optimale klaphoogte is ongeveer vuistdik (10 cm) boven de laatste bladsplitsing. Het overblijvende deel van de pijpen fungeert als schoorsteen voor het afvoeren van vocht. “Als je te diep klapt, krijg je problemen met het drogen in de schuur”, waarschuwt Jacobs.
Even drogen in het zwad is prima maar bij felle zon moet dat niet te lang duren want ook uien kunnen last hebben van zonnebrand. En net als bij de aardappeloogst zijn grote valhoogtes, intensief schudden en veel grote kluiten ook bij het uienrooien taboe. “De ui is kwetsbaarder dan menigeen denkt”, stelt Jacobs. “Je kunt op dit moment goed geld verdienen met de uien. Maar je moet ze nog wel even schadevrij binnenhalen.”
Voor meer informatie:
Trude Zonneveld
Kees Jacobs
Syngenta Seeds
T +31 657 312 075
[email protected]
www.syngenta.com