Met minder middelen om bij te sturen, moet je meer aanspraak maken op landbouwkundige kennis en methodes. Uientelers in het Groningse Oldambt kregen hiervoor handreikingen op de themamiddag op de regionale proefboerderij, schrijft de Groene Vlieg.
'Gezonde uienteelt in het Oldambt', zo heet de themabijeenkomst waarvoor extra stoelen moeten worden bijgezet in de zaal van SPNA-locatie Ebelsheerd in Nieuw Beerta op woensdag 26 februari. Ruim 50 Oldambtster uientelers, de meeste nog relatief nieuw in de uienteelt, verzamelen zich op deze mooie zonnige dag in februari op de proefboerderij. De percelen liggen zaaiklaar, maar het is nog te vroeg om de bodem van uitgangsmateriaal te voorzien.
Deze ondernemers zetten graag de puntjes op de i voor komend seizoen en zeker ook de seizoenen erna. Dat is ook merkbaar aan de goede inhoudelijke vragen die worden gesteld aan de inleiders van deze middag. De aftrap is voor Petra Rijkens en Luuk Heling van HLB/De Groene Vlieg over de uienvliegbeheersing. Dan vertelt Jan Koelmans van George Pars Graanhandel over gewasbescherming. Lijn Moerdijk van het Zeeuwse MSP Onions is daarna aan de beurt om iets over de uienhandel te laten zien. De afsluiting over een gezond gewas wordt verzorgd door Jacob Havinga van Van Iperen.
Uienteelt succes maken
Waar het op neerkomt deze middag is: de uienteelt groeit enorm in Groningen en deze bedrijven willen de ingestapte akkerbouwers helpen om van hun uienteelt een succes te maken. Met het oog op het krimpende middelenpakket en het veranderende klimaat (met meer schade veroorzakende excessen) moet je eigenlijk alles goed doen voor een geslaagde oogst. Door preciezer te telen bespaar je middelen, kostprijs en energie. Oftewel: je vergoot je kansen om een goede boterham te verdienen met uien. En dat is precies wat deze boeren willen.
Wat betreft het aandeel van de Groene Vlieg: als je de uienteelt gezond wilt houden, investeer je in de Steriele Insecten Techniek (SIT). "Maar we zien geen schade in ons gebied", klinkt het uit de zaal. Het is nu inderdaad nog vrij makkelijk om ziektevrij te telen op maagdelijke grond, maar naarmate de intensiteit van de teelt toeneemt, steken de helaas bijbehorende ziekten en plagen de kop op. "Als je schade ziet, ben je eigenlijk al te laat", zegt Rijkens, teeltadviseur voor de kleigronden in het Noordoosten. "Onze dekkingsgraad is nog te laag in het Oldambt. Dat is een risico, want in omliggende gebieden zien we de druk oplopen." En de uienvlieg stopt niet bij de snelweg… Hij volgt simpelweg zijn neus naar het dichtstbijzijnde uienperceel en gaat daar eitjes leggen, waar vretende larven uitkomen.
Heling: "Of de uienvlieg hier zit, is niet de vraag. Die zit hier allang. Het is alleen de vraag wanneer je schade gaat zien, want het bouwt zich op. Tegenwoordig zijn er door het warmere klimaat al 3 vluchten per teeltseizoen." In de SIT zet De Groene Vlieg op basis van monitoring een overmaat aan steriele soortgenoten uit op een perceel. Zo wordt populatieopbouw fors geremd.
SIT: langetermijninvestering
De SIT is een langetermijninvestering die je gezamenlijk oppakt als regio. In deze bijeenkomst wordt die noodzaak uitgelegd. Koelmans van Pars ondersteunt dat verhaal: "Een goede uitgangspositie wordt steeds belangrijker voor de teelt. Schoon, onkruidvrij beginnen en daarna: geef je gewas wat het nodig heeft. Verse kali bijvoorbeeld, is een ui gek op! Wat betreft insectenbeheersing: wat je op voorhand doet, is goedkoper dan als je erachteraan moet. De inzet van aaltjes, zoals ook gebeurt, is kostbaar vanwege de benodigde herhaling en lastig om goed te doen. De SIT is dan een stuk goedkoper en trefzekerder systeem."
Koelmans waarschuwt voor valse meeldauw een Fusarium. Hij adviseert een werkingsversterker bij de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen onder het motto: doe wat je doet, zo goed mogelijk. Haal alles uit de teelt.
Dat wordt ook aangemoedigd door Lijn Moerdijk van MPS Onions in Nieuwdorp, die na uienverwerking Silver (conventioneel) en Gold (optische sorteerfabriek) met de bouw van een nog verder geautomatiseerde uiensorteerfabriek Platinum gaat beginnen. Die fabrieken hebben aanvoer nodig en daar rijdt Moerdijk dus graag voor naar Groningen. "Van Parijs tot Groningen, overal halen we uien vandaan." Waarom optisch sorteren? "Het leidt tot de beste kwaliteit en daar betalen afnemers voor. Bovendien werkt zo'n fabriek superefficiënt met weinig personeel."
'De ui blijft'
Wat daar voor telers tegenover staat? "De ui blijft. Het is een groente die zonder koelkast kan worden bewaard en die wij in Nederland perfect kunnen telen. Met onze sorteerapparatuur zorgen we voor het beste product en daar staan beter afzetkansen tegenover."
Havinga van Van Iperen richt de aandacht nog even op waterbeschikbaarheid, ook een hot item in de uienteelt. "Fertigatie is een groeiende ontwikkeling. Water bepaalt 65% van de uienopbrengst. Mineralen, licht en temperatuur volgen daarna. Bemest met je verdamping mee. En: de 50 centimeter ruggenteelt is een techniek die voor het Oldambt ook een overweging waard is, dat is beter voor het gewas."
De middag liep uit door alle boeiende onderwerpen en de telers hadden genoeg stof om over na te praten. Die puntjes komen er wel op de i's.
Voor meer informatie:
De Groene Vlieg
0187 – 65 18 62
[email protected]
www.degroenevlieg.nl