Warmte en neerslag zorgen deze dagen voor een explosie aan plantbeschikbare stikstof (N-min) en zwavel (S-min) in de bodem. Het bodemleven wordt actief, met veel mineralisatie als gevolg. Een controlemoment tijdens het groeiseizoen is aan te bevelen.
De start van het groeiseizoen verloopt dit jaar grillig. Overdag warmt de bodem voldoende op, terwijl de nachten tot en met eind mei nog behoorlijk koud waren. Gelijktijdig bleef de neerslag achter bij het langjarig gemiddelde; 33 mm in de maand mei ten opzicht van 61 mm gemiddeld. De gewassen staan wel boven de grond, maar blijven achter in groei.
In de opgewarmde bodem zijn bacteriën en schimmels al wat geactiveerd, maar vocht was tot nu toe de beperkende factor: het bodemleven bleef relatief inactief. De recente heftige regenbuien zorgen voor een extreme activatie van het bodemleven. Het actieve bodemleven heeft voedsel nodig en vreet organische stof. De afbraak van de organische stof zorgt voor het vrijkomen van stikstof (N) en zwavel (S) en in minder mate van fosfaat (P). De organische stof is aanwezig als bodemorganische stof of in de vorm van mest of compost. Daarnaast lossen kunstmestkorrels in een vochtige bodem snel en gemakkelijk op. Dit versterkt de explosie van stikstof en zwavel.
In korte tijd een enorme piek
Resultaten van monitoringspercelen van Eurofins Agro laten in een heel korte periode een enorme stijging zien in de beschikbaarheid van N, S en – in mindere mate – van P. Zo lagen de gemiddelde N-cijfers in de droge periode rond de 70 kg N per hectare, na de neerslag worden extremen van meer dan 300 kg N per hectare gevonden (gemiddelde waarde 185 kg N per hectare). Die sterke stijging kan zich binnen enkele dagen voltrekken.
Veel beschikbare stikstof en zwavel lijkt in eerste instantie positief; het kan een groei-impuls aan het gewas geven. Het risico is echter groot dat de verhouding tussen de nutriënten in de bodem wordt verstoord. Naast N en S moeten onder andere ook K, Mg, Ca, Zn en Mn door de plant worden opgenomen. Wanneer deze essentiële nutriënten de beschikbaarheid van N en S niet kunnen bijbenen, wordt de gewasgroei verstoord. Het negatieve effect daarvan wordt in allerlei vormen zichtbaar: van meer risico op legering, makkelijker vatbaar voor ziektes, mindere bewaarkwaliteit (uien, aardappelen, fruit) tot en met duidelijk hogere ureumcijfers bij veehouderijbedrijven.
Met BijmestMonitor van Eurofins Agro worden zowel de plant-beschikbare nutriënten in de bodem in kaart gebracht als de hoeveelheid die het gewas heeft opgenomen. Na ontvangst krijgt de boer/teler binnen 2 dagen antwoord op de vraag of er bijgestuurd moet worden en – zo ja – met welk nutriënt (zie ook www.bijmestmonitor.nl