Tholen - De vrije aardappelmarkt zit op het moment in een transitieperiode, waarbij het niet altijd even makkelijk is om aan product te komen. "Dat is eigenlijk typisch voor de jaarwisseling. Telers met korte bewaring hebben verkocht en telers met lange bewaring wachten het nog even af", legt Jan Van Luchene van Bruwier Potatoes uit.
Het is, zo stelt de handelaar, een terugkerend fenomeen dat de prijsstijging rond de feestdagen ingezet wordt. "Het resulteert in een goede vraag, maar met een stagnerend aanbod. De prijzen trekken aan en in een stijgende markt zijn mensen altijd aarzelend om te verkopen. De hoop is dan altijd dat de prijzen zullen blijven stijgen. Bovendien hebben lange bewaarders flinke kosten moeten maken, die alleen maar op blijven lopen. Opgeteld bij de kostprijs wil men de kosten toch recupereren."
Verder zijn er meerdere factoren reden voor het beperkte aanbod op de markt. "Zo is er voor velen sprake geweest van een bijzonder lage opbrengst. Dan moet men eerst maar eens de contracten zien te leveren en kijken wat er vervolgens overblijft voor de vrije markt. Bovendien was de aflandprijs dermate hoog dat mensen met vrije aardappelen gelijk de markt op zijn gegaan. Er was natuurlijk ook geen reden om nog even te wachten als ze voor 25 euro over de toonbank gaan."
Twee verschillende markten
"De vraag blijft aan de andere kant desalniettemin aanwezig, zeker in de industrie", vervolgt Jan. Het kan, volgens hem, zomaar eens in verschillende markten resulteren. "Als de prijzen blijven stijgen, wat onvermijdelijk is, verwacht ik, zal het voor de exportmarkt erg moeilijk worden om te volgen. Met als resultaat een duurdere industriemarkt en een exportmarkt die daar net onder zal blijven, omdat de prijzen aldaar wel haalbaar moeten blijven. Tel daar vervolgens nog bij op dat de transportprijzen naar Oost- en Zuidoost-Europa ook niet zijn wat ze twee jaar geleden waren en je krijgt een moeilijke situatie." Een situatie die eigenlijk voor een groot deel van Europa geldt. "Een aantal jaar geleden konden we nog zoeken in Polen bij tekorten, maar dat heeft dit jaar geen zin. De problemen met opbrengsten zijn bijna over heel Europa hetzelfde."
Risico's op de vrije markt
De uitdagingen op de vrije markt zullen naar verwachting dan ook niet zomaar opgelost worden in het komende jaar. "Tot dit seizoen lieten de contractprijzen het toe om op de vrije markt te speculeren. Met de flauwe oogsten van de laatste jaren loonde dat vaak ook nog wel. Naar volgend seizoen zijn de contractprijzen echter dermate gestegen dat ik me afvraag of men nog het risico zal nemen om de vrije markt op te gaan. Het zal dan echt een desastreuze oogst moeten worden, wil men er beter uitkomen. Dat zal het voor de vrije markt allemaal nog moeilijker maken. Er zullen sneller contracten afgesloten worden, maar dat betekent overigens zeker niet dat de netto winst ook hoger is. Met de huidige stijgende kosten blijven de marges ontzettend krap, maar het risico om op de vrije markt te blijven is dan nog groter."
Voor meer informatie:
Jan Van Luchene
Bruwier Potatoes
Galgestraat 1A
B-8790 Waregem, België
+32 56 61 33 33
info@bruwier.be
www.bruwier.be