Door het extreem natte voorjaar, de droogte van de laatste weken en de harde wind, komen de aardappelen en uien nauwelijks omhoog, zo schrijft AD. Akkerbouwers sproeien nu dag en nacht. De oogst zal dit jaar minder zijn. Dat heeft ook effect op de prijzen. "Het is nu zo droog dat de aardappelen maar matig opkomen", zegt teler Huibert Knook uit Willemstad in West-Brabant tegen de krant.
Hoeveel schade de droogte precies gaat veroorzaken zal later blijken. Telers zijn volop bezig om hun akkers te beregenen, tot zo lang dat mogelijk is. Als de droogte aanhoudt, dreigt een verbod om water aan de grond te onttrekken. Sjoerd Heestermans, vicevoorzitter van de Nederlandse Akkerbouwbond en akkerbouwer in het Zeeuwse Tholen, heeft het over het worstcasescenario, vooral voor de oogst van uien en aardappelen. Door het natte voorjaar konden telers pas laat het land op.
Foto twitter Jan Stouten: "Massaal zoet water halen om uien te redden."
Teler Kees Hanse laat daarom drie miljoen liter water uit Volkerak-Zoommeer pompen om zijn uienoogst te redden, zo schrijft PZC. Een combinatie van droogte en extreem hoge uienprijzen maakt het rendabel om 3.000 euro per hectare te besteden om de oogst te redden. Het droge weer van de afgelopen weken in combinatie met een voortdurende flinke noordenwind hebben de bovenste grondlaag keihard gemaakt. "Het is net als een plaat beton", zegt Kees.
"Nog geen 'droogtestress'"
LTO laat weten dat er bij velen nog geen sprake van 'droogtestress' is, ondanks het toenemende neerslagtekort. Het KNMI voorspelt dat het tekort de komende weken oploopt tot bijna 160 mm. Het jaar 2023 behoort dan tot de 5% droogste jaren. "Echter lijkt de droogtestress onder telers en tuinders nog mee te vallen. De grondwatervoorraden zijn nog redelijk op peil en veel gewassen kunnen op eigen kracht nog water vinden", zo schrijven ze.
"Dat neemt niet weg dat de bovengrond snel uitdroogt, dat overal in het land beregend wordt en dat er lokaal tekorten ontstaan. In delen van Noord-Brabant gelden inmiddels onttrekkingsverboden voor oppervlaktewater. Naar verwachting zullen de onttrekkingsverboden uitbreiden naar andere waterschappen."
Water vasthouden
Afgelopen natte winterperiode is er door gezamenlijke inzet van waterschap en telers veel water vastgehouden. Alles wat op tijd is geplant of gezaaid, ondanks vertragingen tot half mei door te natte omstandigheden, groeit prima en heeft niet veel water nodig door een goede aansluiting bij de vochtige ondergrond. Gewassen die later de grond in zijn gegaan, hebben meer hulp nodig.
Regionale verschillen
Er is in Friesland nog steeds voldoende water beschikbaar om aan de vraag naar water te kunnen voldoen. De pompcapaciteit voor Groningen en Drenthe staat op ongeveer 50%. In Oost-Nederland wordt het steeds droger, vooral op het zand. Sommige boeren leggen reserves aan door de grond vochtig te houden. In Flevoland heeft het waterschap vorige week de peilen van de twee belangrijkste vaarten, de hoge en lage vaart, opgezet zodat er voldoende water beschikbaar is om te beregenen in deze droge periode.