Themadag Uien te Dronten drukbezocht
's Ochtends begon de themadag met diverse presentaties. De eerste was van Maurits Greydanus van Altic met als onderwerp "Bodem in topconditie, daar kan geen wondermiddel tegen op". Volgens Greydanus is een duurzame bodem belangrijk. "De organische stof is de motor van de bodem. Een goede beworteling is daarbij van belang. Alleen heeft de ui niet zo'n sterke beworteling. Het duurt redelijk lang voordat de ui goede, diepe wortels heeft. Pas na 3,5 maand zitten de wortels diep in de grond. De ui is gevoelig voor verdichting. Gebruik dus een schep om te kijken of er sprake is van verdichting. De organische stof zorgt voor meer vochtvasthoudend vermogen. Het geeft minder verslemping en een betere verkruimelbaarheid. Eigenlijk hebben we maar 2 doelen: organische stof op peil houden en een gevarieerde aanvoer van organische stof. Opmerkelijk is dat veel meer percelen een K-tekort hebben dan vroeger. Gevolgen voor de uien zijn duidelijk: verliezen in opbrengst en gele punten op de uienplanten, oftewel kaliumgebrek. Plantversterkers kunnen soms meerwaarde hebben. Het is dus altijd beter om vanuit de basis te werken!"
De tweede presentatie met als onderwerp "Bodemziekten in ui, Fusarium bolrot" werd gegeven door Heleen Bukman. Zij is onderzoeker Fythopathologie & Inhoudsstoffen bij Bejo Zaden. "Bodemziekten komen overal ter wereld voor. Vele ziekten kunnen overleven zonder waardplanten. Veel komt binnen via de wortels. Vanaf het moment van kiemen totdat ze van het veld worden gehaald, kunnen ze dus geïnfecteerd worden. Fusarium is te herkennen door de witte schimmelpluis aan de bolbodem. De bolbodem laat makkelijk los. Als je de bol doorsnijdt, dan zie je nog meer narigheid zoals grauwe rokken. In het veld is Fusarium te herkennen door veel afstervend blad richting de bol. De optimale groei is tussen de 23 en 26 graden Celsius. De kans is dan het grootst op infectie. De infectie kan de bodem direct aantasten. Een andere invalspoort zijn verwondingen, het wortelgestel of ondergrondse delen van oude bladeren. Fusarium aangetaste bollen zijn ook een bron voor ander belagers. En meestal dus een voorbode voor nog meer ellende. Fusarium kan meerdere jaren in de grond overleven doordat er chlamydosporen gevormd worden. Fusarium komt het meest voor in ui en verwante gewassen. Maar ook andere akker- en tuinbouwgewassen zijn vatbaar. Zoals maïs, gewone tarwe, erwten, komkommer/augurk, rijst en soja. Ook onkruiden zoals gehoornde klaverzuring en melganzenvoet zijn waardplanten."
Timo Petter, Crop Research Manager Allium bij Bejo Zaden, vertelde over de (on)mogelijkheden in de veredeling. "Een belangrijke veredelingsdoel is een vroegafrijpend ras vanwege de oogstzekerheid en een juiste halsdikte. Daarnaast zijn bewaarbaarheid, groeikracht en weerbaarheid ook veredelingsdoelen. De Rijnsburger ui is een langzame groeier, waardoor de hardheid vergroot wordt. Hierdoor zijn ze lang bewaarbaar. Minder stress met een constante groei, geeft een uniforme afrijping en dit resulteert weer in een kwaliteitsproduct. Resistentieveredeling gebeurd door het screenen en selecteren op eigenschappen, inkruisen van andere genetische uitypen, zoals Amerikaanse of Spaanse uien of het inkruisen van eigenschappen vanuit andere Allium gewassen. Dit laatste duurt ongelofelijk lang. Resistentie tegen valse meeldauw heeft bijvoorbeeld 25 jaar geduurd. Voorbeeld hiervan is het ras Hylander. Het eerste ras, dat een verhoogde weerbaarheid heeft tegen Fusarium bolrot, is het ras Hysky van Bejo/De groot en Slot. Wij werken ook aan rassen, die een resistentie hebben tegen pinkroot, bladvlekkenziekte en stemphylium."
Na de pauze ging Chris de Visser van PPO in op het koprotonderzoek en de effectiviteit van middelen tegen koprot. "Dit jaar is er weinig koprot. Ik verwacht dat dit onder andere door de afdichtverplichting komt. Toch zijn er telers met koprot. Signum bleek in het eerste en het tweede jaar van onderzoek redelijk effectief. Ook een nieuw middel bleek effectief. De resultaten bij 1e waarneming in januari 2015 waren verschillend. Toch blijkt na 3 jaren van onderzoek Signum een effectief middel te zijn. Middelen inzetten is niet het enige wat we kunnen doen. Let op resistentiemanagement, dus afwisseling van gewassen. Maar ook vroeg in het seizoen spuiten zorgt voor een epidemie vertraging. Timing van toepassing is natuurlijk van groot belang. Een waarschuwingssysteem kan daarbij goed helpen. Snel en effectief indrogen van de hals verkleint de kans op koprot infectie. Voor 2015 staan nog meer onderzoeken gepland, zoals het effect van vergisting op koprot, detectie technologie en determinatie van verschillende Botrytis soorten in praktijk partijen. We zijn er nog niet helemaal, maar we zijn zeker op de goede weg." aldus De Visser.
Kracht van Nederlandse uiensector
Als laatste mocht Chayenne Wiskerke van Wiskerke Onions een positieve presentatie geven over de kracht van de Nederlandse uiensector. "Nederland is maar een klein land, met slechts 2% van de wereldproductie uien. En toch presteren wij het om de grootste exporteur te zijn. Best iets om trots op te zijn. In Nederland wordt slechts 10% geconsumeerd. De rest gaat de grens over. De Nederlandse ui vindt zijn weg dus over de hele wereld. Hoe kan dit toch? De keten is in Nederland enorm opgesplitst. Je krijgt hierdoor meer expertise. Nadeel is dat bijvoorbeeld de kennis niet binnen het land blijft. We maken de concurrent ook wijzer. Daarnaast is de kostprijs inclusief transport in Nederland verschrikkelijk laag. Slechts 13 cent per kilo. Nergens ter wereld kan een ui geproduceerd worden voor deze prijs. Nederland heeft een enorm logistiek voordeel, doordat alles binnen een goed bereik zit. Wij hebben binnen een bereik van 100 kilometer een handelshaven. De druk bij binnenkomende containers is groter dan uitgaande containers. Daardoor is de exportprijs laag. Het perfecte klimaat in combinatie met onze expertise en goede vruchtbare grond hebben wij iets unieks te bieden aan de wereld. Vorig jaar hebben we voor het eerst een miljard kilo geëxporteerd. De gemiddelde export is 21 miljoen kilo per week. De meeste uien gaan naar Senegal, zo'n 21%. We zijn exportleider, ondanks de depressieve markt. De handel wordt namelijk belemmerd door nationale concurrentie, ebola in Afrika, economische onrust, boycot Rusland en hoge opbrengsten in Europa. We moeten dus vooruitkijken en blijven zoeken naar nieuwe markten. Wereldwijd is er sprake van bevolkingsgroei. Dit biedt dus mogelijkheden. Voorgaande jaren was Rusland een belangrijk land voor export in de tweede helft van het seizoen. Het is jammer dat de boycot er voor zorgt dat wij onze uien daar niet kwijt kunnen en dat bedrijven in Rusland personeel moeten ontslaan door de slechte economische toestand in Rusland. Het zou voor iedereen beter zijn als de boycot opgeheven wordt. Helaas hebben wij dit niet voor het zeggen."
Landelijke uienverkiezing
Aan het einde van de ochtend was het tijd voor de bekendmaking van de mooiste bewaar ui in 2015. Totaal waren er 19 inzendingen. Voorafgaand aan de wedstrijd hadden verschillende deelnemers al een beetje hun uien gedeeld op twitter. Een dag eerder zijn de uien beoordeeld door een vakjury op een 7-tal punten. De concurrentie was groot dit jaar. De eerste twee plaatsen hadden hetzelfde aantal punten. Uiteindelijk scoorde het ras Summit van de telerscombinatie Gerbens en Burgler de hoogste algemene score 9,0 en won daarmee de verkiezing. Op alle aspecten scoorde het ras Summit van Gerbens/Burgler een gemiddelde score van 8,3. Maar ook op uniformiteit, vorm, hardheid, kleur en sortering had de combinatie Gerbens/Burgler de hoogste score. Een welverdiende eerste plaats voor hun Summit!
Bron: De Groot en Slot