Voor uien geldt de handelsnorm

Jaarlijks gaan er duizenden tonnen uien de hele wereld over. Bij de import en export van deze uien speelt het Kwaliteits-Controle-Bureau (KCB) een belangrijke rol. Uienmagazine gaat in gesprek met Frits van der Meulen eb krijgt u inzicht over de rol van het KCB in de uiensector.

Na het verkopen van de uien aan een commissionair, handelaar of verwerker worden de uien verwerkt en klaargemaakt om verpakt te worden. Daarna krijgen ze een bestemming naar elders op de wereld. Alle partijen uien die worden geëxporteerd naar landen buiten de Europese Unie worden online aangemeld bij het KCB. Voordat de pallets met uien worden verscheept, komt iemand van het KCB langs bij de verwerkers. De keuringen vinden steekproefsgewijs plaats, stelt Frits van der Meulen. "Dit proces wordt nauw- keurig door ons digitale systeem automatisch uitgevoerd. In een periode met meer afkeuringen zal het systeem automatisch meer keuringen laten plaatsvinden. Dit proces van meer of min- der keuringen gebeurt alleen bij import." Bij het keuren van de uien let het KCB op zaken die wettelijk zijn vastgelegd. "Vroeger waren er nog de EU-gereguleerde kwaliteitsklassen I en II. Die zijn er niet meer. Voor uien geldt nu alleen nog maar een algemene handelsnorm. Dat betekent dat de uien een deugdelijke kwaliteit moeten hebben. Wij keuren de uien op bacterierot, fusarium, koprot, watervellen, schot, enz. Daarbij staan we onder toezicht van het ministerie van Economische Zaken en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit."

Bij een keuring worden de uien eerst visueel beoordeeld. Daarna worden ze doorgesneden. Bij ernstige gebreken, zoals bacterie, koprot, fusarium of schot in de uien, hanteert het KCB een marge van twee procent. Bij goedkeuring van de partij uien krijgt de verwerker/exporteur het fytosanitair certificaat inclusief stempel en handtekening. "We weten dat sommige landen voorkeur hebben voor een mooie goudgele kleur van de uien. Dit nemen we soms wel mee als opmerking/advies naar de verwerker, al kunnen we uien hier wettelijk gezien natuurlijk niet op afkeuren. Datzelfde geldt voor hardheid en huidvastheid van de uien. Daar gelden geen wettelijke normen voor. Wij kunnen de uien hier niet op afkeuren. Wel weten we dat verwerkers hierover afspraken hebben met hun afnemers."

Er zijn landen, zoals Brazilië, die elke partij gekeurd willen hebben. En er zijn ook landen die strengere eisen stellen aan de keuringen van de uien. Zo worden van alle partijen die naar Panama, Honduras, Nicaragua en Midden-Amerika gaan zestig uien bemonsterd op vrijlevende aaltjes. Deze uien worden verstuurd naar de Naktuinbouw, waar ze worden bemonsterd. "De uien staan op dat moment al klaar voor transport. Het bemonsteren moet dus snel gebeuren. We hebben hierover goede afspraken met de Naktuinbouw. Van elk uienmonster dat voor 13:00 uur binnen is gekomen, is de volgende dag uiterlijk 13:00 uur de uitslag van bekend."

Wat als er een partij wordt afgekeurd? 

Als het KCB een partij afkeurt, dan wordt deze in de meeste gevallen weer opnieuw 'gedraaid'. De partij wordt daarna opnieuw gekeurd. "Soms kan het zijn dat zo'n partij niet opnieuw verwerkt hoeft te worden, maar dat deze naar een andere bestemming gaat. Dit gebeurt bijvoorbeeld met partijen die zijn bemonsterd op aaltjes. Deze kunnen wel worden geëxporteerd naar landen die hier geen eisen aan stellen." 

Het KCB keurt ook uien die worden geïmporteerd vanuit landen buiten de Europese Unie, zoals Egypte, Nieuw-Zeeland en Australië. Hier- voor gelden dezelfde keuringsnormen als bij export. Als een geïmporteerde partij wordt afgekeurd, wordt deze nog een keer verwerkt. Daarna volgt een nacontrole. Een laatste taak van het KCB is het monitoren (structureel toezicht) van verwerkers/exporteurs. "Dit houdt in dat wij zonder aankondiging wel eens langs gaan om te kijken hoe er op dat moment wordt gewerkt. Dan beoordelen wij ook de gereedstaande partijen visueel op kwaliteit."